Wij, de publieke omroepen hebben met verbazing gereageerd op de woede van politici op onze demagogische verklaringen waarmee wij pogen om de leden van Dromers ’66 tegen het Paasakkoord te laten stemmen. Het is immers ons democratische grondrecht om, terwijl wij een decadent jaarsalaris van twee ton toucheren, het volk te verheffen met gelul over ‘een democratisch omroepbestel’, terwijl wij zelf donders goed weten dat daar niets van klopt.
Immers, het zijn de baasjes van de verschillende zichzelf iets te serieus nemende omroepjes die, al rondrijdend met een iets te dure leasebak onder hun kont, een netcoördinator de huid vol schelden omdat ‘ie ER niet op het beste van het beste tijdstip uit wil zenden. Onze leden, die vooral lid zijn vanwege een veredeld roddelblaadje met programmagegevens dat wij uitgeven, hebben daar nagenoeg geen enkele invloed op.
Wij houden de illusie van volksinvloed echter gaarne in stand. Het werkt namelijk bij niet al te snuggere politici die nog in de jaren ’50 leven en onderhand dromen ooit eens zelf een baantje bij een omroepje te krijgen. De toekomstige collega mag dan mee gaan doen in het gedraai, gelieg, gekonkel en gezeik dat het uitzenden van goedkope quizjes met een overheidssubsidie met zich meebrengt. Voor de vorm, en omdat het moet, zenden wij dan nog wat programma’s uit die wellicht nog eens wat aan het medialandschap toevoegen. Het mooiste aan dat verhaal is dat veel mensen het geheel als zoete koek slikken en weigeren in te zien dat het tijd wordt voor een grote schoonmaak bij ons. En weet u wat het mooiste is? Politici zullen nooit echt hard ingrijpen bij ons. Het systeem waarmee wij uitgerangeerde politici die zelfs geen burgemeester kunnen worden baantjes toeschuiven zorgt er namelijk voor dat geen enkele politicus van het CDA en de PvdA ooit serieus in zal grijpen. Dat kost ze immers de verlengde wachtgeldregeling die ‘voorzitterschap van een publieke omroep’ heet!
Ziet u, voorzitter, eigenlijk hebben we in Nederland het beste systeem wat er is. Verschillende omroepen die elkaar de tent uit vechten en ondertussen drie televisienetten en vijf radiokanalen vullen – en daarbij vooral de inkomsten uit de STER-reclame in de gaten houden. En oh ja, dat verhaal van de STER is natuurlijk ook hilarisch. De STER is ooit eens opgericht om bedrijven de kans te geven om te adverteren. Sinds de opkomst van de commerciële omroepen hebben we de STER lekker in stand gehouden. Ja, natuurlijk, de doelstelling van de STER was inmiddels achterhaald, maar de meeste politici hebben dat toch niet in de gaten. Briljant toch? Want nu geeft de STER ons het uitgelezen argument om toch vooral tegen eender welke hervorming te zijn. Stel je toch eens voor dat wij geen entertainment meer uitzenden! Dan dalen de STER inkomsten wellicht, waardoor de politiek het lef niet heeft om grondig bij ons in te grijpen! Dat kost namelijk te veel. Whahahahaa!
Ondertussen kunnen wij lekker, compleet wereldvreemd, onze eigen macht proberen uit te breiden ten koste van de burger. En de burger snapt dat niet. Die houden wij namelijk dom. En af en toe schuiven wij de TROS voorzitter eens naar voren, die allerlei dingen mag roepen die voor 90 procent niet kloppen. Er is toch niemand die dat ziet. En vooral de politici niet.
Ziet u, voorzitter, dit is gewoon een ordinaire machtsstrijd. Wij, de voorzitters van de omroepen, willen onze eigen positie koste wat kost in stand houden. Wij willen onszelf stinkend rijk maken op kosten van de belastingbetaler. Wij willen lekker de dictator spelen over de drie publieke netten. Ondertussen roepen wij iets over ‘democratisch omroepbestel’ en we hopen dat mensen dom genoeg zijn om dat argument te accepteren.
En dus vinden wij het vreemd dat uitgerekend Dag-kroonjuweel ’66 daar een stokje wil gaan steken. De partij van de democratische hervormingen die een autoritair systeem omver schopt! Om dat vervolgens te vervangen door een systeem waarbij alle commerciële programma’s verdwijnen naar de commerciële omroepen, waardoor de kijker het ultieme middel heeft om een programma weg te stemmen: de afstandsbediening.
En wij beseffen zelf ook heel erg goed dat in een publieke omroep nieuwe-stijl democratische invloeden ook makkelijk in te bouwen zijn. Verschillende producenten kunnen immers verschillende programma’s maken die een opiniërende werking hebben. Die dus ook compleet tegenovergestelde meningen kunnen verkondigen. Maar ja, wij, de omroepvoorzitters, zijn zoals wij al eerder schreven compleet wereldvreemd. Ons motto is simpel: Eigen Baan Eerst.
Wij geloven in onze eigen onzin. Tegelijkertijd weten we dat wij fout bezig zijn. Maar dat willen we niet zien. Voorzitter, de conclusie is duidelijk: Doublethink
Hoogachtend,
De Omroepvoorzitters.
[einde brief]
P.S.: Ik trek hierboven nadrukkelijk de vergelijking met een concept uit George Orwell’s –nog steeds actuele- meesterwerk ‘1984’ uit 1948. Dat boek gaat over een meer dan autoritair regime in een technologisch redelijk ontwikkelde samenleving. De welbekende uitspraak ‘Big Brother is Watching You’ komt ook uit dat boek. Het is uiteraard niet de bedoeling om de houding van sommige omroepvoorzitters te vergelijken met de ‘Party’ uit ‘1984’; dat zou absurd zijn. Neemt niet weg dat er op bepaalde punten wel vergelijkingen zijn te trekken, waaronder op het ‘doublethink’ principe (klik op de link in de column voor een uitleg). Boek niet gelezen? Schaam jezelf. Doe het alsnog even, hij staat in zijn geheel online.