ANP eist dwangsom om inbreken Novum te voorkomen [Update]

Het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) heeft de rechter gevraagd persbureau Novum Nieuws een dwangsom op te leggen, om te voorkomen dat Novum nog langer illegaal gebruik maakt van de ANP-berichtgeving. Dat gebeurde donderdag tijdens een kort geding dat het ANP bij de rechtbank in Amsterdam tegen Novum heeft aangespannen. Ook eist het ANP een voorschot van 50.000 euro voor de schade die het door toedoen van Novum heeft geleden.

Het ANP wil voorkomen dat Novum nog langer via toegangscodes waarvan de organisatie geen gebruik mag maken, inbreekt in de ANP-computers. Volgens advocaat J. van Manen van het ANP blijkt uit onderzoek dat Novum dat voor langere tijd heeft gedaan. ,,Na onafhankelijk onderzoek is vast komen te staan dat Novum stelselmatig en op grote schaal de ANP-artikelen via deze code onrechtmatig ophaalt en gebruikt voor zijn eigen berichtgeving. De ANP-berichten zijn alleen toegankelijk voor betalende klanten en dat is Novum niet”, stelt het ANP.

,,Omdat Novum gebruik kon maken van de ANP-berichtgeving kon het de eigen productie voor eenvijfde van de prijs aanbieden aan klanten van het ANP”, concludeert Van Manen. ,,En voor die productie heeft Novum slechts tien tot vijftien mensen nodig, terwijl het ANP hier circa 126 vaste journalisten en 144 correspondenten voor moet inzetten. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer driekwart van de artikelen van Novum over precies dezelfde onderwerpen gaat als de artikelen van het ANP. De Novum-artikelen hebben telkens min of meer dezelfde koppen. De artikelen van Novum die over hetzelfde onderwerp gaan als die van het ANP, verschijnen vrijwel in alle gevallen later dan die van het ANP.”

Kortom, er is sprake van oneerlijke concurrentie, benadrukt de raadsman. ,,Het ANP wil de concurrentie niet uitschakelen, maar wil wel alleen met eerlijke concurrentie te maken krijgen.”

Met digitale detectie, tekst- en tijdanalyse en met getuigenverklaringen is volgens het ANP vastgesteld dat Novum zich dagelijks met codes die het niet mag gebruiken, illegaal toegang heeft verschaft tot de besloten nieuwsvoorziening van het ANP.

Novum stelt dat uit eigen intern onderzoek blijkt dat één redactie toegang blijkt te hebben gehad tot de berichten van het ANP. Die toegang zou zijn verschaft door een nieuwe werknemer die sinds 1 april in dienst was. Die werknemer heeft de toegangscode ook aan collega’s gegeven. Dat alles is gebeurd zonder medeweten van de hoofdredactie en directie, benadrukt Novum.

Volgens de directie van Novum heeft het meelezen met het ANP uitsluitend tot doel gehad de producten te vergelijken. Het aangeklaagde persbureau spreekt uitdrukkelijk tegen dat het enig voordeel heeft gehad, zoals het ANP beweert.

ANP-advocaat Van Manen concludeert echter dat er uit het technisch- en het rechercheonderzoek iets heel anders blijkt. Namelijk dat Novum stelselmatig dagelijks van 06.00 uur tot 23.00 uur het ANP-net heeft gebruikt voor de eigen nieuwsvoorziening. ,,Het ANP vernam van woordvoerders dat zij regelmatig werden gebeld door journalisten van Novum, die zeiden dat zij een bericht van het ANP gelezen hadden. De journalisten vroegen in veel gevallen helemaal niet door, maar vroegen alleen of het bericht van het ANP klopt. Na een bevestiging van de woordvoerder hingen zij weer op.”

Verder blijkt uit verklaringen van een drietal voormalig werknemers van Novum dat Novum in belangrijke mate leunt op de nieuwsdatabank van het ANP. Van Manen: ,,Uit deze verklaringen kwam verder naar voren dat op het kantoor van Novum de server van ANP al vele jaren stelselmatig werd geraadpleegd en dat Novum het ANP-net voortdurend in de gaten hield.”

Ook de hoofdredactie en de directie van Novum zijn wel degelijk op de hoogte van het raadplegen van het ANP geweest, constateert de raadsman van het ANP. ,,Een getuige heeft het ANP gemeld dat toenmalig Novum-hoofdredacteur Jan Riemens, die thans algemeen directeur is, van eind 2002 tot medio 2003 van een bevriende relatie toegang tot de databank van het ANP kreeg. De bijbehorende toegangscode is ook door Novum gebruikt om het ANP-systeem binnen te komen, zo is vastgesteld.” Uit de verdere verklaring van deze getuige blijkt ook weer dat het ANP-net in het ‘zenuwcentrum’ van Novum draaide en dat Riemens daarvan op de hoogte was.

Het ANP heeft becijferd dat het door toedoen van Novum in elk geval een miljoen euro omzet heeft verloren.

De raadsvrouw van Novum, J. Seignette, betoogde dat het ANP daar zelf schuld aan heeft. Het nationale persbureau had, toen het onraad rook, Novum kunnen waarschuwen om op die manier tijdig aan de wantoestand een einde te maken. In plaats daarvan koos het ANP ervoor ,,met oneigenlijke middelen” een dossier tegen Novum op te bouwen. Het ANP wil de betrekkelijk jonge concurrent ,,de grond inboren” met deze kwestie, aldus Seignette.

De affaire heeft Novum al de nodige schade berokkend, zei Seignette. Nadat de zaak in de publiciteit is gekomen, hebben potentiële klanten gezegd dat zij de afloop ervan willen afwachten. Daarmee heeft het ANP zijn doel bereikt, meent Seignette.

De rechter doet uitspraak op 11 november. [ANP/Radio.NL]

Gerelateerde berichten