Een storingsvrije ontvangst, vrijwel dezelfde geluidskwaliteit als een cd en een breed stereobeeld. In Nederland zijn deze digitale verlokkingen voorlopig alleen weggelegd voor een beperkte groep luisteraars.
Sinds februari verzorgt de NOS na een lange periode van radiostilte weer digitale radio-uitzendingen in ons land. Helaas zijn de zenders, waaronder Radio 1, 2, 3, 4, de Concertzender en 747 AM, te beluisteren in een straal van zo’n 30 kilometer rond IJsselstein. En daar blijft het voorlopig bij.
Weliswaar werd twee weken geleden bekend dat Nederland de uitzendrechten krijgt voor digitale lokale en regionale radio in heel het land, maar het vergunningenbeleid blijkt vooralsnog een moeilijk te nemen hindernis. Terwijl andere Europese landen, zoals Duitsland, inmiddels hard op weg zijn naar een landelijk dekkend netwerk, wordt het geduld van de Nederlandse automobilist op de proef gesteld. Dat is spijtig, omdat juist in een bewegend voertuig de bestaande radio-ontvangst nog altijd zeer kwetsbaar is en de nieuwe DAB-techniek (Digital Audio Broadcasting) veel problemen kan oplossen.
Om digitale radio-uitzendingen te kunnen ontvangen was de consument tot voor kort aangewezen op een een zogeheten DAB-tuner. Die is vanaf 230 euro te koop, inclusief antenne die wordt aangesloten op de uitgang van de cd-wisselaar van de radio. Het kastje meet zo’n 30x15x3 cm en wordt weggewerkt onder de stoel of in de kofferbak.
Een veel simpeler oplossing is de digitale autoradio, zoals enkele merken die nu ook in Nederland leveren. Blaupunkt heeft de Woodstock DAB 52, een model met geïntegreerde digitale tuner dat weliswaar nog niet in de Nederlandse winkels ligt, maar al wel kan worden besteld. Ook Grundig en Pioneer bieden sinds kort radio’s aan met digitale tuner. De nieuwe Audi A8 wordt zelfs af-fabriek met digitale radio geleverd.
Wanneer de digitale uitzendingen op sommige plekken steken laten vallen, schakelen deze modellen razendsnel terug naar analoog. Probleem is alleen nog de hogere verkoopprijs. Zo kost de Woodstock 649 euro en dat is zo’n 250 euro duurder dan een vergelijkbare radio. De DEH-P90 van Pioneer is met €1399 zelfs 400 euro duurder.
De ontwikkeling van de digitale radio speelt al sinds de jaren 80. Toen werd op het hoogste Europese niveau besloten dat de FM-standaard van nationale radiozenders in 2015 moest zijn vervangen door Digital Audio Broadcast (DAB). Na een aantal proefuitzendingen in de Randstad tussen 1995 en 2000 werd in Nederland op dit gebied lange tijd radiostilte in acht genomen. Volgens H. Bakhuizen, senior beleidsadviseur bij de publieke omroep, kwam de overheid niet met een gestructureerd beleid op dit punt. ,,En de commerciële en publieke radiostations waren het zat om desondanks het beste beentje voor te blijven zetten.”
Door deze beslissing loopt Nederland volgens Bakhuizen ver achter op de ons omringende landen, waar DAB al enkele jaren geleden als potentiële opvolger van FM-radio werd ingevoerd. ,,Door de beëindiging van de DAB-proefuitzendingen was Nederland lange tijd het enige land in West-Europa zonder digitale radio. Vanaf februari dit jaar zijn de digitale uitzendingen terug, maar op kleine schaal. Het uitblijven van zendvergunningen staat landelijke dekking en een verdere uitbouw van het aantal zenders helaas in de weg.”
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zegt hard te werken aan een formulering van het beleid met betrekking tot vergunningen. De vertraging komt volgens het ministerie voor een deel, doordat de commerciële zenders plotseling ook willen meedoen, mits de overheid ze financieel steunt. ,,Om het welslagen van digitale radio te garanderen is de medewerking van commerciële zenders een vereiste”, aldus het ministerie. ,,Maar om te voorkomen dat het nieuwe kabinet voor een voldongen feit wordt gesteld, stellen we definitieve beslissingen op dit gebied opnieuw uit.” {Eik Kouwenhoven / AD]