De deelname aan de halve finale van het Eurovisie Songfestival in Helsinki is wederom op een grote teleurstelling uitgelopen. De Nederlandse artieste Edsilia Rombley kwam er niet door en dat had niets met de kwaliteit te maken maar met het feit dat het simpelweg een (Zuid-)Oost-Europees onderonsje is zoals dit eigenlijk al een aantal jaar het geval is. In feite is het niet kunnen meedoen van Nederland een belediging voor Edsilia Rombley. Ik vraag me serieus af waarom Nederland hier nog aan mee wil doen!
Zaterdagavond is de finale van het festival dus te zien maar of het nog veel kijkers zal trekken is maar de vraag. Nederland mag immers (weer eens) niet meedoen. Heel opvallend is dat in de halve finale de 10 winnaars zonder uitzondering landen waren uit het Oosten en deels Zuidoosten van ‘Europa’.
Naast de grote landen die altijd meedoen (Italië nooit, die trokken hun conclusies al tijden geleden!) gingen Bulgarije, Servië, Macedonië, Hongarije, Slovenië, Turkije, Letland, Moldavië, Wit-Rusland en Georgië door. De nummers die zij ten gehore brachten waren niet geweldig en beslist niet beter dan hoog ingeschatte nummers zoals die van Nederland of bijvoorbeeld Zwitserland.
In 1998 won Edsilia Rombley de voorrondes en kon meedoen aan de toenmalige finale waarbij ze op de 4e plaats eindigde. Rombley die in Nederland als professionele zangeres veel optredens verzorgd bij evenementen was vanwege het eerdere succes een goede hoop voor Nederland om er nu wel door te komen.
In feite is het niet eens halen van de finale (waaraan 24 landen meedoen) niets minder dan een grote belediging voor Nederland én voor Rombley. De componist, Tjeerd Oosterhuis liet teleurgesteld weten dat het lied “On top of the World” ‘kennelijk te Westers was’.
Daar ligt in essentie echter ook het probleem van het huidige songfestival. Het is namelijk wel degelijk nog razend populair maar dan vooral in Oost-Europa en Zuidoost-Europa (Balkan, Turkije). Onder de kijkers in die landen is het Festival razend populair. Enerzijds doordat de gezongen nummers (door buurlanden) toch vaker hun eigen cultuur weerspiegelen waar zij erg aan hechten, anderzijds omdat die landen en ook hun inwoners, zich maar al te graag ‘in the picture’ willen laten zetten voor Europa. Dit is voor belang van hen omdat ze daar graag bijhoren en verklaart de enorme interesse in het Songfestival die de laatste jaren te zien is in de gehele Oostelijke helft van het continent. Dit is overigens ook een trend die te zien is bij diverse Europese aangelegenheden.
Onlangs waren er grote festiviteiten in Brussel in het kader van de Europese Unie waarbij onder meer het Belgisch koningspaar aanwezig was. De live-uitzendingen werden in West-Europa echter vrijwel uitsluitend door de Belgische omroepen doorgegeven. Enig rondzappen op met name Eutelsat leerde dat landen als Bosnië, Macedonië en Georgië dit programma wel overnamen. De toename van de interesse van het Oosten in het Westen en het erbij willen horen zorgen in feite voor een extra splitsing die duidelijk maakt dat het Westen zich niet meer ‘hoeft te bewijzen’ en het Oosten wel.
De tweespalt is ook duidelijk zichtbaar in het Eurovisiesongfestival. Nederland en andere West-Europese landen moeten zich dan ook serieus afvragen of er niet beter een alternatief songfestival (eventueel naast het Eurovisie Festival) kan worden georganiseerd want op de huidige manier, met zoveel deelnemende landen zal een klein land als Nederland er niet snel meer tussenkomen. Uit een gisteren gehouden enquête door TNS NIPO in opdracht van het RTL nieuws blijkt een meerderheid van de Nederlanders er ook zo over te denken. Tenzij we wellicht Tatjana � imić als volgende act insturen?
Jan-Hein Visser
