Arjen Grolleman werd geboren op 22 augustus 1972. Al op jonge leeftijd raakte hij gefascineerd door het medium radio. Op de middelbare school richtte hij zijn eigen schoolradiozender op. Eens in de zoveel tijd vermaakte hij op die manier zijn medescholieren met muziek en sketches. Later ging Arjen voor de ziekenomroep werken.
In september 1995 begon Kink FM. Vanaf het allereerste begin is Arjen op deze zender te horen. Toen het na een jaar wat minder ging met Kink FM en de meeste medewerkers op straat kwamen te staan, bleef Arjen (evenals Johan Vosmeijer) op vrijwillige basis programma’s maken. Zo presenteert hij al ruim 8 jaar lang de Outlaw 41 en X-Rated. Het eerstgenoemde programma wordt momenteel uitgezonden op woensdagavond tussen 17 en 20 uur. In X-Rated kan Arjen op zondagavond zijn passie voor avant-garde, spoken word en andere mysterieuze klanken kwijt. Daarnaast maakt Arjen momenteel op werkdagen Avondland tussen 17 en 20 uur. Verder is hij ook programmaleider en music director bij Kink FM.
Van 1995 tot 1998 is Arjen ook te horen geweest op HitRadio Veronica. Daar presenteerde hij onder meer op zondagmiddag Radio Romantica, samen met Patty Brard en seksuologe Maria Schopman. Toen HitRadio Veronica veranderde in Veronica FM was Arjen een half jaar dagelijks tussen 12 en 15 uur te horen. Daarna vertrok hij bij de hitzender, om alleen voor Kink FM radio te maken.
Al zes jaar is Arjen ook maandelijks te horen met het programma PopArt op de Concertzender. Bovendien was hij vier jaar lang de ‘stem’ van RTL 4. Tevens spreekt Arjen veel commercials en voice-overs in en hij is het vaste stemgeluid van de promo’s op Sky Radio. Alsof hij het nog niet druk genoeg heeft, valt Arjen ook sporadisch in op Radio Veronica.
Je hebt op heel veel soorten zenders gedraaid met uiteenlopende muzieksoorten. Heb jij zo’n brede muzieksmaak?
Ja, hoewel mijn voorkeur uitgaat naar alternatieve popmuziek. Maar ook Nederlandstalig (eerder Chiel Montagne-achtige stuff dan Pop in je Moerstaal), Franstalig, Mexicaans, polka dansende ijsberen, anything, als het maar ergens over gaat, maakt niet uit in welke zin. Deze laatste restrictie sluit overigens wel onmiddellijk r&b en om het even welk nummer van Acda & De Munnik uit.
Als er geen radio zou bestaan, wat was er dan van je leven terechtgekomen?
Op mijn visitekaartje staat “all-round entertainer”, en of ik dat ambacht nou uitoefen achter een microfoon of op een keukentafel, ça m’est égal. Radio is leuk, maar het is niet mijn roeping, daarvoor zijn er te veel andere verslavend leuke bezigheden in het leven, zoals bowlen.
Het blijft evenwel heerlijk om met muziek te werken, omdat mooie plaatjes kunstwerkjes zijn. In die zin is KINK FM natuurlijk geweldig, daar hebben we er een beleid van gemaakt om geen crap te hoeven draaien. Popradio zonder goede muziek vind ik persoonlijk hinderlijk om naar te luisteren, wat andere mensen doen moeten ze natuurlijk volstrekt zelf weten.
In 1997/1998 heb je een hele tijd voor zowel het oude Veronica FM als voor Kink FM dagelijks een programma van drie uur gepresenteerd. Was dat niet zwaar om te doen?
Zekers, en ook buitengewoon onverstandig. Je kunt dan ook gewoon geen goede programma’s maken. Ik herinner me nachten waarin ik wakker schrok omdat ik dacht dat de plaat was afgelopen en er ingegrepen moest worden. Dagen van 7 uur live op de radio waren bij mij eerder regel dan uitzondering, zoiets zou ik nu nooit meer doen, liever minder uren maar kwalitatief presteren dan andersom.
Waarom was je in 1998 plotseling vertrokken bij het toenmalige Veronica FM?
Van beide kanten was wat frictie ontstaan, van beide kanten ook zeer begrijpelijk; achteraf ben ik daar bijzonder blij mee, ik vond het een rotzender en ik paste daar totaal niet op, had geen idee wat ik in vredesnaam moest zeggen op de radio. Ik raakte ook afgestompt door die tergend irritante muziek. Toen ik me daarna volledig op KINK ging richten, begon die heerlijke liefde voor muziek zich weer te ontwikkelen. Uiteindelijk is het een uitermate aangename tijdsbesteding om telkens weer nieuwe muziek te mogen ontdekken, om die vervolgens aan anderen te laten horen.
Je zit al bij Veronica sinds de publieke tijd en hebt alles van dichtbij meegemaakt. Was het volgens jou een goed besluit van de Vereniging Veronica om uit het publieke bestel te stappen, met RTL de HMG te vormen en vervolgens daar ook weer uit te stappen en nu met SBS/Sky in zee te gaan?
