Het fenomeen belspellen deed midden jaren negentig zijn intrede bij de Nederlandse commerciële omroepen. Er is de ook al een variant bestaande uit spelletjes ondergeschikt aan het programma: deze worden tijdens series, films, voetbalwedstrijden en talkshows uitgezonden, voor de kijkers een moment om te gaan zappen, waardoor de tv zender de kijker niet meer terug ziet komen, bijvoorbeeld tijdens de herhaling van ‘Goede tijden slechte tijden’, overdag op RTL4.
Daarnaast is er de categorie zelfstandige belspellen. Dit zijn programma’s die volledig gewijd zijn aan spelletjes en waarin de kijker voortdurend wordt opgeroepen om mee te doen, voor de kijkers zeer gevaarlijk, want de het kan uitlopen op een verslaving, en de kans dat men ‘ooit’ iets wint is erg klein.
Gedragscode Promotionele Kansspelen
Sinds 2006 is de Gedragscode Promotionele Kansspelen van kracht, zo schrijft het CvdM. Daarin is een aantal voorwaarden gesteld aan het organiseren van promotionele kansspelen die ook gelden voor belspellen. Het initiatief voor deze code lag bij het ministerie van Justitie. Het Commissariaat voor de Media is zijdelings betrokken geweest bij de totstandkoming ervan. Klachten over belspellen kunnen worden ingediend bij het projectbureau Kansspelen dat vervolgens beoordeelt of het betreffende spel voldoet aan de gedragscode.
Overtredingen
Bij ernstige overtredingen kan het Openbaar Ministerie overgaan tot vervolging. In het afgelopen jaar is tegen twee omroepen aangifte gedaan. Verder wordt er zeer weinig gedaan tegen dit soort praktijken terwijl er al honderden klachten zijn ingediend. De omroepen blijven de belspelltjes alleen uitzenden omdat het heel veel geld oplevert. De bellers betalen dus.
Maatregelen in België
Niet alleen in Nederland bestaat onrust over vermeend gesjoemel met belspellen. Ook in de ons omringende landen is er veel aandacht voor. In België zijn concrete voorwaarden geformuleerd over de minimumleeftijd waarop men aan belspellen mag meedoen, de maximale inleg per spel en is er een waarschuwingsplicht ingesteld voor bellers die meer dan € 50,- per dag spenderen. Bovendien dient de omroep continu in beeld te laten zien hoeveel kijkers op dat moment deelnemen. Zo kunnen kijkers een reële inschatting maken van hun winstkansen. Waneer Nederland dit soort maatregelen gaat nemen ligt onder andere aan de snelheid van het CvdM.
In verschillende landen binnen Europa gaan vanwege de strengere regels voor consumentenbescherming bovendien stemmen op om de spelkanalen als een vorm van telewinkelen aan te merken. Het Commissariaat in Nederland bekijkt welke mediawettelijke mogelijkheden er zijn om ongewenste effecten van belspellen tegen te gaan. [CvdM/Radio.NL]
