Goed, na wat botte afkraakcolumns is het nu tijd voor zowel een experiment als een constructief iets. Ik ga eens experimenteren of ik, lui als ik ben, niet zelf een column kan schrijven maar dat mijn lezers kan laten doen. Het onderwerp? Dat laat zich raden. De vergelijkende toets.
De bedoeling is dat lezers zelf plannen en ideetjes aandragen om de frequentiesoap tot een goed einde te brengen, en wel door objectieve criteria voor een vergelijkende toets te verzinnen, die eerlijk, niet beinvloedbaar en uitvoerbaar zijn.
(Opmerking: om het geheel leesbaar te houden worden de alinea’s met daarin nieuwe reacties aangegeven met de tekst: [(dag)] voor de alinea in kwestie.)
Luisteraarsonderzoek
Arthur was de eerste die reageerde. Die heeft best een interessante suggestie: “Een suggestie kan zijn om te kijken naar wat de luisteraar wil, het is tenslotte commerciele radio en je hebt al de publieke omroep waar de overheid al de touwtjes in handen heeft. Ze moeten er dus op een objectieve manier achterkomen wat de luisteraar wil.” Oftewel: Arthur stelt een soort onderzoek voor waarbij naar de voorkeuren van de luisteraars wordt gekeken. Wat de luisteraar wil gaat de ether in. Dat zou dan dus onderzocht moeten worden. Hoe zou dat aangepakt moeten worden? Een andere optie die Arthur geeft is om te kijken naar datgene wat er de afgelopen jaren niet in de ether zat. Hij noemt dan een alternatieve zender, een dancezender en een echte oldiezender.
[WOENSDAG] Willem van Vliet ziet wel mogelijkheden voor een soort luisteraarsonderzoek. Hij stelt voor om een eventuele stemming via internet te laten verlopen, met checks om te voorkomen dat er dubbel gestemd wordt. (De vraag blijft natuurlijk wel of dat mogelijk is – MvD) Maar het kan volgens hem ook anders: “Als we op 22 januari toch allemaal de gang naar de (electronische) stembus maken, kan er net zo goed een lijst met radiostations worden toegevoegd als lijst 99. De druk op de knop is dan zo uitgevoerd. Wellicht dat een combinatie van internet en stemcomputer voor een redelijk betrouwbaar beeld kan zorgen.”
[VRIJDAG] Ook Marcel is het hier mee eens. Hij is ook van mening dat er een Nederlandstalige zender moet komen: “Maar we missen nog steeds een Nederlandstallige zender. Ik vind dat die er zeker moet komen”. (reactie iets aangepast – MvD)
[WOENSDAG] Echter, dit idee wordt niet door iedereen gewaardeerd. Zo schrijft Ruud Poeze: “Slecht idee, er bestaan geen goede onderzoeks methoden. Luisteraars roepen maar wat als ze gevraagd wordt welke zender erbij moet komen, of als je ze vraagt of er een nieuwszender moet komen zegt tegen de 100% ja, maar vervolgens luistert maar een klein percentage ernaar. Zelfde geldt voor alternatieve zenders en zelfs gedeeltelijk voor gouwe ouwe”. Poeze twijfelt dus of de luisteraars wel het juiste oordeel kunnen geven. Hij ziet ook andere bezwaren: “Bovendien hangt de (toekomstige) beluistering erg af van hoe het station eruit komt te zien. Dat betekent ook andersom dat formats die nu laag scoren in potentie veel beter zouden kunnen doen als er een beter bedrijf achter zit”. Poeze is van mening dat er al wordt onderzocht wat de luisteraars willen, middels de luistercijfers.
