Jarenlang was het nieuws van de publieke landelijke zenders Radio 1 tot en met 5 hét nieuws voor heel Nederland. Velen zullen zich de markante stem van Donald de Marcas herinneren. “Acht uur. Radionieuwsdienst verzorgd door het ANP”. Ook Arend Langeberg was een van de anchormannen van het nieuws op het hele uur. Twee minuten slechts waren ze te horen. Maar wel twee minuten waarvoor heel Nederland even de radio een beetje harder zet en aandachtig meeluistert naar het verslag van actuele gebeurtenissen uit de hele wereld.
De radionieuwsdienst was in deze vorm jarenlang onbetwist de nummer één nieuwsvoorziening voor menig Nederlander. De laatste jaren is dit mijns inziens niet meer het geval. Althans, het verval heeft zijn intrede gedaan en de nieuwsdienst die door de NOS op de zender wordt gezet zakt langzaam maar zeker onderuit. Arend Langeberg, één van de allerbeste commentaarstemmen die wij in Nederland hebben, koos een aantal jaren geleden al voor een nieuwe weg en is sindsdien onder meer te horen op Sky Radio en Radio 538. De door hem ingesproken teksten bij de reportages van Peter R. de Vries zijn werkelijk subliem.
Wat Langeberg nog steeds mag zeggen, is dat “zijn” nieuws afkomstig is van het ANP. De NOS doet dat niet meer, omdat zij het nieuws ook betrekken van andere bronnen. Daarnaast is de vormgeving van het nieuws veranderd en is ook de presentatie steeds weer in andere handen gekomen. En al die veranderingen hebben weinig goed gedaan aan de kwaliteit van het kleinste radioprogramma dat Nederland rijk is. Want ik ben geloof ik niet de enige die klaagt over het nieuws zoals de NOS dit tegenwoordig aanlevert. En wat opvalt is dat de klachten zich niet beperken tot een bepaald detail van het product. Er zijn diverse opmerkingen te horen over allerlei facetten van het NOS radionieuws.
Zo zijn er heel wat mensen die zich storen aan de geluiden vóór, na en tijdens het voorlezen van het nieuws. Het moest allemaal wat flitsender en moderner gaan klinken, dus kwamen de nieuwe nieuwspingels. Bumpers, ofzo. Ik weet niet precies welke vaktermen ze ervoor bedacht hebben, maar het leidt zowel bij sommige luisteraars als ook bij de lezers van het nieuws tot de nodige irritatie. Want maar al te vaak hoor ik tegenwoordig de verkeerde volgorde van lezen en tunetjes, het dwars door elkaar heen of juist veel te laat weerklinken van stem en muziek en, oh ja, wanhopig op knopjes drukkende mensen omdat er kennelijk iets hapert.
Lokale omroepen klagen ook al steen en been. Zij hebben problemen met de signalen die met het nieuws worden meegestuurd om een en ander perfect in de eigen uitzendingen te kunnen verwerken. Vooral het einde van het nieuws, waardoor door middel van een technisch hoogstandje de apparatuur in de studio van een lokale zender automatisch overschakelt naar het eigen programma wanneer het nieuws geweest is en de reclame begint, levert (te) vaak problemen op. En… is het u ook opgevallen dat de nieuwslezers de laatste tijd steeds meer versprekingen maken? Al met al een deuk in het imago van de nieuwsvoorziening.
Een paar jaar geleden startte ANRS met een nieuwsdienst voor Nederlandse omroepen. Tegen betaling kan via PC-communicatie een nieuwsbulletin worden verkregen dat op maat geleverd wordt. Desgewenst met meer sport- of shownieuws, al naar gelang de zender haar luisteraars wil bieden. Bovendien in principe altijd vrij van versprekingen, want het wordt vooraf opgenomen. Maar een getraind radio-oor herkent dit onmiddellijk, want de berichten zijn elk afzonderlijk opgenomen. En omdat de menselijke stem nu eenmaal in de loop van de dag iets verandert van toon, hoor je vaak een miniem verschil tussen de berichten onderling.
Maar toch zijn er al heel wat zenders die ANRS als basis kiezen. En het zou mij niets verbazen als er nog veel meer zenders overstappen naar deze optie. Of dat er nog meer soortgelijke aanbieders in de markt zullen komen en een sterke positie zullen verwerven. Op zich jammer, want een monument zakt langzaam weg. Maar misschien zie ik het wat te somber en wordt alles weer zoals het was. In elk geval zijn er nog een stel hele goeie nieuwslezers bij de NOS. Eén in het bijzonder, maar ik kom niet op zijn naam, helaas. Of was het Jeroen van den Berg? Hoe dan ook… Ik weet zeker dat ik ook vóór die NOS-diensten zijn stem veel vaker heb gehoord, alleen herinner ik me niet meer waarvan. Hij zit er sinds een jaar of twee en doet het uitstekend. Want… ze weten best hoe het hoort!
Raimond Bos
presentator@hotmail.com
