De NOS staat op zondag 3 en maandag 4 augustus stil bij het begin van de Eerste Wereldoorlog, dit jaar precies honderd jaar geleden. Op zondag is er aandacht voor een Frans-Duitse ceremonie in de Elzas, maandag is een verslag te zien vanuit Luik van de internationale herdenking van de Duitse invasie in België.
President Hollande van Frankrijk en de Duitse bondspresident Gauck herdenken zondag (Nederland 1, 18.10-18.50 uur) de Duitse oorlogsverklaring aan Frankrijk. Ze zullen samen de eerste steen leggen voor een nieuw oorlogsmuseum bij Hartmannsweilerkopf in de Elzas. Nu Frans gebied, maar destijds Duits. Bij de zware gevechten vielen daar toen meer dan 30.000 doden.
Nederland was neutraal, maar de strijd ging ook hier niet ongemerkt voorbij. Voedsel was schaars en meer dan een miljoen Belgische vluchtelingen zochten in ons land een goed heenkomen. Astrid Kersseboom praat met historicus Samuel Kruizinga van de Universiteit van Amsterdam, onder meer over de enorme omvang van de Eerste Wereldoorlog en de verwoestingen die het gevolg waren. Het aantal doden wordt geschat op acht miljoen, wereldwijd werden 35 miljoen mensen door het geweld getroffen.
Correspondent Ron Linker filmde bij het Franse dorp Confrécourt, op zo’n 100 kilometer van Parijs, waar de legers zich hadden verschanst in loopgraven. Een nabijgelegen steengroeve werd door Franse frontsoldaten gebruikt als hospitaal en ontspanningsruimte. De afbeeldingen die ze uitsneden in het zachte kalksteen zijn er nog steeds te zien.
Internationale herdenking in België
Op maandag 4 augustus is de internationale herdenking van de Duitse invasie van België, bij het Monument voor de Intergeallieerden in het stadsdeel Cointe in Luik. Het Belgische koningspaar heeft vertegenwoordigers van 71 landen uitgenodigd, onder wie de Duitse president Gauck, president Hollande van Frankrijk en de Britse Prins William. Voor Nederland gaat minister Timmermans van Buitenlandse Zaken.
Correspondent Joris van Poppel doet verslag (Nederland 1, 10.30-12.00 uur) van de ceremonie en belicht de toestand van België tijdens de Eerste Wereldoorlog. In de studio ontvangt Astrid Kersseboom de Vlaamse historicus Antoon Vrints van de Universiteit van Gent. [Radiowereld.NL]