[MAANDAG] Leon van Gerven ziet niet zoveel meer in een onderzoek, maar vanwege een andere reden: “Een onderzoek onder de luisteraars met de vraag van “welk stations moet volgens u in de ether komen of blijven” is niet meer haalbaar vanwege de door de rechter gestelde tijd. Maar het had misschien wel bruikbaar geweest, als je die vraag zou veranderen in “wat mist u op dit moment nog op de radio?” (en daar een ruime keus aan mogelijke antwoorden bij doet, zoals “nederlandstalig”, “alternatieve rock”, “licht klassiek” enz. enz. )
Aan de hand daarvan zou dus bepaald kunnen worden wat voor format aan de geclausuleerde pakketten gekoppeld wordt, en mochten er meer partijen geinteresseerd zijn in hetzelfde pakket, dan kan alsnog een bod van het radiostation de doorslag geven (al denk ik dat het niet zover zal komen omdat de interesse in de geclausuleerde kavels klein zal blijven).
Clausulering
[VRIJDAG] Poeze heeft dit inmiddels aangevuld met de opmerking dat hij de clausulering die nu door het Kabinet is voorgesteld veel te strikt vind. “Het voorstel lijkt op dit moment veel te strikt; omdat daarmee kansen voor niet genoemde formats: bvb Dance van ID&T minder worden. Beter zou zijn: 4 ongeclausuleerd, 1 nieuws zender: wegens veel grotere investeringen en kosten (liever op AM, maar ja) en 4 non-mainstream, waarbij mainstream is CHR en (HOT)-AC. Dus geen Sky en 538 formats op deze kavels.”
[VRIJDAG] Ook Patrick Ypelaar heeft kritiek op de clausulering. “Het opleggen van formats richting commerciele omroepen of radiozenders behoeft naar mijn mening een heroverweging van het aantal en soort publieke radiozenders. Het kan toch niet zo zijn dat ‘Hilversum’ niets doet aan ‘jazz’, ‘klassiek’, ‘Nederlands repertoire’ en ga zo maar door. Juist de publieke omroep moet zich onderscheiden door programma’s te brengen die niet direct interessant zijn voor beperkte doelgroepen, maar wel veel geld kosten. Nu imiteren Radio 2 en 3FM zenders als Noordzee, 10FM, Sky en 538. De belastingbetaler betaald, en bepaald; laat Radio 2 en 3FM Nederlands repertoir en alternatieve muziek brengen en geef juist commerciele bedrijven de vrije hand in een vrije markt”.
[MAANDAG] M. Geerlings heeft een andere visie: “Volgens mij doet de publieke omroep niet de commercielen na zoals Patrick Ypelaar schrijft, maar brengen de commerciele omroepen een programma dat voor de grootste gemene deeler gaat (en terecht voor een commerciele club) en moet de publieke omroep (mediawet) een totaal programma brengen, dus ook de platen die een commerciele omroep draait. Maar dit zal wel altijd een punt van discussie blijven”.
”
De AM-band
Voorts stelt Arthur voor om nieuwszenders via de AM uit te laten zenden, zodat de FM gebruikt kan worden voor muziekzenders. Deze suggestie heb ik al eerder gehoord, samen met de twee meestgenoemde voordelen hiervan: ten eerste kun je zowel een publieke als een commerciele nieuwszender op de AM kwijt, met als gevolg een gelijkwaardig bereik. Ten tweede krijg je hiermee meer ruimte beschikbaar voor muziekzenders, en de AM wordt interessanter voor de luisteraars.
[WOENSDAG] M. Geerlings (Dalux FM) is het hier mee eens, maar denkt dat de overheid dan meteen eens verder moet kijken: “laat de overheid ook eens experimenteren met AM-stereo of AM digitaal, Technisch is het al mogelijk en vanwege de geluidskwaliteit (ten opzichte van FM) wenselijk denk ik”.
[VRIJDAG] Ruud Poeze vind het idee van een digitale AM niet zo goed: “Experimenten op AM juich ik toe: maar digitaal AM heeft als nadeel dat het niet compatibel is. Dat wil zeggen dat een digitale AM zender op een normale radio niet te horen is: wie wil daaraan beginnen. Dan moet er dubbel worden uitgezonden en dat vreet frequenties en geld”. Hij noemt overigens wel de 26 MHz band als alternatief om op te kunnen experimenteren. AM stereo vind Poeze echter wel een goed idee: “Stereo-AM is een goed idee, want dat is compatibel. (C-QUAM = Compatible Quadrature AM). Overigens zal de geluidskwaliteit al een stuk beter zijn als de bandbreedte omhoog gaat. Dat kan straffeloos overdag; ’s avonds zijn er beperkingen wegens vollopen middengolfband”. Poeze vermeld daarnaast dat testen met breedband AM goede resultaten hebben gehad.
