Definitie amusement is ‘een heilloze discussie’

Staatssecretaris Medy van der Laan wil een einde maken aan puur amusement bij de publieke omroep. Exit Love Letters en Sterrenslag, zo schrijft de Volkskrant. Maar haar plan roept vragen op over de definitie van ‘puur amusement’. Zo mag Kopspijkers van de staatssecretaris blijven, omdat het ‘opiniërend’ is. Ook Costa hoeft niet weg: drama, en dús cultuur. En Lingo? Twijfelgevalletje: Lingo is amusement, maar wel goed voor de woordenschat.

Een snelle blik op de programmering leert dat ook programma’s als Te land, ter zee en in de lucht, Spel zonder grenzen en de Postcodeloterij: 1 tegen 100 in de gevarenzone zouden kunnen zitten. Of valt dergelijk amusement toch in een andere categorie?

‘Een absoluut heilloze discussie’, vindt hoogleraar Communicatiewetenschap Piet Bakker (UvA) , die onderzoek deed naar de indeling van programma’s. ‘Het zijn onverstandige uitspraken van de staatssecretaris. De wil om gauw te scoren in het weekeinde was groot. Wat is nou puur amusement? Er zijn mensen die het NOS Journaal amusement vinden. Het is de vraag of je een programma terug kunt brengen tot één functie.

‘Voor een spelletje als 1 tegen 100 moet je kennis hebben, dus het heeft een educatieve functie. Je kunt natuurlijk zeggen: het is een domme kwis, dus die heeft geen culturele waarde. Maar dat zijn gevaarlijke kwalificaties. Als zo’n spelletje weg moet, zouden kwissen als Per Seconde Wijzer ook moeten verdwijnen.’

Het aandeel amusement binnen de publieke omroep moet volgens de wet lager dan 25 procent zijn. Momenteel ligt het op 15 procent. Maar de hoeveelheid ‘puur amusement’ zal volgens onderzoeker Nicolette Nellen van Kijk- en Luisteronderzoek veel kleiner zijn. ‘Op Nederland 1 misschien een paar procent, op Nederland 2 misschien 5 procent. Maar dat zijn wél de publiekstrekkers.’

Eigenlijk is er altijd al gesteggeld over de definitie van amusement. Bakker: ‘Vroeger zond de publieke omroep 70 procent amusement uit. In 2001 werd dat ineens 1 � 2 procent. En in 2002 was het weer 15 procent. Op een gegeven moment wordt de definitie zo verschoven dat het niets meer betekent.’

Volgens hem kan er beter een fundamentele discussie komen over de functie van de publieke omroep. ‘Moet hij breed zijn of alleen doen wat de commerciëlen niet doen?’ De maatregelen kunnen averechts werken, omdat de publiekstrekkers verloren gaan, zegt hij. ‘Het gevolg zou wel eens kunnen zijn dat er een zender verdwijnt.’ [Maud Effting/Volkskrant/Radio.NL]

Gerelateerde berichten