Column Patrick Kicken: Radio en podcasting

‘Dat zal zo’n vaart niet lopen. Dat waait wel weer over!’. De reactie van een hoge baas van o.a. Sony en Universal music eind jaren negentig op een nieuw fenomeen genaamd ‘internet’. Tot dan toe hadden deze bedrijven het alleenrecht op distributie en verkoop van nieuwe muziek.

Column Patrick Kicken: Radio en podcasting Met de komst van Napster en LimeWire sloeg de paniek toe maar ze kwamen nog steeds niet op het idee deze nieuwe techniek te omarmen en bleven zich verzetten tegen vernieuwing. Apple kwam met iPods, iPhones en tenslotte met iTunes en werd daarmee in een klap de grootste speler op het gebied van online muziekverkoop.

Nu is het 2017 en maken we opnieuw een verandering mee in muziek- en contentbeleving. Het enige moment dat ik nog live TV kijk is op maandag- en vrijdagavond naar Voetbal Inside op RTL7, de rest is allemaal on demand via NLZiet of Netflix. Als ik muziek wil horen zet ik wat leuke playlists op Spotify aan.

En als ik amusement wil? Dan gaat m’n podcastapp open om te kijken welke nieuwe afleveringen van m’n favoriete podcasters uit binnen- en buitenland er automatisch op m’n telefoon zijn gekomen. De koptelefoon of bluetooth verbinding in menig auto zorgt ervoor dat je ernaar kunt luisteren als ware het gewoon radio.

Hoe zit het met de Nederlandse radiozenders op podcastgebied? Nog redelijk summier. BNR nieuwsradio is goed vertegenwoordigd, mede door het aantal gesproken content wat ze toch al voorradig hebben. Sky Radio speelt goed in op de behoefte van haar luisteraars met een speciale ‘running podcast’ voor sportieve mensen. Radio 10’s Somertijd is zo’n beetje het enige dagelijkse radioprogramma waarvan de humoristische talks later in podcastvorm te horen zijn.

3FM’s Michiel Veenstra heeft een eigen podcast. Coen Swijnenberg probeerde het één keer. Ekdom, Stenders, Spits: allemaal druk met muziekpodcasts. Zelf ben ik al een jaar of acht actief met gesproken podcasts over onderwerpen die mij interesseren: spiritualiteit, social media en adhd. En de NPO is flink actief, met name de VPRO met leuke thema’s.

Daar zit hem dan ook de kracht van podcasters en podcasting: je kiest een specifiek onderwerp wat je aan het hart gaat en spreekt daar passievol over. Dat levert volgers en fans op die op hun beurt anderen gaan enthousiasmeren voor je podcast. Commercieel niet interessant zeggen de meeste radiobazen. Hoe moet je daar nou iets aan verdienen? Ik durf het tegendeel te beweren en zal ook uitleggen waarom.

Allereerst is daar Adam Curry, ook wel ‘The Podfather’ genoemd, die naar het schijnt zo’n 100k per jaar (in dollars) ophaalt op donatiebasis voor zijn podcast ‘No Agenda’. Oke, niet zo’n makkelijk model voor een commercieel radiostation, gaan bedelen om giften. Hoe dan wel? Nou simpel: biedt een grote speler op een bepaald vakgebied aan een podcast te doen voor hun merk, onder jouw paraplu!

Er is bijvoorbeeld in Nederland nog geen podcast over vakanties. Wat dacht je van de Neckermann Vakantie Podcast, powered by Radio 538? Er loopt vast iemand voor of achter de schermen rond die helemaal gek is van reizen. Laat hem of haar deze podcast wekelijks maken, promote het via je social media kanalen en je hebt er een verdienmodel bij.

Of vraag Floortje Dessing in een later stadium een audiodagboek bij te houden vanaf al haar bestemmingen. Wintersport komt er ook weer aan. Vast iemand in het pand die helemaal gek is van snowboarden of skieën. Idem voor een goede Formule 1 podcast, mede mogelijk gemaakt door Red Bull. De mogelijkheden zijn eindeloos.

De reden dat veel commerciële radiozenders gestopt zijn met podcasting is de hoge kosten. Zo werd Dance Department van 538 zo vaak gedownload dat de Buma/Stemra kosten te hoog werden. Maar met gesproken podcasts heb je hier geen last van, hooguit een intro- en outrotune waar rechten over betaald moeten worden. En je mankracht of distributie heb je al in huis. En er loopt stiekem heel veel kennis over zaken rond in je dure pand. En wie weet ontdek je nog een nieuwe radioster. Mattie (de ex van Wietze) was ook ooit ‘alleen maar vormgever’.

Er liggen nog zoveel mogelijkheden voor het oprapen. Die nu maar opgepakt worden door particuliere partijen en (online) kranten als De Correspondent of de Volkskrant. Terwijl als je even een rondje maakt langs je on-air en off-air staf je zo een lijstje hebt met 10 onderwerpen waar je een (gesponsorde) podcast over zou kunnen lanceren. Mis deze boot niet.

Veel grote bedrijven kiezen er zelf nu maar voor om ‘mee te liften op de podcast hype’ maar daar ontbreekt het vaak aan de juiste kennis, apparatuur en presentatoren. Terwijl de middagjock van jouw station die toch al gek is van vissen, racen, darten, koken, wielrennen of op vakantie gaan het juist leuk zou vinden eens wat langer hierover te kunnen praten, in podcastvorm. Maakt hem of haar ook nog beter in interviewen en bewuster van zijn talks. En met jouw sterke radiomerk achter de hand zijn de grote namen uit een bepaalde tak van sport altijd bereid om met je te komen praten.

538 heeft zelfs het alleenrecht op interviews met voetballers van Oranje en KNVB. Waarom is daar nog geen podcast van? Je zou er zelfs een blog aan kunnen koppelen op je stationswebsite, waardoor je on-air stem ineens een echt mens wordt met (gedeelde) interesses en de website van je radiozender ineens meer wordt dan alleen maar een online reclamefolder, zoals nu vaak het geval. Onderzoek de interesses van je luisteraar en je personeel, koppel ze en speel er handig op in.

Leuk om allerlei themastreams te lanceren en op jacht te gaan naar nieuw, jong talent maar wat heeft de luisteraar daar per definitie aan? Ieder thema is op Spotify te vinden en voor nieuw talent zetten ze de radio niet aan. Daar zijn vooral wij radiomakers in geïnteresseerd. Vergeet ook een ‘best of’ compilatie in beeld voor YouTube, dat is pure ijdelheid. Webcams, ook allemaal niet zo interessant voor de gemiddelde mens.

Zet je mankracht in voor leuke, inspirerende audiocontent waar je huidige luisteraars en potentiële nieuwe luisteraars je voor omarmen. Muziek krijgen ze al overal. Geef ze echte mensen met leuke, gepassioneerde verhalen! Of je laat het over aan de nieuwe partijen, waaronder De Radiofabriek in Hilversum en denkt achteraf ‘hmm, misschien hadden we daar toch iets mee moeten doen toen, dat podcasten’.

Zelf heb ik last van ’tinnitus’, een constante pieptoon in je oren, vanuit de hersenen. Misschien ook wel de moeite waard daar eens een podcast over te starten, met deskundigen en lotgenoten. In Amerika is die er natuurlijk al lang al, het land waar podcasting bijna net zo groot is als linear televisiekijken. Ik ga Paul Rabbering van Radio 2 eens bellen, die schijnt er ook mee rond te lopen. Net als Wibi Soerjadi en Noël Galagher van Oasis. Kijken of zij er oren naar hebben.

Patrick Kicken