Deze week gaan we in gesprek met Ewald van Liempt. Ewald is een echte radiomaker, want net als vele andere soortgenoten was hij al op jonge leeftijd met zijn pick-ups thuis “discotheekje” aan het spelen. Ewald is voor het eerst op de radio te horen via de Friese Zieken Omroep (FZO) in Leeuwarden. Daarna gaat het snel bergopwaarts.
Ewald maakt radio bij verschillende lokale en landelijke omroepen waaronder Radio Royaal in Hamont-Achel (B), Radio 10 Gold, Power FM en Radio Noordzee Nationaal (het huidige Noordzee FM). Dan vertrekt hij naar de publieke landelijke omroep.
In augustus 1995 gaat Ewald naar Radio 3FM om daar een wekelijks radio programma te presenteren met de naam “Danceteria”. Deze vrijdagnachtshow doet hij samen met Marcel van Schaik en daarin komen wekelijks veel R&B Blacktrax voorbij. Dat de formule aanslaat, blijkt uit de stijgende luistercijfers. Al snel is het de best beluisterde 3FM-nacht. Toch vind de radioleiding een aparte “zwarte” nacht niet nodig en dus verdwijnt het programma na krap anderhalf jaar alweer van de zender.
Ewald duikt op zondagochtend op in “De Aanzet” op Radio 3FM. Eerst van 06.00 tot 09.00 uur (later tot 10.00 uur). Tussendoor valt hij regelmatig in voor collega’s als Corné Klijn voor de Album top 100. Na bijna twee jaar “Aanzet” blijkt het doordeweekse werk niet meer te combineren met gezin en radio en dus is Ewald nog slechts op invalbasis te horen voor o.a. “Back to the Oldschool” op zaterdagnacht (tegenwoordig is dat AVRO-programma van Jeffrey Willems zondagnacht op Radio 2 te ontvangen).
Vanaf mei 2000 is Ewald echter iedere werkdag te beluisteren ’s ochtends tussen 9 en 12 via de publieke regionale zendmast in Brabant; voor Omroep Brabant maakt hij het programma “Echt Ewald”.
Wat is voor jou het grote verschil tussen de commerciële en de publieke radio? En zou je ooit nog eens bij de commerciële radio willen werken?
Tot nu toe is bij mij het grote verschil geweest dat ik bij de commerciële stations bijna geen eigen platenkeus had en bij de publieke omroep wel. Voor “Echt Ewald” heb ik de vrije hand en dat was voor mij ook een voorwaarde om het programma te gaan maken. Ik geloof in de flow van een programma en niet zo in de marketinglabeltjes, die aan een plaat worden gehangen. Het gebeurt regelmatig, dat luisteraars informatie vragen over een gedraaide plaat en dat is dan altijd een onbekend maar wel opvallend nummer.
Zelf wil ik ook altijd geprikkeld worden door de radio, dus ik denk dat mensen dat ook in mij waarderen. Bovendien is Hotel California van The Eagles pas echt een prachtig nummer als je hem op het goede tijdstip draait en niet omdat het alweer drie dagen geleden is, dat ie voorbijgekomen is.
Of ik ooit weer bij een commercieel station wil werken? Waarom niet? Als de creatieve voorwaarden goed zijn, sluit ik geen enkele partij uit.
Hoe kijk je terug op de commerciële radiostations waar je voor gewerkt hebt in het verleden?
Ik heb overal veel geleerd en dat is een groot goed. Ik ben erachter gekomen wat ik zelf fijn vind om te doen en wat niet en wat ik een luisteraar wel en niet wil aandoen met mijn aanwezigheid. In essentie ben ik zelf trouwens een zeer commercieel denkend mens en ik vind dat ten principale ook niet verkeerd. Als ik een rubriek in mijn programma heb, waarin ik in één week van één artiest tien liedjes draai, dan wil ik de keuze voor die artiest best laten samenvallen met de marketingcampagne van platenmaatschappij X voor artiest Y als dat betekent, dat ik wat materiaal van die artiest kan weggeven.
Op die manier wordt mijn programma aantrekkelijker en het maakt natuurlijk niet uit of ik die artiest nu draai vanwege de externe aandacht of dat ik het doe op een later tijdstip omdat hij dan “aan de beurt is”. De inhoud laten bepalen door de commercie gaat me alleen wat te ver; het moet wel te verkopen (!) zijn als zijnde mijn eigen programma.
Wat is tot nu toe het hoogtepunt uit je hele radiocarrière, en heb je ook een (leuk) dieptepunt?
