“Dit gaat het leven van ons, televisieverslaafden, verrijken met een hoop kwaliteit”, komt het (in het Engels) uit de mond van de voor de gelegenheid ingehuurde spreekstalmeester Carl Huybrechts, in Nederland vooral bekend als sportjournalist bij de Vlaamse televisie.
Het is zaterdagavond 13 september en de locatie is de Heineken Music Hall in Amsterdam Zuid-Oost, waar televisiezender Euro1080 temidden van pers en genodigden, maar vooral ‘decisionmakers’ uit de internationale mediawereld, zijn ‘prelaunch’ beleeft.
De timing lijkt perfect, want niet toevallig vindt in Amsterdam ook net de internationale omroepvakbeurs IBC plaats. Dus zijn kosten noch moeite gespaard om het de gasten naar de zin te maken. “For the Dutch: there is more than enough”, grapt Huybrechts nog als hij de aanwezigen uitnodigt aan te vallen op het inderdaad overvloedige lopend buffet.
Tijdens een persconferentie op dezelfde plek zijn een paar uur eerder tips van de sluier gelicht wat betreft “de eerste Europese High Definition TV zender”, die op 1 januari 2004 vanuit het Belgische Hove (bij Antwerpen) van start moet gaan. Wat een team van zes heren onder leiding van ‘chief executive officer’ Gabriël Fehervari daarover te melden heeft klinkt veelbelovend.
En bij het aanhoren van alle mooie verhalen ga je je steeds meer afvragen waarom Europa in tegenstelling tot andere continenten (Afrika uitgezonderd) tot nu toe zo draalt met de invoering van het systeem. Vooral omdat een gelikte promotiefilm op grootbeeldscherm, voorzien van een superieur ‘surround soundsystem’, even daarvoor nog eens heeft laten zien dat de kwaliteit van HDTV met recht verbluffend te noemen is.
Euro1080 (spreek uit: Juro-ten-eetie) ontleent zijn naam aan het aantal beeldlijnen van het HDTV-systeem (het normale PAL-systeem heeft er 625) en moet in twee kanalen gaan voorzien. De ene poot is het zogeheten ‘Main Channel’ dat een dagelijks programma van vier uur in carrouselformule brengt en via de satelliet overal in Europa vrij te ontvangen is in huiskamers en op plekken als sportcafé’s, vliegvelden en hotels.
De andere poot wordt het ‘Event Channel’ waarlangs men over heel Europa naar speciaal daarvoor toegeruste bioscopen, zogeheten ‘e-cinema’s’, programma’s wil gaan distribueren. Daarbij moeten we denken aan sportevenementen, popconcerten, shows en andere belangrijke culturele gebeurtenissen.
‘Content’ die ook te zien is op het hoofdkanaal, maar het verschil ligt in de hoeveelheid rechtstreekse programma’s en het karakter van het uitgezonden evenement. Zo zouden belangrijke sporttoernooien als het WK of EK Voetbal, een show als het Eurovisiesongfestival, een Koninklijk Huwelijk of een concert van de Rolling Stones zich prima lenen voor uitzending in een bioscoop, stellen de initiatiefnemers die op zo’n 100 te vertonen evenementen per jaar rekenen.
Daarbij gaat het bovendien om materiaal waarbij taalbarrières geen rol van betekenis spelen. Niet onbelangrijk in Europa, waar de veeltaligheid wellicht de reden is waarom tot nu toe geen enkel grootschalig HDTV-project van de grond is gekomen. Een samenwerking tussen omroepen, al dan niet in EBU-verband, lijkt immers voor het welslagen (lees: financieren) van een dergelijke onderneming van cruciaal belang. Maar Europa kent nog steeds een uiterst versnipperde omroepstructuur, constateren ook de inititiefnemers van Euro1080.
