Search
Close this search box.

Wat is DAB?

DAB staat voor “Digital Audio Broadcasting”. Dit systeem maakt digitale radio uitzendingen mogelijk. Het is een nieuwe manier om radioprogramma’s uit te zenden.

Wanneer is DAB in Nederland beschikbaar?
Het streven is medio november 2004 de Randstad en centraal Nederland te verzorgen. Het uitgangspunt is dat de DAB-verzorging zowel buitenshuis als binnenshuis goed moeten zijn.

Welke programma’s worden er via DAB uitgezonden?
U kunt, indien u een DAB ontvanger heeft, de volgende zenders via DAB beluisteren : Radio 1, Radio 2 en 3FM, Radio 4, 747AM en de Concertzender.

Zijn de commerciële omroepen ook via DAB te ontvangen? 
Nee, nog niet. Het is nog niet duidelijk wanneer de commerciële omroepen via DAB gaan uitzenden. De overheid treft voorbereidingen voor de verdeling van de DAB-zend- vergunningen.

Wat zijn de voordelen van DAB?
De digitale signalen van DAB zijn vrijwel ongevoelig voor storingen. Met DAB geen ruis meer. Op een DAB-ontvanger kies je de zender die je wil beluisteren via zijn naam. Frequenties hoef je niet meer te kennen. Een DAB-ontvanger blijft de gekozen zender volgen. Door het hele land. Via DAB krijg je een extra informatie. Programma-informatie, informatie over de muziek die wordt gedraaid, verkeersinformatie, enz.. DAB-zenders hebben minder frequentieruimte nodig waardoor er méér in de ether kunnen. Dat betekent ook dat er bij DAB meer plaats is voor nieuwe dingen.  

Waarom klinkt DAB beter?
Op DAB klinken radioprogramma’s glashelder. DAB maakt hiervoor gebruik van een speciaal soort geluidscompressie. Die staat garant voor een hoge kwaliteit van de geluidssignalen. DAB klinkt ook beter omdat alle ruis verdwenen is.

FM en AM gebruiken analoge signalen, die op hun weg naar het radiotoestel last kunnen hebben van allerlei hindernissen. Hoge gebouwen of het weer kunnen het signaal verzwakken en storingen veroorzaken omdat het FM-radiotoestel geen duidelijk signaal meer ontvangt. Digitale signalen hebben hier geen last van.

Gebruikt DAB dezelfde frequenties als FM?
DAB is een nieuwe manier van uitzenden die niet op de FM-band (87.5 tot 108 MHZ) werkt. DAB wordt in de meeste landen uitgezonden op de VHF-band (174 tot 230 MHz). Daarnaast gebruiken sommige landen ook de L-band (1452 tot 1492 MHz). In Nederland uitgezonden op blok 12C en heeft een frequentie van 227,36 MHz. Gelukkig hoef je dat als DAB-luisteraar niet te weten, je DAB-ontvanger zoekt dat zelf wel uit. Alleen bij de aankoop of eerste installatie kan deze informatie wel nuttig zijn.

Wat is er mis met FM?
FM is een techniek die in de jaren vijftig is ontwikkeld. Maar FM is beperkt. Naast het overbrengen van analoge geluidssignalen biedt FM maar weinig extra mogelijkheden. Randinformatie meezenden bijvoorbeeld, kan bij FM maar heel beperkt (via RDS). Bovendien is een FM-signaal gevoelig voor storingen en kunnen er maar een beperkt aantal zenders op de FM-band.

DAB is digitaal en daardoor bijna ongevoelig voor storingen. Bovendien kan er veel makkelijker allerlei randinformatie samen met het geluidssignaal doorgestuurd worden en heeft één zender veel minder plaats nodig op de frequentieschaal. 

Welke extra diensten biedt DAB?
DAB biedt de mogelijkheid om randinformatie mee te sturen met het geluidssignaal :
– de naam van het net
– een omschrijving van het programma
– het muziekgenre

Maar er is meer mogelijk, zoals:
– informatie over de muziek die te horen is: naam artiest, titel van nummer en cd
– telefoonnummers waardoor je kan meedoen aan wedstrijden
– hoofdpunten van het nieuws
– sportuitslagen
– verkeersinformatie
Die informatie verschijnt op het scherm van de DAB-ontvanger.
Daarmee zijn de mogelijkheden van DAB zeker niet uitgeput. Het is ook mogelijk om grafische informatie (weerkaart, cd-hoes, etc.) door te sturen, maar daarvoor moet je toestel wel over een schermpje beschikken. De omroep bepaald of ze extra diensten wil meezenden en welke. 

Waarom kan je DAB niet ontvangen op je FM-toestel?
DAB is een nieuwe manier van uitzenden. Het werkt met digitale signalen, terwijl FM en AM analoge signalen gebruiken. Om deze digitale signalen te kunnen ontvangen, heb je een nieuw radiotoestel nodig.

Is er een overzicht van DAB-ontvangers?
De WorldDAB organisatie probeert zoveel mogelijk informatie aan te bieden over prijzen en beschikbaarheid van DAB- ontvangers. Een uitgebreid overzicht vindt u hier.

