Zonodig geeft de dj spraakles

In de nieuwe, met roodleren kussens behangen studio van Radio 538 is Dennis Ruyer bezig aan het laatste uurtje van zijn dagelijkse programma Greatest Hits. Achter een zee van knopjes en schuifjes laat hij platen naadloos in elkaar overlopen. Madonna’s Music knalt uit de boxen en onderwijl voert hij lollige gesprekjes met luisteraars. Om hem heen staan vier jongens verlegen en vol bewondering toe te kijken. De 20-jarige Jules van de Limburgse zender Maasland FM glimt: ‘Stond ik daar maar alvast.’

Jules, Robin (18) van Stadsradio Deventer FM, Erwin (24) van de lokale piraat in Zoetermeer en George (29) van Stadsomroep Amersfoort krijgen van 538-dj Barry Paf een rondleiding door de studio. Zij zijn de eerste lichting jonge talenten die de enige dj-opleiding in Nederland, bij Radio 538, gaat volgen. Misschien zijn de vier braaf ogende Hollandse jongens dus wel de Erik de Zwart, Jeroen van Inkel of Wessel van Diepen van de toekomst.

Zodra ze beginnen te praten, begrijp je waarom ze uit ruim honderd inzendingen zijn gekozen: hun stemmen klinken onverwacht laag, vol en warm. Of zoals Radio 538-oprichter Erik de Zwart het zegt: upbeat, stoer en positief.

Pas twee keer eerder zijn de jongens nu bij de Hilversumse radiozender geweest. Voor een kennismakingsles en voor een ‘persoonlijke evaluatie’. ‘Gedurende een jaar krijgen ze eens per maand een dag formatics-les over de formats van onze programma’s’, legt programmadirecteur Uunco Cerfontaine uit. ‘Verder gaan ze ook meelopen met andere dj’s en regisseurs, en leren ze plaatjes aan elkaar praten en spotjes inspreken.’ Zonodig krijgen ze spraakles, zoals de Limburger Jules. Zodra hij achter de microfoon gaat zitten, spreekt hij zonder accent. ‘Maar soms komt mijn r er nogal ongelukkig uit.’

Intussen blijven de vier gewoon programma’s presenteren bij hun lokale radiozender. Drie keer in de maand komen ze met tapes en worden hun uitzendingen geëvalueerd. Vervolgens gaan ze zelf aan de slag met de tips die ze krijgen van coach Wim van Putten. ‘Ze moeten de tijd krijgen om het allemaal te laten bezinken’, zegt Cerfontaine. ‘Anders krijgen ze het idee dat ze alleen maar dingen fout doen. Je moet mensen ook lekker hun gang laten gaan.’

George heeft al een evaluatie gehad. Sindsdien heeft hij naast het mengpaneel altijd een kartonnetje liggen met in grote letters het woord ‘jij’ erop. ‘Ik heb geleerd dat ik te veel communiceerde in de ik- en de wij-vorm. Ik zei bijvoorbeeld ook vaak ”daaraan voorafgegeaan”, maar dat is schrijftaal. Je moet ”daarvoor” zeggen.’ En Robin, die naast zijn radiowerk ook nog journalistiek in Zwolle studeert, let sinds de evaluatie beter op dat hij zijn platen op het goede moment afkapt.

In een van de opnamekamers helpt de populaire dj Jeroen Nieuwenhuize de nieuwkomers met het inspreken van een spotje voor Valentijnsdag. ‘Probeer iets meer gevoel in je stem te leggen, iets zwoeler. De luisteraar moet een verliefd gevoel krijgen als-ie dit hoort.’

Uiteindelijk is het de bedoeling dat ten minste een van de vier jongens bij Radio 538 blijft werken. Een belangrijke tip van ervaren dj’s: ‘Vooral veel naar jezelf luisteren.’ De Zwart, al 21 jaar in het vak: ‘Het zijn vaak introverte mensen, eenlingen die op hun zolderkamertje het vak hebben geleerd. Maar je ziet ze in de loop van de tijd veranderen. We proberen ze vooral zelfvertrouwen mee te geven.’ (Machteld van Hulten / Volkskrant)