Abonnement op aardse, digitale tv slaat in Duitsland en Verenigd Koninkrijk niet aan.
Digitenne, de Nederlandse exploitant van digitale televisie per ether, heeft problemen met de beschikbaarheid van voldoende ontvangers. Wie door de recente golf van publiciteit naar de winkel loopt om een Digitenne-ontvanger te kopen krijgt vaak nul op het rekest. Een tweede probleem is de vraag of het ‘abonnee-model’ zal aanslaan. In Groot-Brittannie is men er al vanaf gestapt, in Duitsland begint men er zelfs niet aan.
Groot-Brittannie
De Britse publieke omroep BBC wil een zo groot mogelijk publiek bereiken in het Verenigd Koninkrijk. ‘Iedereen betaalt bij ons kijkgeld en men heeft recht op het hele aanbod aan programma’s, radio, televisie en interactief’, zegt Ilse Howling, hoofd marketing en communicatie van de digitale diensten. Daarom is het aanbod aan digitale televisie per aardse zenders bij onze westerburen gratis.
Aanvankelijk gebruikte men in het Verenigd Koninkrijk ook een model, waarbij kijkers zich moesten abonneren. Het aantal huishoudens met zo’n ontvanger bleef echter steken op een miljoen, er waren niet meer belangstellenden te vinden. Om de digitale ontwikkeling een stimulans te geven, werd besloten een geheel andere ingang te kiezen voor het uitrollen van digitale aardse televisie, namelijk als gratis te ontvangen zenders. Daarbij betalen de omroepen voor het uitzenden, de kijkers hoeft alleen nog maar een digitale ontvanger te kopen en verder geen abonnement te nemen.
Freeview werd een instant succes. De propositie was simpel en effectief. De BBC en haar partners in Freeview positioneerden het product daarom als gewone televisie, maar dan beter en meer. De digitale ontvangers zijn te koop in de elektronica winkels met als boodschap: een keer de aanschaf doen, nooit meer een abonnement betalen. De Britse omroep slaagde erin binnen enkele maanden tijd honderdduizenden huishoudens over te halen een digitale ontvanger met als thema Bigger, Better, Ordinary TV. Naast de acht BBC kanalen bestaat het aanbod van Freeview ook uit de commerciele omroepen ITV, Channel 4 en Channel 5 alsmede een keuze aan kanalen als Sky News, Bloomberg, Sky Travel, QVC homeshopping en zette MTV het van oorsprong Nederlandse TMF in. In totaal zijn er nu 30 kanalen vrij te zien via de aardse digitale ether.
Duitsland
In nog geen twee maanden tijd hebben meer dan honderdduizend mensen in het gebied van Groot-Berlijn en Potsdam een digitale ontvanger gekocht. Daarmee kan men nu 19 verschillende tv-kanalen via de ether ontvangen, zowel van de publieke omroepen als van de commerciele zenders. Ook hier zijn alle zenders gratis te ontvangen. De verkoop is eind februari begonnen en half april kon al de 100.000e verkochte ontvanger worden gemeld.
Deze snelle acceptatie van digitale televisie is mede te danken aan het feit dat eind februari een aantal commerciele zenders niet meer analoog, maar alleen digitaal te ontvangen zijn. Binnen enkele maanden zullen alle omroepen alle uitzendingen met analoge zenders stop zetten. Dan zal men in Berlijn en omgeving alleen nog maar digitale televisie via de ether kunnen ontvangen.
Met de invoering van digitale televisie is het aanbod in de ether toegenomen van een handvol publieke en commerciele zenders tot negentien. Daarbij zitten de digitale pakketten van ARD en ZDF, maar ook veel commerciele zenders zoals RTL, Sat 1, Pro 7 en andere. Het is de bedoeling dat na het uitschakelen van de huidige analoge zenders het digitale aanbod nog verder zal worden uitgebouwd.
Nederland
In Nederland heeft Digitenne vooralsnog besloten tot een ander business model. De publieke omroepen hebben de opdracht voor iedereen beschikbaar te zijn – zij betalen nu ook voor de analoge uitzendingen en zouden dat in de toekomst ook voor digitaal kunnen doen. De commerciele zenders lijken echter niet bereid te zijn te betalen, omdat ze hiermee buiten de kabel geen extra bereik kunnen opbouwen en het geld dus niet via de advertentieverkoop kunnen terug verdienen.
Inmiddels heeft de door de regering ingesteld commissie Switch Off een rapport uitgebracht. Hun opdracht was te kijken wanneer in ons land de analoge uitzendingen via de ether beeindigd kunnen worden. Hoe eerder, hoe beter, omdat dan het dure zendpark kan worden uitgeschakeld en de frequenties beschikbaar komen voor andere doeleinden. In haar rapportage stelt de commissie dat van uitschakeling pas sprake kan zijn bij een jaar parallelle uitzending. Dat kan betekenen dat de afschakeling gefaseerd moet plaats vinden, omdat in de grensgebieden de digitale uitzending pas later beginnen in verband met coordinatie met de buurlanden Duitsland en Belgie.
In Duitsland heeft men in het gebied van Berlijn voor een ‘harde uitschakeling’ gekozen, waarbij binnen enkele maanden de analoge zenders uit de lucht verdwijnen. Daarbij heeft men dan wel gekozen om mensen met een minimum inkomen te helpen bij de aanschaf van een nieuwe digitale ontvanger, die al vanaf 99 euro in grote stapels in de winkels staan opgetast. [Robert Briel /Speekbuis]
