Als de reclameposter niet al was uitgevonden, dan was hij in Amerika uitgevonden. Radio.NL richt zo af en toe zijn camera op Amerikaanse reclameposters. Deze van de financiële gigant Wells Fargo kwam ik tegen boven op een pin-automaat op het vliegeveld van San Francisco. Vraag: waarmee associeerde ik deze advertentie? Lees snel verder, het antwoord zit helemaal op het einde van deze column.
Wells Fargo & Company werd opgericht door een fusie van de bedrijven van de heren Wells en Fargo in 1852 en daarmee is het één van de oudste bedrijven in de VS.
1852 was nog in de tijd van het echt Wilde Westen middenin de goudkoorts in Californië. Amerika groeide als kool, en in het westen was er vooral veel vrijheid en weinig overheid. Voor een bank had je een kluis nodig en voor een koeriersbedrijf wat paarden. En daar was goed brood mee te verdienen, zeker toen het bedrijf de financiële crisis van 1855 overleefde.
Als één van de weinige bedrijven die nog bestonden groeide Wells & Fargo uit tot hét bedrijf voor allerhande zakelijke transacties, communicatie en vervoer. Zeg maar een beetje wat je vroegah in Nederland had toen de Postbank, TNT Post en KPN nog één (staats)bedrijf waren.
Met andere woorden: Wells & Fargo had een dikke vinger in de postkoetsen, de Pony Express (1860-1861), de transcontinentale telegraaf (1861) en later zelfs in de transcontinentale spoorweg (1869). Zonder overheidscontrole is het prettig monopolist zijn en zodoende kon het bedrijf zich zelfs een paar kostbare fouten veroorloven en overleefde het de beurscrash van 1932 en beide wereldoorlogen relatief makkelijk, al werd het bedrijf in de eerste wereldoorlog even overgenomen door de Amerikaanse overheid in Washington.
Heeft Wells & Fargo ook nog een link met jou? Jazeker, want in 1967 introduceerde het bedrijf de Master charge card en die heet tegenwoordig gewoon Mastercard. En als je niet
zo’n stukje plastic geld in je portemonnee hebt zitten (ik heb er twee), dan wordt je wel geteisterd met het ‘prijsloze’ merk tijdens het Europees voetbal.
De Belg Maurice de Bevere was zo onder de indruk van dit bedrijf dat hij zijn bekendste stripfiguur maarliefst vijfmaal een werknemer maakte van Wells & Fargo. Allereerst in het album ‘De postkoets’, waarin hij de goede naam van het bedrijf beschermd door onder grote criminele belangstelling een postkoets vol goud van Denver, CO naar Sacramento, CA te begeleiden (da’s een kleine 2000 km). Dit onder de slogan ‘Wells Fargo komt er altijd door!’ Vervolgens is onze held ook de reddende ruiter die bewijst dat de razendsnelle Pony Express echt binnen 10 dagen de post van Sacramento, CA naar St Joseph, MO kan brengen. Een afstand van bijna 2700 km! Dit uiteraard dankzij zijn vrolijk springende paard, dat rustig een uiltje knapt tijdens het galopperen. Na een directe opdracht van president Lincoln is onze cowboy ook de redder van de bouw van het laatste stuk van de transcontinentale telegraaf van Omaha, NE naar Carson City, CA. Hij is ook betrokken bij de bouw van de transcontinentale spoorlijn van Chicago, IL naar San Francisco, CA. Tot slot onderzoekt de man die sneller schiet dan zijn eigen schaduw hoe het komt dat er complete postkoetsen van Wells & Fargo lijken te verdwijnen, met passagiers en al.
De geschiedenis van Wells Fargo zit diep in de Amerikaanse cultuur ingebed. Voor veel mensen in het dun bevolkte westen was Well & Fargo het enige contact met de buitenwereld. Er is een populaire televisieserie geweest over een held die de transporten van het bedrijf beschermde. Het bedrijf figureert in veel films over het Wilde Westen. Ook is er een musical over het bedrijf, en als je alleen de naam van het bedrijf noemt zullen veel mensen het deuntje neuriën van het populairste liedje: The Wells Fargo wagon is a comin’ down the street. I hope it’s bringin’ something good for me.
Gezien de postkoets in de reclameposter is Wells Fargo – tegenwoordig zo’n 300 miljard dollar waard – nog steeds trots op zijn lange en betrouwbare geschiedenis: True Convenience Delivered – Je geld komt altijd aan! Vroeger, toen postkoetsen een paar kilometer per uur gingen, en nu, met de ongekende snelheid van het internet. Het is geweldig om stiekem te denken dat die geschiedenis een beetje medebepaald is door de cowboy der cowboys: Lucky Luke.
Jasper,
Uw Vliegende Radiowereldreporter
Washington, DC
vijf minuten lopen van de plek waar president Lincoln en Lucky Luke elkaar ontmoeten
Bronnen:
Lucky Luke ‘De Postkoets’ (1971)
Lucky Luke ‘De Pony Express’ (1988)
Lucky Luke ‘De Zingende Draad’ (1967)
Lucky Luke ‘Spoorweg door de Prairie’ (1977)
Lucky Luke ‘Spokenjacht’ (1992)
The Well Fargo Wagon in een moderne versie (goed geluid)
The Wells Fargo Wagon in een musical setting (matig geluid)