Op initiatief van de NPS vond donderdag een congres plaats over ‘high en low culture & nieuwe media’. Projecten als 3voor12 van de VPRO zijn zo succesvol dat meer omroepen ook via internet willen werken. Lector aan de Haagse Hogeschool Dick Rijken juicht die ontwikkeling toe.
‘Dat is beter dan heel veel geld investeren in actualiteitenrubrieken die allemaal over hetzelfde gaan’. Maar internetjournalist Francisco van Jole verwacht niet veel van de combinatie omroep en internet: ‘Pogingen die tot nu toe worden gedaan, hebben het representatievermogen van de ingezonden brievenrubriek in een krant’.
Iedereen is het erover eens: de VPRO heeft een kleine zes jaar geleden een gouden greep gedaan met 3voor12, het aanbieden van nieuwe en veelal alternatieve muziek via internet. ‘Inmiddels is het uitgegroeid tot veel meer dan alleen maar uitzenden van muziek’, stelt hoofdredacteur Leonieke Daalder, verwijzend naar de nieuwsbrief en naar de mogelijkheid voor mensen om zelf een ‘3voor12 lokaal’ op te zetten. Op de nieuwsbrief zijn 25.000 mensen geabonneerd. De site telt zo’n 260.000 bezoekers per maand. ‘Elke maand opnieuw. En dat cijfer zie je ook groeien,’ aldus Daalder.
Schoolvoorbeeld
Voor Dick Rijken, lector informatietechnologie en samenleving aan de Haagse Hogeschool, is het VPRO-initiatief het schoolvoorbeeld van wat een omroep moet doen. Investeren in projecten via nieuwe media. Rijken: ‘Het risico dat je anders loopt, is dat je een scheiding krijgt tussen aan de ene kant de oude media die per definitie centralistisch zijn, dus centraal bepalen wat er in het krantje of op televisie komt. Professioneel. Geformaliseerd. Allemaal heel keurig en zo. En dat je aan de andere kant, aan de onderkant van de samenleving, een stroming krijgt van, wat ik dan maar even noem, extreem geroddel. Je hebt fora op internet waar wel heel vrijblijvend wordt gewerkt aan meningsvorming en reflectie op de samenleving’.
Om te voorkomen dat die twee ‘stromingen’ steeds verder uit elkaar gaan lopen, zouden omroepen dus moeten meewerken aan professionalisering van initiatieven op internet. Rijken wijst daarbij met name op de workshops die de VPRO organiseert. Maar hij stelt zich voor dat ook andere omroepen hun kennis en software inzetten om te zorgen dat internet een steeds duidelijker rol kan spelen in de informatievoorziening en meningsvorming. ‘En dat is wat anders dan een nieuwsuitzending online zetten. Of veel geld investeren in actualiteitenrubrieken die allemaal over hetzelfde gaan. Je moet echt op zoek naar nieuwe vormen.’
Endemols
Francisco van Jole, die zelf ooit een ‘dagkrant’ begon via internet, deelt Rijkens enthousiasme niet. ‘De mensen die op internet zitten, kunnen geen programma’s maken. Als je wilt horen hoe dat klinkt, moet je naar de lokale omroepen luisteren wat het resultaat is’, concludeert hij bitter. ‘Aan de andere kant heb je de productiebedrijven die steeds groter worden. De Endemols en zo. Die werken wereldwijd. Zij maken de programma’s waar mensen naar kijken’.
Van Jole erkent dat 3voor12 veel bezoekers trekt. Net zo goed als dat het TROS-programma Radar succes boekt met een consumentenpanel van 30.000 mensen dat via internet z’n mening geeft. Maar dat wil nog niet zeggen dat de omroepen (delen) van programma’s naar internet moeten verplaatsen. ‘Ik word wel eens moe van die discussie over elitair en niet elitair, lage en hoge cultuur,’ aldus Van Jole, ‘informatieoverdracht is een taak van de omroepen. Ik vind het dus ideeënarmoede als bepaalde programma’s te gemakkelijk naar internet worden verwezen. Dan leg je je dus neer bij wat er op 3FM gebeurt. Dat is het probleem van deze tijd, dat iedereen zich op z’n eigen eiland terugtrekt’.
Maar dat gebeurt nou juist niet, zegt 3voor12-hoofdredacteur Daalder: ‘Lola de Musica op tv trok niet meer kijkers dan dat wij nu trekken. Popmuziek neemt nu ook geen grote plek meer in bij de VPRO op tv. Maar dat betekent nog niet – omdat we nu 3voor12 hebben – dat we nou ook niet meer hoeven uit te zenden via 3FM. Doelgroepmedia, daar ben ik voor. Maar het is onzin dat het dan op andere plekken moet verdwijnen.’ [Spreekbuis / K.v.S. / Radio.NL]
