Minister van Bijsterveldt heeft vrijdag haar langverwachte brief over de publieke omroep gepubliceerd. De uitwerking van het regeerakkoord is voor MAX een grote teleurstelling. Ten eerste gaat de minister volgens Max voorbij aan het door haar zelf gevraagde voorstel van de omroepen.
Directeur Jan Slagter: “We zijn door de minister gevraagd om tot een gezamenlijk standpunt te komen wat betreft de toekomst van de publieke omroep. Zij zegt het zelf ook in de brief, een eigen voorstel geeft de beste kans van slagen. Met alle omroepen en de Raad van Bestuur zijn we tot een weloverwogen voorstel gekomen en we hebben dat in een brief aan de minister verwoord. Het feit dat de minister dan volledig aan de voorwaarden van dat voorstel voorbij gaat, betekent dat zij dit nooit echt serieus heeft overwogen.”
De landelijke publieke omroep wilde komen tot maximaal zes ledengebonden omroepen door fusies van zes van die omroepen. Zo zouden zij aan de wens van de minister tegemoet komen om in 2016 nog maar 8 omroepen te hebben: zes ledengebonden organisaties en 2 taakorganisaties. Voorwaarde was wel dat de omroepen die zouden gaan fuseren, zouden worden beloond voor hun beweging, terwijl de omroepen die niet zouden fuseren volwaardige omroepen zouden blijven.
De minister heeft echter besloten geen enkele prikkel te geven aan omroepen die willen fuseren, zodat de fusie plannen weer in de ijskast staan. De minister dreigt enkel over te gaan tot gedwongen fusies als de omroepen niet zelf gaan bewegen. Volgens de minister kunnen alle omroepen met elkaar fuseren als dat moet. Ze gaat hiermee voorbij aan de missies van de omroepen maar vooral ook aan de 3,6 miljoen leden van de omroepen.
Een tweede punt van zorg is volgens MAX ook de verhoging van het lidmaatschapsgeld. Omroepen met leden vormen volgens de minister het hart van het bestel en waarborgen de pluriformiteit. Het lidmaatschapsgeld verhoogt zij echter met factor drie. Vijftien euro per jaar is voor minder draagkrachtige Nederlanders, waaronder veel ouderen, en voor jongeren vaak teveel om lid te worden of te blijven van een omroepvereniging. De minister stelt ten onrechte vast dat betrokkenheid van leden is af te leiden uit de hoogte van het lidmaatschapsgeld.
Slagter: “Betrokkenheid van leden neemt echt niet toe als zij meer betalen. Mensen worden lid van een omroep omdat zij zich herkennen in de missie en omdat zij weten dat hun lidmaatschap bijdraagt aan het verkrijgen van zendtijd. Door het lidmaatschap nu zo fors te verhogen, maakt het kabinet het sommige mensen juist onmogelijk om lid te worden van een omroep. Hun mening telt blijkbaar niet mee voor deze minister. Zij sluit hiermee grote groepen van de samenleving uit.”
De consequentie van de verhoging van het lidmaatschapsgeld en het afschaffen van een welkomstcadeau, is tevens dat de abonnementsprijzen op programmabladen omhoog moeten. Anders zou er oneerlijke concurrentie ontstaan tussen omroepen met en zonder gidsen. Voor de omroepen met een gids, die ook al te lijden hebben onder het vrijgeven van de programmagegevens, is dit een enorme klap.
Andere punten van zorg voor MAX zijn het feit dat de publieke omroep steeds beperkter kan inspelen op de behoeftes van alle Nederlanders. De minister doet uitvoerig uit de doeken dat het medialandschap verandert en dat door digitalisering het mediagebruik verandert. Maar de conclusie die zij dan vervolgens trekt voor de publieke omroep, is dat deze moet worden beperkt in het gebruik van die nieuwe media, waaronder internet.
Jan Slagter: “Ook ik ben van mening dat er een hervorming van het bestel moet plaatsvinden en dat ook de publieke omroep een bijdrage moet leveren aan de bezuinigingen, maar deze plannen helpen de publieke omroep eerder om zeep. De brief lijkt met name tegemoet te komen aan de standpunten van de VVD en de PVV.
Het CDA heeft zich jarenlang ingezet voor de ledengebonden organisaties, deze steun is blijkbaar verleden tijd. Ik hoop echter dat de Tweede Kamerfractie van het CDA de exorbitante verhoging van het lidmaatschapsgeld en de door de minister beoogde gedwongen fusies zal terugdraaien. “
VARA en BNN stoppen fusiegesprekken
De omroepen VARA en BNN hebben vandaag meteen besloten te stoppen met hun gesprekken over een fusie. Ook deze omroepen zijn boos boos over de kabinetsplannen voor de publieke omroep.
De omroepen vinden dat zij worden gestraft omdat ze bereid zijn over een fusie te praten. VARA en BNN krijgen straks volgens de kabinetsplannen samen evenveel budget en zendtijd als de EO, die niet met een andere omroep fuseert.
VARA en BNN zijn ook boos over de verhoging van het minimale lidmaatschapsgeld van 5,72 naar 15 euro. BNN-directeur Lucas Goes vreest dat jongeren massaal zullen opzeggen en dat het onmogelijk wordt voor BNN om veel nieuwe leden te werven.
Ook de ouderenomroep MAX is boos over de verhoging van de contributie. Dat is ook voor veel ouderen te veel. “Hun mening telt blijkbaar niet mee voor deze minister. Zij sluit hiermee grote groepen van de samenleving uit”, zegt MAX-directeur Jan Slagter.
Minister van Media Marja van Bijsterveldt (CDA) maakte vrijdag de kabinetsplannen voor de publieke omroep bekend. Veel omroepen moeten fuseren. Van de 21 die er nu zijn, mogen er acht overblijven. Met de plannen bezuinigt Van Bijsterveldt op termijn 200 miljoen euro per jaar.
Het lidmaatschapsgeld van omroepen moet volgens Van Bijsterveldt omhoog om ervoor te zorgen dat leden ook echt betrokken zijn bij ‘hun’ omroep. [Radio.NL/Novum]
