Egyptische filmmaker Chahine (82) overleden

De Egyptische filmmaker Youssef Chahine is zondag in Caïro gestorven. Hij was 82 en vooral bekend als criticus van het moslimfundamentalisme.

Youssef Chahine, een van de bekendste Egyptische cineasten, is zondag in Caïro gestorven. Chahine maakte in vijf decennia veertig films, waarvan er veel gewijd waren aan sociale misstanden. Hij gold als een criticus van het moslimfundamentalisme.

De 82-jarige Chahine kreeg vier weken geleden een hersenbloeding, waarna hij in coma raakte. Hij werd naar een ziekenhuis in Frankrijk overgebracht, maar ook daar kon men niets meer voor hem doen. Volgens het Egyptische persbureau Mena overleed hij zondag in het Al Maadi legerziekenhuis in Caïro.

Chahine was door zijn eclectische werk een van de weinige Egyptische cineasten met een buitenlands publiek, speciaal in Europa en dan met name in Frankrijk. Hij kreeg in 1997 op het filmfestival van Cannes een onderscheiding voor zijn gehele oeuvre.

Van fundamentalistische zijde kreeg Chahine kritiek wegens zijn benadering van seksualiteit en politiek. In zijn latere werk nam hij het moslimfundamentalisme zelf ongenadig op de korrel.

In 1994 wist een fundamentalistische advocaat een verbod ingesteld te krijgen op de film ‘De emigrant’, omdat het scenario was gebaseerd op het verhaal van Jozef, dat voorkomt in zowel de bijbel als de koran. In de meeste interpretaties van de islam is het verbeelden van profeten verboden. Chahines antwoord was de film ‘Destiny’, over het leven van de 12de-eeuwse moslimfilosoof Averroës, wiens boeken verboden werden in het islamitische koninkrijk Andalusië.

Chahines liberale opvattingen kwamen voort uit zijn opvoeding. Hij werd op 25 januari 1926 geboren in Alexandrië. Zijn familie was christelijk en van Libanese afkomst, waardoor hij beter Frans en Engels sprak dan Arabisch. Veel van zijn films waren Franse coproducties.

Zijn vroege films werden klassiek door hun sociale realisme. Ze schetsten een scherp beeld van de armoede in zijn vaderland. Bekend zijn ‘Cairo station’ (1958) en ‘The land’ (1969). Zijn laatste film, ‘This is chaos’ uit 2007, maakte hij samen met zijn protégé Khaled Youssef en bevatte scherpe kritiek op het optreden van de Egyptische overheid tegen actievoerders voor democratie.

[Novum]