Vorige week werd ik gebeld door een onderzoeksbureau. Een telefonische enquête. Of ik bereid was gedurende tien tot vijftien minuten een aantal vragen te beantwoorden. Uiteraard stemde ik in, want het meedoen aan dergelijke onderzoeken levert je ongemerkt uiteindelijk toch voordeel op.
Bovendien geeft het je direct het aangename gevoel iets voor een ander te hebben betekend. Immers, niets is vervelender voor zo’n enquêteur dan het keer op keer “nee” moeten horen als antwoord op de zo vriendelijk en correct gestelde vraag “bent u bereid mee te werken”. Overigens hoorde ik deze week een campagne via de landelijke radio waarin het belang van dergelijke enquêtes nogmaals onderstreept wordt.
Zolang ik ergens het nut van inzie ben ik zelden te beroerd om er ook daadwerkelijk mijn medewerking aan te verlenen, mits dit binnen de grenzen van mijn kunnen ligt. Maar met name het belang van volksraadplegingen zie ik beslist zitten. Niemand anders kan immers beter beslissen wat het volk wil dan… het volk zelf. Maar al te vaak worden beslissingen die iedereen aangaan genomen door een te kleine groep mensen.
Okee, in een aantal gevallen zijn die groepen mensen weliswaar gekozen door het volk of direct afgevaardigd namens bepaalde sociale organisaties. Maar helaas zijn er ook regelmatig groepen mensen die zichzelf hebben verheven tot iets dat ze niet zijn en in mijn ogen ook nooit hadden mogen worden. Namelijk: mijn woordvoerder!
Neem nu de kabelraad. Ooit is er ergens in deze regio een groep mensen opgetrommeld die zich de kabelraad noemde. De club werd officieel goedgekeurd door de lokale overheden en vanaf dat moment was de macht van deze lieden een feit. De taak van de kabelraad bestaat uit het beoordelen van de aangeboden radio- en tv-programma’s en vervolgens het beslissen over het al dan niet toelaten van deze programma’s op het plaatselijke kabelnet.
Anders gezegd: de kabelraad bepaalt welke omroepen ik via mijn televisie kan ontvangen op het kabelnet. Op zich een constructie die logisch zou kunnen zijn. Echter, mij is als burger in het geheel niet duidelijk wie er dan wel zitting heeft in die kabelraad, in hoeverre ik macht heb op de samenstelling van de raad, of de viermaandelijkse vergaderingen openbaar zijn, enzovoort.
Normaal gesproken zouden dit ook vragen zijn die niet in me op komen, immers, door de bank genomen ben ik niet ontevreden met het aanbod van radio en televisie in mijn woonplaats. Dat wil zeggen, qua beschikbare zenders. Qua programma-inhoud is iets anders, daar heeft de kabelraad geen invloed op. Dat moge duidelijk zijn. Maar zo nu en dan zijn er van die momenten dat zo’n kabelraad opeens wel in het vizier komt.
Meestal in situaties van onvrede met een genomen beslissing. En dan ga je je toch afvragen of het niet anders kan. Of er geen doeltreffender methoden te bedenken zijn voor het peilen van de interesses en behoeften van de gemiddelde consument op het gebied van radio en televisie. In de afgelopen twee jaar heeft zich zo’n situatie in mijn directe omgeving tweemaal voorgedaan.
Eerst was er het geval Kink FM. De kabelraad had in haar wijsheid besloten dat Kink FM niet de gunst van de luisteraars had. De zender kon derhalve verdwijnen van de kabel, die in onze regio “vol” zit (ik ben het daarmee overigens nog niet helemaal eens maar een gebrek aan technische kennis weerhoudt mij ervan het debat met provider Casema aan te gaan) en moest plaats maken voor onder meer Happy Radio.
Dat was behoorlijk tegen het zere been van de trouwe Kink FM luisteraars. En dat is begrijpelijk. Er kwam dus een actiegroep onder het motto “Redt Kink FM”. Zonder direct succes, want het oordeel van de kabelraad is bepalend. Echter, door de plotselinge fusie van twee klassieke zenders kwam er opeens weer een frequentie beschikbaar en daar was Kink FM weer…!