Niettemin zegt men graag te willen samenwerken met de publieke omroeporganisaties in de verschillende landen en hun koepel, de EBU. Zo is er bijvoorbeeld onlangs een contract getekend met Danmarks Radio voor het nieuwe Junior Eurovisie Songfestival in Kopenhagen november dit jaar. En er zijn afspraken met de organisatie van het EK voetbal van volgend jaar in Portugal en de Olympische Spelen in Athene. Vooral met het oog op die laatste evenementen is 2004 gekozen als startdatum. Verder is het de bedoeling dat er met productiehuizen en platenmaatschappijen uit heel Europa zal worden samengewerkt. En er komt uitwisseling van programma’s met HDTV-zenders elders in de wereld.
Want als er een ding duidelijk wordt gemaakt tijdens de ‘prelaunch’ is dat Europa flink achterloopt op het gebied van HDTV. Met een satellietverbinding is de Heineken Music Hall even na negenen rechtstreeks verbonden met de zuidpool waar een team van de Japanse omroep NHK de gasten welkom heet en hen zo vlak voor het dessert verder ook nog trakteert op beelden van pinguïns, ijsbergen, zeehonden, sneeuwscooters, dolfijnen en ander natuurschoon. Prachtige beelden, het moet gezegd, die een latere rechtstreekse verbinding met de World Athletics in Monaco wat gewoontjes maken.
Een NHK-mevrouw heeft dan al in een gesprekje met Huybrechts in moeilijk verstaanbaar Engels de lofzang op haar werkgever en de HDTV-ontwikkelingen in Japam mogen aanheffen. In de informatiemap valt te lezen dat in meer dan zes miljoen Japanse huishoudens thuis naar HDTV wordt gekeken. En in de VS worden dit jaar 2,3 miljoen HD-sets verkocht, terwijl tv-stations in Korea, China, Brazilië of Australië ook niet stilzitten.
Het roept de vraag op wie al dit moois in Europa moet gaan financieren. Maar dat wordt bij de persconferentie niet echt duidelijk. Grote gangmaker is in ieder geval Alfacam, een international opererend Belgisch bedrijf op het gebied van tv-productiefaciliteiten dat bovendien over ruime ervaring beschikt met HDTV.
Naast het registreren van megasterren als The Rolling Stones en Elton John is de onderneming volop actief in de wereld van de klassieke muziek. Bovendien verkent men inmiddels ook de alternatieve muziekscene bijvoorbeeld bij een festival als Pukkelpop in het Vlaamse Hasselt. Niet toevallig is Alfacam ook het bedrijf van Fehervari zelf. Tijdens de persconferentie vallen verder namen als Astra, Panasonic en Pioneer, fabrikanten van consumentenelektronica en professionele hardware dus. Met meer namen zegt de ceo pas later dit jaar te kunnen komen. Eurosport? NBC?
Het zou allemaal kunnen. Of misschien is het wel Clear Channel Entertainment, moederbedrijf van Mojo Concerts en in thuisland Amerika volop actief in de mediabranche. De Heineken Music Hall, de lokatie van de presentatie én een Mojo-intitiatief, zou daar op kunnen wijzen.
In ieder geval is het te hopen voor Euro1080 dat tegen die tijd de geesten in Europa wat rijper zijn gemaakt voor HDTV, want ook rond de andere voorziene inkomstenbron, de kaartverkoop in de e-cinema’s, blijft vooralsnog veel ongewis. Zo zouden er op dit moment zo’n tachtig Europese bioscopen technisch geschikt zijn om het kanaal te projecteren en, ja, hoe duur worden de kaartjes? “Zo’n 10 euro”, roept iemand om er gelijk aan toe te voegen dat de prijs natuurlijk ook afhankelijk wordt van het te vertonen evenement.
“Misschien vragen The Rolling Stones per kaartje wel 30 euro, waar Mick Jagger dan weer 25 van in zijn zak steekt”, zegt een lachende Fehervari. Een mevrouw van de Daily Telegraph wil nog weten waar zijn vertrouwen in het hele project op gebaseerd is. “We hebben geen concurrentie op de Europese markt”, luidt het antwoord veelzeggend. [Peter Bartlema]