Paniek in radioland. ‘We moeten vloggen!’ hoor je veel deejays tegen hun producer roepen. ‘Snel, koop een camera en loop de hele dag achter me aan om mijn interessante leven vast te leggen!’. Was het maar zo makkelijk.
Misschien is het handig om eens te kijken wat radiomensen kunnen leren van vloggers. Wat kunnen wij toepassen on-air wat vloggers zo succesvol maakt?
Vijf dingen:
1. Ze betrekken hun publiek er direct bij. Kijkers kunnen in de comments achterlaten waar de volgende vlog over zou moeten gaan (Enzo Knol) of wat de volgende opdracht is die ze moeten uitvoeren (Stuk TV). Een goed voorbeeld van een radioshow waarin dit principe ook toegepast wordt is Somertijd op Radio 10. Dit programma is mede zo succesvol omdat het lijkt alsof het ‘ons’ programma is in plaats van alleen maar iets waar je naar mag luisteren.
Zelfde geldt voor Voetbal Inside op TV. Kijkersvragen, waar soms door het publiek ook hard om gelachen wordt, komen regelmatig aan bod. Zorg dat je luisteraar volop invloed kan uitoefenen op je radioshow, ook al wek je alleen maar die illusie dan ben je al een heel eind. Maar zorg altijd wel dat het entertainment uiteindelijk van jou komt. Je kunt niet alleen maar leunen op de input van je luisteraars. En ik blijf het zeggen, ‘stuur nu een appje met wat je aan het doen bent’ is geen entertainment. Het is dodelijk saaie radio.
2. Vloggers zorgen dat er een vervolg komt. Ze zien het als een soort doorlopende soap waarbij je als kijker niet kan wachten totdat de volgende vlog online komt. Veel radioshows zijn alleenstaande afleveringen waar weinig tot geen vervolg op komt. Terwijl je bij radio ook iedere dag weer kunt voortborduren op iets wat je eerder die week gestart bent.
Tease dan ook niet alleen vooruit in dezelfde show maar ook naar dagen die erna komen en verwijs ook terug naar wat je eerder gestart bent. Leg wel even kort uit hoe het alweer zat, leuk voor mensen die het begin van je radiosoap gemist hebben en mensen die het al weten kunnen nog eens glimlachen over wat je al verteld hebt of wat er al gebeurd is. Even een terugblik, net als bij series als House of Cards en Homeland ook gebeurt.
3. Vloggers geven dingen prijs over zichzelf. Je leert ze steeds ietsje beter kennen. Ze introduceren ook nieuwe ‘karakters’ in hun soap, zoals vrienden, vriendinnen en familie. Je kunt dit op de radio ook makkelijk doen; geef iets van jezelf bloot zodat je meer bent dan een stem alleen. Als je er andere mensen bij betrekt of benoemt, doe dat dan voorzichtig en introduceer ze goed.
Ga er eigenlijk vanuit dat je keer op keer opnieuw moet uitleggen waar het over gaat. Net als je zou doen tegen iemand die op een verjaardag erbij komt staan. ‘We hebben het over ‘zus en zo’ en Piet vindt dat echt complete onzin. Wat vind jij?’.
4. Vloggers zoeken hun publiek op. Ze organiseren fandagen maar gaan ook op bezoek bij kijkers die in het ziekenhuis liggen. Wanneer is de laatste keer dat jij een luisteraar zelf hebt teruggebeld? En weet je eigenlijk wel welke onderwerpen ze het meest interessant vinden? Bij vlogs kun je het meteen aan het aantal views zien, of je titel en onderwerp effect heeft. Is bij radio een stuk lastiger maar de reactie die je er (telefonisch) op krijgt is een goede graadmeter.
5. Vloggers roepen hun volgers op om reclame te maken voor ze. Waarom doen we dat bij radio niet eigenlijk? Het beste is nog altijd mond-op-mond reclame en je kunt je vaste fans best vragen wat nieuwe luisteraars voor je te winnen. Denk terug aan de wildplak stickeractie van de fans van Midden in de Nacht Rick van Rick van Velthuysen, heel Hilversum hing vol en iedereen had het erover. Of langer terug, dat 538 luisteraars werd gevraagd ‘538 moet in de ether!’ te roepen als ze te horen waren bij de publiek omroep.
Een briljante actie die mede het hedendaagse succes veroorzaakt heeft van het station. Verder terug was HET voorbeeld van saamhorigheid en gratis ambassadeurs voor je radiostation natuurlijk alle acties die Radio Veronica deed vanaf het zendschip; met als apotheose die massale bijeenkomst op het Malieveld in Den Haag.
Community building is hét trendwoord online, maar het geldt ook zeker on-air. Zorg dat je radioshow een following krijgt en dus je radiostation ook. Niets ergers dan dat (potentiële) luisteraars hun schouders ophalen als iemand je naam noemt. Ik mag dan al bijna 2 jaar niet meer on-air zijn, nog dagelijks krijg ik vriendschapsverzoeken van (oud) luisteraars. Dat komt mede door mijn online activiteit, maar ook omdat ik ze (soms al 10 jaar terug, in 2007) heb weten te raken met iets. On-air, of off-air. Dat ene belletje naar een luisteraar die benieuwd is naar de titel van dat voor hem onbekende nummer, of waar je zelf de prijzen langs bent wezen brengen, dát maakt het verschil in onze nerveuze Nederlandse radiomarkt.
Luisteraars zien door de bomen het bos niet meer en denken dat ze mij ook nog steeds horen ergens. Wees die deejay die ze bij blijft, niet een wegwerpartikel wat zo vervangen kan worden door een nieuwe, tijdelijke stem. Tenzij je gewoon de voiceover van je eigen radioshow wil zijn, mijn zegen heb je. Maar het zal er niet voor zorgen dat je luistercijfer stijgt of er mensen zijn die het over je hebben aan de keukentafel. Hoe gaaf is het dat tegenwoordig zelfs luisteraars stukjes radio opnemen met hun telefoon om het aan hun vrienden door te sturen?
Ik krijg regelmatig op mijn ‘whatsapp fun foon’ audiostukjes binnen van Evers (imitaties) en Somertijd (moppen en fileberichten). Ook oudere fragmenten van Timur (een prank call met een luisteraar uit Lelystad) en zelfs van een regionale jock, Stefan Leur (Broer Harm) gaan nog steeds rond. Perfect voorbeeld van gratis reclame en betrokkenheid van luisteraars, die net als fans van vloggers reclame willen maken voor hun favoriete personality en radio/youtubeshow. Wanneer was de laatste keer dat een leuke phoner of grappig (terugkerend) item uit jouw radioshow viral ging?
Tot slot nog over vloggen: de kracht van radio is natuurlijk nog altijd dat je het plaatje er zelf bij moet verzinnen. Vinden mensen heerlijk, zeker in een tijd dat ze al zoveel visueel op zich af krijgen. Dus vergeet het hele verhaal dat je zelf moet gaan vloggen. Je bent een radiomaker. Je schildert dingen in mensen hun hoofd. Leer van vloggers en pas het toe in je radioprogramma. Wordt geen ijdeltuit die denkt dat het belangrijker is dat je hoofd op internet te zien is; je stem en je manier van verhalen vertellen is je krachtigste wapen. Gebruik het!
Patrick Kicken
http://patrick.fm (twitter)