Hoogtepunten zijn die dingen, die onverwacht zijn en goed uitpakken en dingen, die je blijkt te kunnen zonder dat je dat van te voren zeker wist. Het maken van een uurlijkse update op Radio 3FM van het verloop van de laatste Elfstedentocht was een flinke klus maar hartstikke leuk om te doen. Lekker in mijn eentje drie kwartier struinen op radio, TV en in naslagwerken. Vervolgens quootjes knippen, teksten schrijven en dan live in de uitzending alles zelf presenteren en schuiven. En dat dan ieder uur negen uur achter elkaar. Supergaaf!
En op een keer had ik in “Kort en Klijn” (dankjewel Corné voor de afwezigheid!) live Toni Braxton te gast. De manager had gezegd, dat ze “definitely” niet ging zingen. Wordt vervolgens de hele studio leeggeveegd, want niemand mocht erbij zijn, de deur draait open en er komt een klein koppie tevoorschijn. Ik denk: dat is de promotiedame van de platenmaatschappij, die nog even checkt of alles in orde is. Bleek het Toni zelf te zijn. Drie turven hoog en hartstikke aardig. Ze praatte voluit en genoot van de montage, die ik van haar nummers gemaakt had. Zei ik tijdens een plaat tegen haar “Wel jammer dat je niet gaat zingen…”. Waarop ze spontaan antwoordde “What do you want me to sing?” en vervolgens anderhalve minuut later acapella en loepzuiver op de zender stond te kwelen, terwijl ik de manager aan de andere kant van de ruit vriendelijk toeknikte…
Dieptepunten? Zat! Platen scherpzetten met de fader open, mezelf vastlullen omdat ik altijd op zoek ben naar minder gangbare zinsconstructies, verkeerde vragen stellen aan gasten, etc. Maar de ongetwijfeld ergste schiet me waarschijnlijk pas te binnen als ik dit interview teruglees. Dan laat ik die nog even weten, want ik schaam me er niet voor, hoop ik….
Momenteel ben je elke werkdag te horen op Omroep Brabant. Ben je daarnaast ook nog achter de schermen bij andere programma’s betrokken? Of heb je nog andere werkzaamheden bij het station?
Het maken van een dagelijks programma van drie uur is een behoorlijk arbeidsintensieve klus. Naast het afluisteren en uitzoeken van platen moeten er ook dingen gedaan worden als spelletjes bedenken, vormgeving maken, prijzen regelen, partners interesseren voor thema-acties, etc. Dat zijn de leuke dingen. Wat dacht je van BUMA-lijsten invullen, post afhandelen, mailtjes beantwoorden, vergaderen en dat soort dingen?
Gelukkig heb ik een fantastische producer voor 5 uur per dag, dus dat scheelt wel een stuk. Helaas is er bij Omroep Brabant geen budget beschikbaar om meer uren aan mijn programma te wijden. Dat betekent dat we met 1,70 fte (= arbeidend persoon, red.) maar liefst 15 uur radio per week in elkaar zetten.
Tegenwoordig ben je dagelijks te horen bij Omroep Brabant tussen 9 en 12. Hoe ziet jouw programma eruit?
Het reflecteert altijd mijn stemming en die is doorgaans erg goed. Ik probeer al te grote persoonlijke tegenslagen niet in mijn muziekkeuze te laten doorklinken, maar ik probeer wel een band te krijgen met mijn luisteraars en die mogen dus wel merken, hoe ik me voel op dat moment. De muziekkeuze is vaak onorthodox. Alles kan in principe langskomen, hoewel ik extremen in elk genre weer. Ik huldig echter het principe dat er weinig echt slechte platen bestaan, maar wel veel slecht geprogrammeerde.
Ik gaf al eerder aan, dat ik de flow van het programma erg belangrijk vind en dan kan er een hoop. Je kunt veel meer achter elkaar aan draaien, dan je op het eerste gezicht zou vermoeden en dat levert vaak prettige verrassingen op. Je kunt dat muzikale ratjetoe het best vergelijken met het haar van wijlen Willem Ruis: een zorgvuldig gemaakte wirwar.
Aangezien ik iets wilde toevoegen aan het radiolandschap op dat tijdstip, besloot ik een muziekprogramma te maken, dat niet gebaseerd was op de klassiekers van b.v. Meat Loaf, Eagles en Queen in hoge rotatie.
Uiteraard komen de bovenste 100 liedjes van de Top 2000 wel voorbij, maar beduidend minder vaak dan bij de buren. De uren worden vooral gevuld met nummers, die je niet zo vaak meer hoort, opvallende nieuwe platen en keuzes van de luisteraar. Iedere dag zit er een favoriet album van een luisteraar in het programma, waar dan drie nummers van te horen zijn. Dat kan iets van Abba zijn, maar ook een volstrekt onbekende Franse zangeres is welkom. Net als de live-dubbelaar van Pete Seeger of het eerste album van een Slowaaks jongenskoor. Het levert altijd verrassende dingen op en middels de sandwichmethode kun je die rariteiten weer prima consumeerbaar maken.