De tweede situatie speelde deze week en baarde me meer zorgen. De regionale commerciële televisiezender IJmond TV moet verdwijnen. Vanaf 28 november, enkele dagen voor het ingebruiknemen van het nieuwe glasvezelnet in deze regio, gaat de zender van de kabel. En daarmee verdwijnt dus het bedrijf geheel. Want zonder uitzendfrequentie geen programma’s.
Een jonge en dynamische televisiezender die zich vrijwel uitsluitend bezig houdt met het verslaan van plaatselijke activiteiten en in ruim anderhalf jaar tijd is gegroeid van een idee op papier tot een volwaardige omroep vol toekomstplannen wordt daarmee het zwijgen opgelegd.
Een bedrijf van een stel uiterst gemotiveerde programmamakers die amper twee maanden geleden een totaal vernieuwde studio bouwden op een nieuwe locatie wordt om zeep geholpen. En vooral, een door de kijkers bijzonder hoog gewaardeerd station is straks niet meer te ontvangen.
Naar verluidt zou de omroep te onprofessioneel overkomen. Onduidelijk blijft echter wat daarmee precies wordt bedoeld. Wie kijkt naar de beschikbare onderzoeksresultaten constateert dat 42% van de ondervraagden in mijn woonplaats Heemskerk aangeeft tenminste eenmaal per week af te stemmen op de regionale televisiezender. In de buurgemeente Uitgeest ligt dit percentage zelfs op 75%. Ook in de overige gemeenten mag de kijkdichtheid bijzonder goed genoemd worden. Zeker wanneer men zich realiseert dan de omroep net anderhalf jaar op weg is.
En dan opeens beslist een groep van 20 mensen, kennelijk geen kijkers van de betreffende zender, dan IJmond TV moet verdwijnen. Een trieste zaak. Zeker omdat ik er zelf kennelijk geen enkele invloed op heb. Ik! De kijker! Mij was juist beloofd dat IJmond TV vanaf december ook ’s avonds te zien zou zijn.
Want dat is dus iets anders waar ik me aan stoor. De omroep heeft nooit een eerlijke kans gekregen om zich te bewijzen. Ja, wel beneden het Noordzeekanaal. Daar beschikt de omroep over een eigen kanaal. Vierentwintig uur per dag. Hier moet IJmond TV het doen met een stukje zendtijd tussen 12:00 en 17:00 uur via het kanaal van Discovery Channel. En je pakt nu eenmaal de meeste kijkers tussen 17:00 en 22:00 uur. Meer kijkers betekent meer adverteerders, dus meer geld, dus professionelere apparatuur, enzovoort. In december zou die mogelijkheid er zijn. Door het nieuwe glasvezelnet van Casema zouden we eindelijk ook eens op momenten dat ik thuis ben kunnen genieten van IJmond TV. Helaas. Het blijkt een utopie te zijn…
Vandaar dus mijn hang naar enquêtes en referenda. Laat de kabelproviders maar elk jaar een lijstje sturen met alle beschikbare zenders. Daarvan kunnen wij, de abonnees, er dan vervolgens 30 of 40 aankruisen, al naar gelang de capaciteiten van het kabelnet. De meest gekozen zenders worden een jaar lang doorgegeven. Daarnaast zou er dan standaard een drietal kanalen vrij moeten worden gehouden voor “nieuwe aanbieders”. Immers, een nieuw opgerichte omroep moet een eerlijke kans krijgen.
Na een jaar proefdraaien zou zo’n nieuwe zender dan dezelfde procedure moeten volgen als alle anderen. En abonnees die niet wensen te stemmen, kunnen zich neerleggen bij de mening van de massa. Zo gaat het immers bij de verkiezingen ook. Alleen is hier geen sprake meer van onderhandelen achteraf. Gewoon, doorgeven wat gekozen wordt. Ik ben ervan overtuigd dat IJmond TV dan nog jaren te zien zou zijn!
Raimond Bos
presentator@hotmail.com
