Waarom moeten wij Nederlanders toch altijd overal iets van vinden? Ik krijg in mijn werk als radio deejay wel eens het verwijt dat ik me vaak niet zo druk maak om wat er in de wereld speelt. Ik zou geen mening hebben. Niet helemaal waar. Ik heb soms een mening, soms niet. Maar waar ik voor op wil passen is dat ik over alles en iedereen maar een mening moet hebben. En die mening dan maar ongevraagd op iedereen loslaat. Of nog erger: anderen proberen te overtuigen van mijn mening. Al die meningsverschillen, Nederland wordt er niet gezelliger op.
Oorzaak: het EGO. Maar ook wij van de media. Want hoeveel wordt er niet (onnodig) gediscussieerd op tv en radio. Bijvoorbeeld tussen moslims en andersgelovigen. Het voedt alleen maar het beeld dat we het toch nooit eens zullen worden. Iedereen heeft zijn eigen waarheid en zolang we die niet aan elkaar gaan proberen op te leggen leven we in een fijne wereld. “Volgens mij..”, “ik vind van niet”. of “nu ben ik aan het woord”. Als ik het hoor krijg ik er al de kriebels van.
Maar goed, laat ik het even vertalen naar de radiowereld:
In mijn inmiddels bijna 20 jaar durende radiocarrière (jaja ik was er vroeg bij) heb ik over het algemeen mijn radioshows het liefst alleen gepresenteerd en dus ook zelf geproduceerd. Je zou het eigenwijs kunnen noemen, maar ik ben door schade en schande wijs geworden wat betreft “mensen erbij in de studio”. Er lopen veel radio producers en sidekicks rond, maar een paar hebben echt begrepen waar je de DJ, het programma en uiteindelijk de luisteraar het meeste mee helpt. Go with the flow! Dat is waarom je er daar in de studio bij zit. Niet alleen om koffie te halen en telefoontjes aan te nemen, beetje berichtjes te printen en het vooral gezellig te hebben.
De goeie radioproducer heeft door dat hij of zij het verschil kan maken op heel veel manieren. Maar weet ook dat ie zijn of haar EGO beter thuis kan laten. Want wat jij er van vindt en of je het ergens mee eens bent daar heb ik eigenlijk geen boodschap aan. En geen tijd voor. Want Roxanne van The Police duurt al zo kort en ik moet dat ene bedje nog zoeken in Dalet of die ene beller nog knippen in Voxpro (even wat info voor de insiders haha). Vertel me liever dat The Police hun concert gisteren in Antwerpen voortijdig hebben moeten staken omdat er een naakte man het podium op klom, liefst ruim voordat de plaat afgelopen is.
Tuurlijk, na de show is er alle ruimte voor discussie, maar tijdens het programma is het meedenken en vooral vooruitdenken. Ondersteun je DJ ! Print je een berichtje dat over een jarige voetballer gaat, dan is dat pas stap een. Zet er even bij van welke club hij is en dat hij laatst voor 10 miljoen gekocht is van die andere club. Zo kom ik als DJ goed uit de verf en heb jij je werk perfect gedaan. Liever 1 ding goed voorproduceren dan 10 keer zeggen “is het misschien leuk om..”, een stapel berichten van fok.nl te printen of nog erger als de microfoon dicht staat en de plaat net is ingestart roepen “zijn vrouw heeft laatst een boek geschreven over vreemdgaan”. Zeg me dit toch vantevoren svp!
Op het moment dat jij als producer (al dan niet voor de lol) roept “weer die kut plaat van Anouk” dan beïnvloed je de sfeer negatief en help je er niemand mee. Luisteraars voelen echt door de radio heen wat voor sfeer er in de radiostudio hangt. Waarom denk je dat zoveel mensen ’s middags naar Somertijd luisteren met Rob, Juri en Sven? Omdat er een ontzettend goeie sfeer hangt.
Hou het positief! Geef complimenten, doe leuk mee, ook al is het onderwerp niet helemaal je ding. Het is ontzettend belangrijk dat er een (vriendschappelijke) klik tussen producer, sidekick en DJ is. Ze moeten elkaar door en door vertrouwen. En mekaar niet constant proberen te pakken op een woordje, te bekritiseren of te corrigeren. Tenzij het een functie heeft in de rolverdeling op de radio.
Terug naar het ego: laat als producer je mening thuis. Bespreek met vrienden dat je het belachelijk vindt dat Geert Wilders zo veel stemmen krijgt. Regel liever zijn 06 nummer voor me of beter nog dat van zijn kapper. Zelfde geldt voor wat je gisteravond gegeten hebt en dat je vanavond naar de film gaat. Allemaal heel gezellig om te bespreken, maar graag na 9 uur als de dampende live show achter de rug is!
Wat dat betreft mag ik echt in mijn handen wrijven met Jan Paparazzi. Hij weet hoe het haasje huppelt. Gaat altijd mee in de flow en de sfeer van de show, geeft echt wel zijn mening maar meestal alleen als je er om vraagt en ik neem zijn mening dan ook serieus gezien zijn enorme ervaring als radiomaker. Als er trouwens één iemand is die het uitschakelen van de grote kwaal genaamd het menselijk EGO helemaal onder de knie heeft dan is het Jan. Getuige zijn avontuur op tv waar hij jarenlang stil op de bank zat als motivator, omdat hij wist dat daardoor zijn vriend Robert Jensen beter uit de verf kwam.
Geruststellen, informeren, stimuleren. Dat is produceren! Mijn vorige producer Bas Dokter was ook een goeie, die weet ook hoe het werkt.
Radioproductie. Het is echt een vak apart. De DJ die denkt via de producer’s plek op de DJ stoel terecht te komen moet ik helaas teleurstellen. Geen goed uitgangspunt. Dit levert vaak wrijving op, heb het zelf meegemaakt toen ik mijn goede vriend Rob Stenders produceerde. Als DJ heb je namelijk je eigen ideeën over hoe een uitzending moet klinken en dit komt vaak (terecht) niet overeen met dat van diegene die je produceert. Dus onderlinge spanning en meningsverschillen.
Tot slot: het EGO van de meeste radio deejays.. Daar kan ik ook nog wel eens een boompje over opzetten, want ook ik heb jarenlang last gehad van niet alleen een opgeblazen hoofd maar ook een opgeblazen zelfbeeld.
Op mijn beurt zit ik daar als DJ namelijk niet achter de microfoon voor mezelf, om plaatjes te draaien die ik zelf leuk vind of alleen te praten over wat mij interesseert, maar natuurlijk voor de luisteraar!
Ook al geef je geen ruk om voetbal, het EK komt eraan.. Dus verdiep je er maar beter even in. Radio is al voor 80% passie/hobby, dus die 20% werk mag je er toch wel insteken..
Een volgende keer meer hierover wellicht, of misschien dat collega DJ Jeroen van Inkel het stokje hier kan overpakken?
Pas op voor je EGO ! Laat het zoveel mogelijk thuis en maak radio vanuit je HART.
Patrick Kicken.
Foto: Freek van Asperen/ANP