Dat deze aanpak werkt, blijkt uit de lijstercijfers. Deze vertonen al drie jaar een stijgende lijn en inmiddels wordt “Echt Ewald” in Brabant volgens CLO (de organisatie die de luistercijfers produceert, red.) beter beluisterd dan ieder ander programma op dat tijdstip…(sorry Gerard en Daniël)
Je bent één van de personen, die de eer heeft gehad om ook bij Power FM te mogen draaien, hoe kijk je terug op die tijd, en wat vond je er van dat het station zo snel moest stoppen?
Het was heel erg leuk om daar te zitten. Ik draaide er in het weekend altijd en dan had ik eerst één deur verder in de gang (letterlijk, want het zat dus echt op dezelfde vloer in hetzelfde pand) bij Radio 10 Gold mijn programma gedaan en kon ik me vervolgens met recente troep uitleven bij de buren.
De vormgeving was af en toe revolutionair, de platenkeus over het algemeen goed maar de distributie zwaar onder de maat. Dat was ook de reden, dat de stekker eruit moest. De kosten (hoewel er vooral door vrijwilligers werd gewerkt) waren te hoog in relatie tot de inkomsten. Wel een opmerkelijke constatering als je de huidige topsalarissen optelt van de beroemdheden-in-de-dop, die er toen voor een paar consumptiebonnen elke dag plaatjes zaten te draaien.
Wat vind je van het huidige radiolandschap?
Niet zo spannend. Er wordt heel veel na-aapradio gemaakt. Heel veel jocks van nu zitten in dezelfde vijver te vissen. Enige popkennis is vaak ver te zoeken, melige gesprekjes op of net over de rand van het toelaatbare zijn daarentegen aan de orde van de dag. Side-kicks zijn schering en inslag, terwijl de meeste van die types zich inderdaad beter af-side-ig zouden kunnen houden of beter nog: een flinke kick moeten krijgen. Als luisteraar schaam ik me af en toe omdat ik het idee heb, dat ik hun gezellige onderonsje afluister.
Geef mij maar de vakmensen met verstand van zaken en een beetje algemene ontwikkeling. Als ze dan ook nog een normaal gesprek kunnen voeren en me kunnen prikkelen met een leuk liedje, ben ik een blij mens. Maar het is treffend om een BN’er ’s ochtends achtereenvolgens op vier zenders te horen met hetzelfde verhaal. Alleen omdat de uiterst creatieve presentatoren het slachtoffer allemaal dezelfde, in de Telegraaf van die ochtend gelezen, quote nog een keer live willen horen zeggen.
Toen ik op 3FM zat, hield de Breakfast Club ermee op. Iedereen kon toen met programmavoorstellen komen. In mijn onbevangenheid heb ik de zendercoördinator toen een programmavoorstel gedaan, waarbij ik per uur twaalf goede platen zou draaien en niet teveel zou lullen, in ieder geval niet slap. Uiteraard was Edwin Evers toen een veel betere keuze, maar nu we een paar ochtendklonen verder zijn, vrees ik, dat mijn plan van toen op dit moment de meest onderscheidende USP’s heeft, om maar eens in marketingtermen te spreken….
Je werkt ook als Drive-in show dj. Wat ligt je beter en wat is leuker; een radioprogramma presenteren of een Drive-in show maken?
Nou, drive-in shows… Om het radioprogramma te promoten, ben ik vorig jaar begonnen met “Echt Ewald over de Vloer”, een muzikale show met spelletjes en optredende artiesten, die natuurlijk wel doet denken aan het bekende drive-in-concept. Alleen verdien ik er niet echt goed aan en daarnaast kost het nog eens een heleboel werk om al die shows weggezet te krijgen. Kortom, twee uurtjes in een discotheek draaien via een theaterbureau levert minder stress, minder inspanning en veel meer geld op!
Maar als het opluisteren van evenementen met “Echt Ewald over de Vloer” leidt tot meer luisteraars (omdat ik op plaatsen kom, waar natuurlijk niet iedere bezoeker mijn programma kent), is mijn doel bereikt.
Heb je naast je werk als DJ bij Omroep Brabant nog andere bezigheden of hobby’s?
Net als iedereen, die mede dankzij zijn/haar stem op de radio te horen is, doe ik ook nog voice-overs, maak ik commercials in mijn eigen studiootje en probeer ik ook nog wat tijd vrij te maken voor mijn vrouw en twee kinderen…
Ewald van Liempt