Hoeveel kost een DAB-ontvanger?
Zoals in het overzicht te zien is bestaan er vele soorten DAB-ontvangers in verschillende prijsklassen. Er zijn al ontvangers te koop voor € 199.

Waar moet je op letten als je een DAB-ontvanger koop?
– Een echte DAB-ontvanger draagt het DAB-logo
– Kijk of je alles krijgt: toestel, antenne én handleiding
– Luister bij je handelaar al of je ontvangst hebt
– Kies een toestel dat eenvoudig te bedienen is
– DAB-autoradio :
Zoek je een autoradio, denk dan aan een alles-in-één toestel. Sommige modellen werken nog met een aparte doos met daarin de DAB ontvanger. Die doos werd dan in de koffer van je auto gemonteerd of onder één van de voorstoelen.

Zorg er voor dat je een goede antenne hebt bij je DAB-autoradio. Dat kan een gecombineerde antenne zijn voor FM en DAB of een extra antenne voor DAB alleen. Kleefantennes aan de binnenkant van de autoruit geven soms minder goede resultaten.

Wat is het verschil tussen DAB en RDS?
RDS staat voor Radio Data System en is een extra functie bij FM-radio. RDS maakt het onder andere makkelijker om radiostations te vinden op de FM-band (de naam van het radiostation kan je aflezen) en het zorgt er ook voor dat je radiotoestel zélf zoekt naar de sterkste zender van het radionet dat je beluistert.

RDS heeft het gebruikscomfort van FM-radio veel verbeterd, maar helaas helpt het niet tegen storingen of ruis op de FM band. DAB zorgt daar wél voor. De ontvangst van een DAB-zender is altijd even goed, zonder gekraak of ruis. En DAB heeft meer ruimte en mogelijkheden voor extra informatie.

Hoe vind je de radiozenders op DAB? Welke frequenties moet je kiezen?
Een DAB-toestel zoekt zelf de zenders die je kan beluisteren. Bij DAB wordt een heel pakket radionetten op één frequentie uitgezonden. Zo’n pakket heet een ‘ensemble’. De ontvangers herkennen zelf de onderdelen van zo’n ensemble. Je verandert op een DAB toestel van radionet door zijn naam te kiezen en niet door de frequentie te veranderen.

Wat is het verschil tussen DAB en de huidige manier van uitzenden?
Tot op heden worden radioprogramma’s vrijwel uitsluitend analoog uitgezonden. Dit gebeurt via AM (de middengolf of AmplitudeModulatie) en FM (de ultrakortegolf of Frequentie Modulatie). DAB zendt uit via digitale signalen. Die worden minder gestoord en bieden de mogelijkheid om naast geluid ook andere informatie mee te sturen.          

Zijn er nadelen aan DAB?
Het grootste nadeel van DAB is misschien nog gewoon het feit dat DAB helemaal nieuw is, en dat we moeten wennen aan zijn andere gedrag.

1. Vertraging
Als je bij wijze van experiment twee radio’s op Radio 1 afstemt, een keer via FM en een keer via DAB, hoor je dat het DAB-signaal “achterloopt”. Dat komt doordat het DAB-signaal tussen de studio en je luidspreker zoveel bewerkingen ondergaat. Die maken dat het signaal beter bestand is tegen storingen, maar dat kost elke keer een beetje tijd. De totale vertraging kan oplopen tot ongeveer 1 seconde.

2. Een speciale auto-antenne:
DAB is een zegen voor de autoradio. De verbetering van comfort en geluidskwaliteit is spectaculair. Alleen moet je wel een DAB-radio laten inbouwen én een speciale radio-antenne. De gewone AM/FM-antenne doet het niet voor DAB. Ofwel laat je een DAB-antenne bijplaatsen (op het dak, hoogte is 20 cm), of je bestaande (DAB-)antenne vervangen door een gecombineerde AM-FM-DAB-antenne. Er bestaan ook kleefantennes die op de achterruit worden bevestigd: ook dat kan een oplossing zijn, maar hou er rekening mee dat zo’n kleefantenne soms minder goede resultaten geeft.

3. DAB is nieuw:
Dat is een voordeel, natuurlijk. Maar soms kan het verwarren, omdat DAB zich anders gedraagt dan we op basis van onze FM-gewoonten verwachten. De reikwijdte van DAB b.v. Die is kleiner dan bij FM, waardoor je de DAB-uitzendingen niet, of toch niet erg ver, in het buitenland kunt ontvangen. Andersom kan je in Nederland niet rekenen op buitenlandse DAB-uitzendingen.

Dat DAB ‘anders’ is, merk je ook aan de DAB-radio’s. De ontwerpers van de eerste modellen wisten nog niet zo goed raad met al die nieuwe snufjes: de gebruiker moest het allemaal zelf instellen met allerhande knopjes en menu’s. Dat stadium zijn we nu wel voorbij. [Nozema/Radio.NL]