Van der Wal maakt nog geen grappen over MH17

Jan jaap van der Wal vindt het nog te vroeg om lollig te doen over de recente ramp met Malaysia Airlines. “Bij dat trauma past nu geen humor”, zegt de komiek.

Jan Jaap van der Wal vindt het nog te vroeg om al lollig te gaan doen over de recente ramp met Malaysia Airlines. “Bij dat trauma past nu geen humor”, zegt de komiek zaterdag in AD Magazine. “Daar kun je zo vroeg nog niets mee. Bij de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh duurde het heel lang voor de grappen kwamen.”

Dat komt vooral omdat de ramp met vlucht MH17 een nationale ramp is. “Van nine eleven herinner ik me dat daar in comedyclub Toomler na een week al grappen over werden gemaakt. Komt door de afstand. Daar zit letterlijk een oceaan tussen.”

De 34-jarige Van der Wal trad vorig jaar op in Kroatië, Servië en Bosnië en maakte er zijn documentaire The Happy Sad Route. Daar merkte hij hoe nauw het soms luistert hoe snel je na een ramp al grappen kunt maken en dat er eigenlijk geen vaste regels gelden. Het was gewoon durven en proberen.

Zo twijfelde hij tot op het laatste moment of hij op de Bosnische bühne een grap over Srebrenica moest maken, met een zaal vol mensen die in de jaren negentig het conflict zelf hebben meegemaakt. “Maar ik voelde in de zaal dat het kon. Een bijna bevrijdende lach.”

De komiek is sowieso meer op zoek naar de uitdaging dan het grote geld. “Als het goed is, haalt een cabaretier zijn geluk uit een mooie voorstelling. Als je weet dat je rijk wordt en een kutproduct levert, lijkt me dat niet prettig.”

Hij heeft dan ook absoluut geen behoefte om jarenlang dezelfde voorstelling te spelen. “In Nederland is het redelijk duidelijk wat cabaret is: een man of vrouw vertelt solo een verhaal in een theater dat anderhalf jaar geleden is volgeboekt. In dat systeem ben ik me steeds ongemakkelijker gaan voelen.”

Daarom is Van der Wal ook gestopt met tournees. “Ik werd er niet meer zenuwachtig van. De spanning zit voor mij in het maken van de voorstelling en optreden voor een nieuw publiek in nieuwe zalen.”

En dus is Van der Wal als het aan hem ligt steeds vaker te zien op festivals en in het buitenland. “Spelen in popzalen of op Lowlands biedt mij niet de benodigde afwisseling en spanning. Maar in het buitenland zie ik zeker een deel van mijn toekomst. Dat optreden in Bosnië was geweldig.”

De cabaretier geeft wel toe dat hij het optreden bijna nodig heeft. Zeker als het ging om zijn uiterlijk, want hij werd geboren met een hazenlip. “Af en toe vreesde ik voor altijd alleen te blijven. Vanaf het eerste moment dat ik ben gaan optreden, kwam er een soort glans over me heen.”

Toch mag Van der Wal op liefdesgebied niet klagen. Hij is sinds 2006 samen met actrice Eva Duijvestein, met wie hij vier jaar later trouwde. “Ik denk dat zij gewoon puur voor mijn uiterlijk is gegaan”, grapt hij.

[NOVUM]