[Update] De vier ongeclausuleerde commerciële radiostations gaan voor de noodverlenging van drie jaar van hun FM-frequenties in totaal ruim 40 miljoen euro betalen. Dit blijkt uit de openbare consulatie over de verlenging die het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) vrijdagochtend te vroeg heeft gepubliceerd.
Tijdens de commissievergadering van de vaste commissie EZK werd al duidelijk dat de bedragen die de stations moeten gaan betalen fors hoger zijn dan ze nu betalen.
Ruim 40 miljoen euro voor drie jaar
Nu zijn ook de bedragen bekendgemaakt. Qmusic gaat het meeste betalen: 11,372 miljoen voor drie jaar. Omgerekend is dit ruim 3,79 miljoen per jaar. Radio 538 mag voor drie jaar 11,112 miljoen aftikken, oftewel bijna 3,704 miljoen per jaar. Voor Sky Radio wordt het te betalen bedrag in totaal 11,195 miljoen euro, wat omgerekend 3,73 miljoen per jaar is. Radio 10 betaalt het minst van de vier ongeclausuleerde zenders: 6,929 miljoen euro voor drie jaar, wat neerkomt op ruim 2,30 miljoen per jaar.
De vijf geclausuleerde stations (100% NL, Slam, BNR, Sublime en Veronica) hoeven, net als nu, geen vergoeding te betalen voor de noodverlenging. Zij betalen al in de vorm van een beperking op wat ze uit mogen zenden. Ook voor alle regionale FM-kavels hoeven geen vergoedingen te worden betaald.
Voor Qmusic, Radio 538 en Sky Radio beteken de nieuwe bedragen een verzevenvoudiging van wat ze nu betalen. Radio 538 tikt momenteel al jaarlijks 464.800 euro af voor het gebruik van de FM-frequenties. Voor Sky Radio bedraagt dit bedrag 505.800 euro en voor Qmusic 551.600 euro. Radio 10 gaat in verhouding nog veel meer betalen. Momenteel betaalt de zender het minst met 117.800 euro.
Ondanks de coronacrisis betekent dit dus een forse verhoging van de vergoedingen. Maar hoe kan dat? RadioWereld.NL dook dieper in de materie. Daarvoor is eerst een stukje geschiedenis nodig.
2011 en 2017
Voor de eerste verlenging in 2011 zijn de bedragen berekent middels een methodiek ontwikkeld door SEO Economisch Onderzoek. Gekeken is toen wat een gemiddeld efficiënte toetreder, oftewel nieuwkomer, bij een veiling maximaal zou betalen voor de FM-kavels voor de periode van zes jaar. De bedragen die uit dit computermodel kwamen zijn de bedragen die de stations uiteindelijk moesten betalen.
Ook voor de tweede verlenging in 2017 is deze methode door SEO toegepast, maar nu met wat een gemiddeld efficiënte toetreder bij een veiling maximaal zou betalen voor de FM-kavels voor de periode van vijf jaar.
Andere methode voor noodverlenging
Voor de noodverlenging heeft SEO eveneens de nieuwe bedragen bepaald, maar wel middels een andere methode. Dit keer is niet gekeken naar wat een gemiddeld efficiënte toetreder bij een veiling maximaal zou betalen voor de FM-kavels voor de periode van drie jaar met inachtneming van de coronacrisis, maar wat een gemiddeld efficiënte toetreder in 2017 maximaal zou hebben betaald voor een periode van acht jaar, eveneens met inachtneming van de coronacrisis.
Het gevolg is dat de bedragen die uit deze theoretische berekening komen fors hoger liggen, komt doordat de winst normaal gesproken in de staart zit. Bij een popconcert worst de winst immers ook niet gemaakt door de verkoop van de eerste 1000 kaartjes, maar juist door de laatste 1000. Zo werkt het ook met radio, waar de laatste jaren van een vergunningsperiode over het algemeen de meeste winstgevende jaren zijn.
Hierdoor is het bedrag dat de radiostations moeten betalen voor deze laatste drie jaar flink hoger dan ze hadden moeten betalen wanneer ze in 2017 al de vergunning voor acht jaar hadden gekregen in plaats van vijf jaar.
Geschiedenis herschrijven?
Er is echter wel een groot verschil, want de radiostations die in 2017 dan in die veiling zouden hebben meegedaan, die wisten op dat moment niet dat ze hun vergunning voor acht jaar zouden krijgen in plaats van voor vijf jaar. Met deze onzekerheid is in de berekening geen rekening gehouden.
Het is overigens niet de eerste keer dat SEO met forse bedragen komt voor de FM-frequenties. Aanvankelijk gebeurde dit voor de eerste verlenging in 2011 ook. Toen moesten de vier ongeclausuleerde stations en Veronica aanvankelijk met zijn vijven ruim 175 miljoen ophoesten voor zes jaar. Na een herberekening werd dit verlaagd tot een slordige 121 miljoen.
In 2015 oordeelde het College van Beroep voor het bedrijfsleven dat het bedrag dat Veronica moest betalen nog te hoog was, waarna deze met 8 miljoen euro verlaagd werd.
Maar ook de waarde van het kavel van Radio 10 werd in 2011 (te) hoog ingeschat met 17,5 miljoen, want twee jaar later werd dit kavel geveild voor iets meer dan acht ton voor vier jaar.
Reacties
De landelijke geclausuleerde stations zijn niet blij met de forse bedragen die zij moeten gaan betalen. Onlangs sprak Paul Römer, voorzitter van de VCR dat de landelijke commerciële stations op FM vertegenwoordigd dan ook van een ‘doodverlenging’ in plaats van een noodverlenging.
Daarnaast hebben Pieter Grinwis (CU) en Queeny Rajkowski (VVD) al kamervragen gesteld aan de Staatssecretaris over de forse verhoging van de te betalen bedragen.
Ingetrokken
EZK publiceerde de consultatie van de verlengingsprijzen vrijdagochtend vroeg, maar trok deze na enkele uren alweer in. Als reden geeft EZK dat de consultatie pas later had moeten starten. [RadioWereld.NL]