In tijden van bezuiniging hou je alle uitgaven tegen het licht. Minder noodzakelijke uitgaven schrap je uit de begroting, voor noodzakelijke uitgaven zoek je alternatieven. Dat proces bracht de VPRO ertoe enkele radioprogrammamakers voortaan uitzendingen van huis uit te laten verzorgen. Hoe de nood een deugd werd.
Gerard Walhof is groepsredacteur 3FM bij de VPRO. Twee van zijn collega’s maken hun uitzendingen vanuit huis. Walhof: ‘Luc Janssen werkt inmiddels twee jaar vanuit zijn thuisstudio in België. Job de Wit verzorgt zijn programma’s sinds kort vanuit zijn huis in Amsterdam. Lucs programma wordt tussen 22.00 en 1.00 uur uitgezonden. Omdat hij in België woont, werd het voor hem steeds bezwaarlijker om zijn werk hier in Hilversum te komen doen. Hij was erg veel tijd kwijt aan reizen en de reiskostenvergoeding drukte flink op de begroting.
Geld
Toen we gingen rekenen, bleek dat we voor al die kosten ook een goede huisstudio konden inrichten. Luc beschikte al over een deel van de benodigde apparatuur. Dat maakte het gemakkelijker. Dit jaar gaan we een deel van die apparatuur updaten. Voor Job was het een bezwaar dat hij veel per taxi zou moeten reizen op momenten dat er geen openbaar vervoer meer beschikbaar was. Hij heeft geen rijbewijs. Daarom zond Job al uit vanuit een studio in Amsterdam. Maar ook die drukte flink op de begroting dus toen kozen we ook bij hem voor het inrichten van een studio thuis. De verbinding tussen de thuisstudio’s en ECK3 in Hilversum gaan per ISDN en CODEQ.’
Kwaliteit
Voor de thuisstudio’s maken de programmamakers gebruik van consumentenapparatuur. Walhof: ‘De kwaliteit van die apparatuur is inmiddels zo goed, dat je nauwelijks verschil meer merkt tussen dit en professioneel niveau. Dat maakt deze opstelling betaalbaar. Ze gebruiken wel professionele cd-spelers. Het zijn dezelfde cd-spelers die dj’s vaak gebruiken. Die moeten dus tegen een stootje kunnen.
Verder beschikken Luc en Job over relatief eenvoudige afluistering. Ook daar kun je apparatuur van heel hoge kwaliteit aanschaffen. Maar omdat het hier alleen maar afluistering betreft, hebben we daar niet voor gekozen. De microfoon is wel weer van hoge kwaliteit. Daar moet je uiteraard niet op bezuinigen. Verder hebben ze een Yamaha-broadcasttafel met ingebouwde compressie, die ook veel voor muziek wordt gebruikt. Al met al kost de hele installatie minder dan # 20.000. Toen we dat uitrekenden, was de beslissing snel genomen.’
Intieme band
Volgens Walhof zijn de programmamakers razend enthousiast. ‘Home sweet home! Ze kunnen bij wijze van spreken in hun pyjama werken. Door dit systeem zijn ze heel flexibel. Het enthousiasme bij deze programmamakers is dus groot. Dat is ook logisch. In de twintig jaar dat ik bij de radio meeloop, heb ik geleerd dat radio in essentie niets meer is dan twee platenspelers, een microfoon en een peertje. Die platenspelers zijn dan inmiddels aangevuld met cd-spelers maar het principe blijft hetzelfde. Je probeert een intieme band op te bouwen met je luisteraars. Dat lukt heel goed vanuit een vertrouwde, natuurlijke omgeving. Als je dan ‘s avonds laat een programma moet maken vanuit Hilversum, ontbreekt het daaraan.
De studio is dan uitgestorven, het terrein eromheen biedt een troosteloze aanblik. Daar moet je het dus niet van hebben. Dan kun je thuis veel beter werken. Je hebt al je materiaal onder handbereik. Zowel Luc als Job beschikt over een uitgebreide muziekcollectie. Daar kunnen ze eindeloos uit putten. Bovendien breidt die collectie zich steeds uit. Per week krijg je er gemiddeld toch al gauw zo’n twintig tot dertig titels bij. Al met al biedt deze constructie ons dus erg veel voordelen.’
Flow
Zijn er ook nadelen? Walhof: ‘Op termijn niet. Neem bijvoorbeeld het onderhoud van de apparatuur. We vonden het uiteindelijk niet nodig een uitgebreid onderhoudscontract af te sluiten. Apparatuur is tegenwoordig zo goed, dat de kans op mankementen uitermate klein is. Als er bij Job iets kapot mocht gaan, kan hij uitwijken naar een andere studio in Amsterdam. Bovendien hebben we hier in Hilversum altijd een noodband achter de hand. Die kunnen we starten zodat Job eventueel nog naar Hilversum kan komen ook. Maar op die manier besparen we dus op de kosten van zo’n uitgebreid onderhoudscontract. In het ergste geval moeten we apparatuur vervangen.’
Contacten
Een ander nadeel kan het gemis aan collegiale contacten zijn. Iemand die thuis werkt, zou daardoor de collega’s minder spreken en voor die collega’s minder zichtbaar zijn. ‘Dat is niet het geval’, vindt Walhof. ‘We zien elkaar even vaak als voorheen. Iedere donderdag hebben we redactievergadering, waarbij iedereen aanwezig is. Bij het werken in de studio zagen we elkaar toch al niet. Daarin is dus geen verandering gekomen. Bovendien mailen en bellen en faxen we elkaar natuurlijk helemaal suf. Ook dat is niet veranderd. Ik zou zelfs nog een voordeel willen noemen. Radiomakers zoals Job en Luc schuiven nu zelf. Voorheen deed een technicus dat werk. Maar voor de eenheid en de flow van je programma is het ideaal als je zelf aan de knoppen zit.’ [Spreekbuis/Radio.NL]