Ik kan je daarop alleen een persoonlijke mening geven, van zaken heb ik geen verstand. Natuurlijk had Veronica nooit uit het publieke bestel moeten gaan, binnen de publieke omroep kun je slapend heel veel geld verdienen en geniet je eternale bescherming van de politiek, vraag het BNN. Over dat HMG-avontuur heb ik geen mening, eigenlijk nooit over nagedacht. Veronica op televisie met SBS lijkt mij helemaal niet verkeerd uit te pakken, en die deal met Sky is natuurlijk een Godsgeschenk, luister naar het huidige Radio Veronica en je hoort waarom. Eindelijk weer eens een leuke radiozender met goede deejays, het werd tijd.
Ik wil hier nog wel even bij aantekenen, dat dankzij het commerciële avontuur van Veronica wel mooi KINK FM is onstaan, en dat beschouw ik als een zegen.
Op Kink FM ben je al vanaf de beginperiode te horen. Ook toen het een tijdje wat minder ging met Kink bleef je er op vrijwillige basis programma’s maken. Wat is er zo bijzonder aan die zender?
Het is een gotspe dat iedereen in de media altijd maar voor de grootste gemene deler gaat, helemaal in muziekkeuze. In ieder land heb je alternatieve muziekzenders, gewoon in de ether, terwijl in Nederland zo’n “laat-maar-waaien” mentaliteit heerst op dat gebied. KINK FM richt zich gewoon op alternatieve muziek in de breedste zin van het woord, en tracht die muziek aan een breed publiek te presenteren, zonder elitaire pretenties. Noblesse oblige, er moet zo’n zender zijn. Ik sta niet alleen in die mening, iedereen behalve de publieke omroep is het hier wel over eens. Positieve uitzondering blijft natuurlijk de VPRO, die doet geweldig werk op internet, maar ja, dat is weer internet. Tegen de stroom in blijft KINK FM gewoon die muziek verzorgen, al is het bereik niet groot, want alleen maar op de kabel zitten en dan ook nog moeilijke muziek uitzenden, het is beslist geen sinecure.
Het heeft KINK FM op z’n zachtst gezegd niet bepaald meegezeten de afgelopen jaren, we hebben er dankzij de inzet van vooral veel vrijwilligers en Jan Hoogesteijn een hele spannende en gevarieerde zender van weten te maken, maar het is zeker niet gemakkelijk geweest. Een groot probleem voor KINK in 2003 is geweest dat niemand wist dat het station überhaupt nog bestond, niet vreemd natuurlijk als je weet dat elke lul met een discman een etherfrequentie heeft gekregen en KINK niet. In dat opzicht gaat er wel wat veranderen, we hebben een goed produkt en dat willen we weten ook, dus zijn we bezig met het uitstippelen van een marketingstrategie en een goed promotieplan. In al die jaren bij de radio heb ik wel geleerd dat zulks belangrijker is dan dat wat je daadwerkelijk uitzendt.
En dan de charme van KINK. We vullen de zender met heel veel medewerkers, en het laat zich raden dat je bij KINK niet voor het geld zit. Je moet ook heel veel van muziek houden, anders loop je er gillend weg. Nimmer heb ik ergens een groep mensen aangetroffen, die zich zo heterogeen en tegelijkertijd juist als 1 radiostation manifesteert, een groep zeer getalenteerde persoonlijkheden van formaat, mensen die zich ook nog eens op een bovengemiddelde algemene ontwikkeling kunnen verlaten. En die elkaar opbellen als ze weer eens een goeie nieuwe plaat hebben ontdekt. Kom daar bij Yorin FM maar eens om.
Ten slotte is daar de content van de zender: prachtige muziek, hart voor vormgeving, de mooiste processing, en programma’s die je vroeger toen de publieke omroep z’n werk nog deed nog wel eens op de radio hoorde, maar die nu nagenoeg alleen nog bij KINK FM te beluisteren zijn.
Nou nog een etherfrequentie!
Welke van de concurrerende zenders vind je goed, en op welke van die zenders zou je zelf kunnen werken?
Veronica, maar ja, ik zit al bij KINK he? En de VPRO natuurlijk.
Verder luister ik graag naar Radio 1 (Sjors Fröhlich vind ik briljant), Radio 4 (als ik ff reklame mag maken: Luna Express met Wouter Pleijsier, iedere woensdagavond om 23 uur bij de VPRO), de Concertzender, en Radio 3Voor12.
Je werkt momenteel voor commerciële partijen (Kink FM, Sky Radio, Radio Veronica en diverse opdrachtgevers voor commercials) en voor een publieke partij (Concertzender). Is dat geen belangenverstrengeling?