[VRIJDAG] Ook Marcel is van mening dat nieuwszenders via de AM uit zouden moeten zenden: “Het is inderdaad een goed plan om nieuwszenders via de AM laten uitzenden, en muziek zenders via de FM”. (reactie iets aangepast – MvD)
Geen toets, een veiling!
[VRIJDAG] Dick Offringa is het helemaal niet eens met een vergelijkende toets. Hij wil het liefste een veiling: “Dan de commerciele radio. (…) Al deze radiozenders zijn uitsluitend on air om winst te maken. Zie vroeger Radio Veronica, Radio Caroline, Radio London. Er hangt een waas omheen van piraterij; tegen de gevestigde orde en zo. (…) (Een commerciele zender wil) een grote luisterdichteid te krijgen ten behoeve van
de adverteerders. Niets op tegen. Temeer daar de publieke zenders het op dat vlak toen nogal af lieten weten. Maar nu? Negen nieuwe FM frequenties en ook AM?
Wie moeten dat krijgen? Omdat ik nog steeds van mening ben dat men een commercieel radiostation begint om winst te maken (ik geloof niets van die ideologie e.d.) denkt ik
dat het enig juiste criterium is: geld. Dus…..veilen…En niets anders. De rest is flauwekul en grotendeels subjectief. De luisteraar komt zo heus wel aan zijn trekken want een radiostation zal wel gek zijn om niet uit te zenden wat de luisteraar niet wil. Dus gewoon veilen…en kijk dan maar eens welke mooie radiostations daar uit naar voren komen”.
[MAANDAG] M. Geerlings wil ook een veiling. “Dick Offringa heeft gelijk. Sky, 538 etc doen zielig over geld voor frequenties etc, maar in feite is een dergelijke omroep opgezet om geld te verdienen. De huidige frequenties zijn ooit TIJDELIJK uitgegeven. Dus niet zeuren als er nu betaald moet worden. Een omroep als Sky-radio maakt ettelijke miljoenen per jaar winst dus daar kan best iets voor frequentiehuur tegenover staan”.
[MAANDAG] Leon van Gerven kan zich echter volstrekt niet in deze visie vinden, gezien zijn betoog: “Wat Dick Offringa stelt (dat veilen de enige verantwoorde methode van verdelen is, omdat het bij de commeciele radiostations alleen maar om winst te doen is, en er uit een veiling “zulke mooie radiostations naar voren zullen komen”) is onzin. We hebben 9 pakketten te verdelen, en je kunt er nu al vergif op in nemen dat er bij zo’n ongeclausuleerde veiling 9 stations zullen komen met als format AC, CHR, of iets dat er tussen in zit. En stations die zich aan een ander format wagen, zullen later waarschijnlijk alsnog door het adverteerderswereldje worden gedwongen hun programmering bij te stellen (zie bijvoorbeeld Radio Noordzee Nationaal!). Als je diversiteit in de ether wilt houden, is een totale veiling dus geen optie. Veilen is misschien wel de beste methode voor de ongeclausuleerde pakketten, al vind ik wel dat er dat dan meer dan 4 moeten zijn, Wil je er voor zorgen dat het aantal “verliezers” beperkt blijft, dan is een aantal van 6 of 7 “vrij” te gebruiken pakketten beter. Bovendien vraag ik me af of er voor de huidige 5 geclausuleerde kavels ook 5 commerciele haalbare formats gevonden kunnen worden (klassiek en jazz halen dat bijvoorbeeld sowieso niet)”.
Er is nog een kans om te reageren, maar ik zal hierna nog maar 1 update verzorgen (we moeten een keer stoppen met een interactieve column, en over de ter sprake gebrachtte onderwerpen is inmiddels al veel geschreven). Verzin dus nog snel wat en laat mijn Radio.nl mailbox volstromen.
Michiel van Diesen.
