Het blijft donderen rondom de ether. Het kabinet wil veilen, de Kamer voorlopig niet. Wat zal dat op gaan leveren? Tijd voor wat speculaties.
Scenario 1: Het beruchte Torentjes overleg komt weer eens om de hoek kijken. Hierbij gaan de belangrijkste partijen (lees: PvdA, VVD en in mindere mate D66) met elkaar in conclaaf over hoe ze nu toch in Godsnaam uit deze impasse moeten komen. Met andere woorden, hoe lossen we dit op met zo min mogelijk schade?
Dat zal lastig worden. Het Kabinet heeft een helder standpunt en is niet van plan daar van af te wijken. Aan de andere kant hebben we de PvdA en D66 staan, die ook niet van plan zijn van standpunt te veranderen. De VVD weet al wat ze wil: veilen. Maar ja, de VVD alleen is nog geen kamermeerderheid. En dus is dat een probleem. Tel daar bij op dat het CDA niet van plan is om ook maar een millimeter van haar standpunt af te wijken, een ook andere partijen staan niet te juichen bij het idee van een veiling.
Steun bij andere partijen zullen de VVD en het Kabinet dus ook niet kunnen vinden. Met andere woorden: dit zal binnen de coalitie moeten worden opgelost. Scenario 1 is echter een scenario waarin we er even van uit gaan dat het Poldermodel toch zijn werk zal doen en er een of ander compromis uit komt rollen. Eentje waarin de verschillende partijen zo min mogelijk gezichtsverlies lijden. Vergeet niet dat de verkiezingen er aan komen, dus dat kan nog lachen worden. Maar, scenario 1 is er dus een waarin ze er uit komen en we toch gaan veilen, maar dan toch nog iets aangepast.
Scenario 2: Ze komen er niet uit tijdens het Torentjesoverleg. Op dat moment wordt het verhaal interessanter voor de politieke journalisten; dan zitten we namelijk met een probleem. Een groot probleem. En een pittig debat aanstaande woensdag (eentje waar de RadioWereld overigens ook live bij zal zijn). En uit dat debat zijn er globaal- 4 mogelijke uitkomsten.
Scenario 2a: De Kamer slikt. En gaat dus akkoord met het huidige voorstel. Dat wordt het pas echt leuk: de juristen mogen dan los. Met andere woorden: de overheid kan gaan kwartetten met dagvaardingen van zowel verschillende VCR als verschillende NLCR partijen. Nog meer gedonder dus. En langlopende juridische procedures. Dat kan nog wel even gaan duren.
Scenario 2b: De Kamer kiest voor het stikken, en gaat absoluut niet akkoord met de plannen. Dan is het probleem ook groot. Want dan zitten er plotseling twee staatssecretarissen met een probleem.
Een probleem dat ze de kop kan gaan kosten. Mevrouw de Vries is dan natuurlijk kandidaat nummer 1, gevolgd door Dhr. Van der Ploeg. Maar dan zijn we er nog niet, want het probleem is dan nog niet opgelost. Er is dan nog steeds een impasse en nog geen besluit.
Scenario 2c: Ze volgen de traditie. De traditie die zowel voor lastige besluiten als voor Zero Base geldt: ze stellen de boel maar weer eens uit. Gevolg: iedereen in de Radiowereld pissig, want er is nog steeds onduidelijkheid over de toekomst. Vooral de have-nots zullen dat laten merken. Voor de haves is het probleem minder nijpend; zij profiteren immers alleen maar van een uitstel (want dat betekend dat zij nog wel een jaartje door kunnen gaan met uitzenden). Maar, dat betekent wel weer dat Nederland de grootste etherpiraat ter wereld gaat worden. De rechten op een aantal frequenties verlopen immers op 1 september aanstaande. En dat kan twee dingen betekenen: of lapmiddelen of stiltes in de ether. Damn.
Scenario 2d: De Kamer kiest voor een ramkoers en maakt hier een echte halszaak van. Kabinetscrisis. En uitstel. Kans: nihil.
Scenario 3: Er komt plotseling iemand met een ander voorstel. Bijvoorbeeld een beauty contest die op de een of andere manier niet aanvechtbaar is. Of ze zetten alle zenders om een grote tafel en laten het ze onderling uitvechten. Overigens is die laatste methode niet toegestaan volgens de wet. Kans: klein
Scenario 4: Idem, maar dan blijken de plannen van de commissie Bouw plotseling wel te kunnen. Dat betekent overigens gezichtsverlies voor de betrokken bewindslieden, dus dat zal wel niet gebeuren. Daarnaast hebben ze herhaaldelijk laten merken dit geen optie te vinden; de problemen zijn immers te groot. Opmerkelijk is dan wel dat de commissie zelf daar niet zo van overtuigd blijkt te zijn. Overigens kan in dit scenario de overheid ook nog wel wat verwachten op het juridische vlak (Mag ik van u uit de categorie boze have-nots de dagvaarding van Q The Beat? Leuk, zo’n spelletje kwartet!).
Natuurlijk zullen de haves de komende tijd flink van zich laten horen. Denk hierbij aan de uitspraken van Erik de Zwart in Den Haag Vandaag: “ze mogen flink wat telefonistes in gaan huren”, daarbij doelend op vijf ministeries. Namelijk die van Verkeer en Waterstaat, Onderwijs Cultuur & Wetenschappen, Algemene Zaken, Financiën en Economische Zaken, die voorlopig zullen worden platgebeld als gevolg van de actie die een aantal haves hebben gestart. Dit allemaal in het kader van het “verkleinen van de kloof tussen de ambtenaren die dit allemaal bedacht hebben en het volk”. Ja, hij weet het altijd leuk te omschrijven ;-).
Van de andere kant valt natuurlijk ook nog wel het nodige te verwachten. Voornamelijk Kink en Q hebben flink van zich laten horen, en zullen dat ongetwijfeld blijven doen.
Dan borrelt de vraag op: is dit vraagstuk überhaubt wel op te lossen? Dat is een goede vraag. Want wat je ook doet, gedonder hou je altijd. Er zijn altijd wel een paar partijen die buiten de boot vallen. Of zal er toch een oplossing zijn?
Misschien is het toch niet zo gek om ze eens met zijn allen om de tafel te zetten. Baat het niet, dan schaadt het ook niet …
MvD. (27 juni 2001)