Welnee, zo commercieel is KINK niet en bij de Concertzender doe ik vrijwilligerswerk. Overigens denk ik niet dat de doelgroepen van Sky en KINK enige mate van overeenkomst vertonen. Wat het inspreken van commercials, jinglepakketten, CD-ROMs en kermisattrakties (“op z’n kantje, laatste gondels vrij”) betreft, daarin ben ik bepaald niet kieskeurig, een plaat van Acda en De Munnik zou ik niet zonder te vloeken kunnen aankondigen, er een spotje voor inspreken kan ik in principe wel, nou ja, in dit specifieke geval…
Voor Kink FM maak je drie heel verschillende programma’s. Een hitparade (Outlaw 41), formuleradio (Avondland) en een zeer specialistisch programma (X-Rated). Vereist dat telkens een andere manier van voorbereiden en presenteren?
Tel de beren:
Best wel, de Outlaw is in feite vrij saai om te maken, maar het moet wel op die manier, de muziek staat centraal en de platen moeten strak achter elkaar worden geplakt. Toch kun je dat ook tot kunst verheffen, zij het mijns inziens tot kunst met een zeer kleine ‘k’, een ‘c’ bijna. Het programma Avondland is natuurlijk helemaal geen formuleradio, er zit geen enkele formule achter, ik ben dan gewoon drie uur mezelf, of meer de wat opgefoktere kant van mijzelf. Een paar bakken espresso en de beer is weer los. Omdat ik dat programma volledig spontaan maak (noodgedwongen, geen tijd voor voorbereiding) is het heel vermoeiend om te doen, maar wel bere-leuk.
In X-Rated, een programma met experimentele muziek, ambient, literatuur en avantgarde, spreek ik de luisteraar met ‘U’ aan, met een hoofdletter zelfs. Dat programma vereist daarentegen wel de nodige voorbereiding, over de gedraaide poëzie en muziek wens ik wel wat informatie te verstrekken, ik let ook goed op de overgangen, het moet klinken als een nachtmerrie waarin je wordt achtervolgd door een grommende beer. Boze tongen beweren dat ook mijn andere uitzendingen klinken als een nachtmerrie waarin je wordt achtervolgd door een grommende beer, maar boze tongen dient men beter te negeren.
Naast radio maken houd je je ook veel bezig met het inspreken van promo’s, commercials en voice-overs op radio en televisie. Wat maakt iemand tot een goede ‘stem’?
Het belangrijkste is dat je weet wat je leest. Als jij het al niet snapt, hoe kun je dat dan op iemand anders overbrengen? Daarenboven is het wenselijk dat je over een niet al te afstotelijk stemgeluid beschikt, hoewel dat geen must is. Een equalizer doet wonderen, net als een heroïneverslaving.
Goede insprekers die daar gelukkig niet aan lijden en desalniettemin tot de absolute top behoren zijn naar mijn mening mensen als Martin Stoker en Kas van Iersel, maar zo kan ik er nog wel een paar noemen. Ook als ik zo’n Bart van Leeuwen hoor, denk ik: ja, zo klinkt nou een mooie radiostem. Of Wessel van Diepen. Of Erik de Zwart. Of…. (vul op de stippellijn je eigen naam in).
Hoe zie je de toekomst voor Kink FM? Kan het station overleven nu de etherfrequenties naar andere stations zijn gegaan?
Het moet wel. Een radiolandschap zonder een alternatief radiostation is nu eenmaal geen geloofwaardig radiolandschap. Hulp zullen we wel nodig hebben, zeker ook van luisteraars, ik droom er nog altijd van dat straks heel hip Nederland in een KINK t-shirt rondloopt. Dat moet ook wel gaan lukken, je kunt het aan je klasgenoten moeilijk verkopen dat je naar bijvoorbeeld Noordzee luistert.
Wat voor soort programma zou je ooit nog eens willen maken op de radio?
Alles wat ik wenste en wens deed en doe ik al!
Tot voor kort had Kink FM nog veel concurrentie van 3FM. Laatstgenoemde zender houdt zich echter steeds meer bezig met een hitradio formule, wat eigenlijk tegen hun publieke taak indruist. Hoe kijk jij tegen die ontwikkeling aan?
Dat is op zich nog niet eens zo heel slecht, een station moet gewoon een zeker beleid hebben waar luisteraars en medewerkers zich prettig bij voelen, ergo: als Radio 3 kiest voor wat jongere, wat laagdrempeligere muziek, dan is dat wat mij betreft in orde. Desalniettemin dient er een balans te zijn op de radio in z’n algemeenheid, daarom is het goed dat KINK FM bestaat. En ID&T. En Veronica. En Arrow. En…. (vul op de stippellijn de naam van je eigen lokale omroep in).
Wat mij meer stoort is dat er wordt gesproken over etherverstrekking aan piraten en een allochtonenzender, ik zeg dan: prima, maar dan ook een alternatief radiostation ernaast.
Voorts geldt wat mij betreft: hoe meer diversiteit, hoe beter. Er bestaat al genoeg eenheidsworst in dit land, afwijkende geluiden zijn immer welkom!
Arjen Grolleman (Kink FM, Concertzender, Sky Radio, Radio Veronica)
