De huidige radiostations met etherfrequenties in Nederland lijken in hun verzet tegen de aanstaande veilingen de hulp te krijgen van het Europees Parlement en de Europese Commissie. In Europa dreigt er immers een oneerlijke situatie te ontstaan, omdat niet alle lidstaten hun etherfrequenties veilen. Dit geldt voor zowel de UMTS (mobiele breedband-)frequenties als de frequenties voor commerciële omroep. Omdat de UMTS veilingen veel meer geld zullen opleveren dan die voor omroepfrequenties, gaat de belangstelling van de politiek met name naar die veilingen uit. Maar de regelgeving en marktwerking zijn voor beide soorten frequenties gelijk.
EEN REËEL SCENARIO GETEST
Een Franse radio-organisatie als NRJ is ook elders in Europa actief, maar hoeft van de Franse overheid niet de hoogste bieder te zijn om een pakket etherfrequenties in Frankrijk te gebruiken. Het station hoeft überhaupt geen geld te bieden, maar moet slechts enkele administratieve kosten voldoen. NRJ spaart ten opzichte van de radiostations in sommige andere landen in Europa dus geld uit. En door die mogelijke hogere winsten in thuisland Frankrijk kan NRJ het zich veroorloven om meer geld te bieden tijdens de veiling van etherfrequenties in Nederland en Vlaanderen, dan radio-organisaties uit de betrokken landen zelf. Er onstaat dan een oneerlijke, economische situatie.
ONDERZOEK GEVRAAGD
De Nederlandse CDA-Europarlementariër Wim van Velzen heeft gevraagd om ‘een onderzoek naar mogelijkheden’ om later, via de rechter, actie te ondernemen tegen landen die nog van plan zijn om hun frequenties te veilen. Ook wil hij een inbreukprocedure tegen Groot-Brittannië, dat zijn UMTS-frequenties al voor vele miljarden Ponden heeft vergeven.
Het ziet er immers naar uit dat het veilen van etherfrequenties in strijd is met ‘Artikel 11’ van de Europese vergunningenrichtlijn. Volgens deze richtlijn mag een regering alleen geld vragen ter dekking van de administratiekosten. Dit artikel bevat weliswaar een ontsnappingsclausule waarin staat dat een uitzondering mag worden gemaakt voor schaarse hulpmiddelen, maar in diezelfde clausule staat ook dat concurrentie moet worden bevorderd. En het tegendeel lijkt het geval te zijn, wanneer Europese radiostations met etherfrequenties die ze mogen houden, mede een bod kunnen uitbrengen op de frequenties die stations in andere landen juist kwijtraken.
FREQUENTIE ‘HUREN’ IS NIET GELIJK AAN EEN WINKEL HUREN
Ook zijn er in Nederland zelf nog wat juridische argumenten die het veilen van de frequenties iets lastiger maken. Betrokken Nederlandse politici hebben recentelijk de veiling vergeleken met het huren van een winkel voor een periode van vijf jaar. Maar volgens mediajurist Wouter Hins kan de overheid die vergelijking maar beter laten varen. In het blad ‘Mediaforum’ schrijft hij dat Boek 7A van het Burgerlijk Wetboek (BW) een aantal regels bevat die nu juist de belangen van de huurder beschermen. In het BW staat namelijk dat wanneer de huurder van bedrijfsruimte niet akkoord gaat met het einde van de overeenkomst na vijf jaar, de verhuurder een vordering moet instellen bij de kantonrechter. De vordering kan door de kantonrechter slechts worden toegewezen indien er bijvoorbeeld sprake is van misbruik van het gehuurde.
EEN VOORBEELD UIT DE PRAKTIJK
Hins stipt ook een geschil aan tussen de gemeente Coevorden en een particuliere B.V. Gasfabriek. De gemeente wilde de concessie voor de gasfabriek niet verlengen en had de fabriek daar tijdig van op de hoogte gesteld (wat nu in feite ook het geval is tussen de overheid en de commerciële stations die te horen hebben gekregen dat ze hun huidige etherfrequenties moeten inleveren). De zaak kwam uiteindelijk voor de Hoge Raad. Die oordeelde dat de opzegging door de gemeente rechtsgeldig was. Maar wel met de kanttekening, dat de gemeente Coevorden op grond van de concessie-overeenkomst verplicht was de schade te vergoeden die de B.V. Gasfabriek zou lijden…
De commerciële stations zijn van mening dat ze in de bekendheid van hun frequenties hebben geïnvesteerd en daardoor ‘goodwill’ te verliezen hebben. Ook hebben ze laten weten zeker naar de rechter te zullen stappen indien de veiling doorgaat. Mocht de rechter het eens zijn met de argumenten van de commerciële stations, dan zou het geldbedrag dat de overheid met de veiling van de frequenties hoopt te verdienen, nog wel eens flink naar beneden moeten worden bijgesteld. (RadioVisie)
