In deze nieuwe reeks wordt om de paar weken een andere Duitse deelstaat en zijn radiolandschap voorgesteld, vandaag deel twee. In Duitsland heb je net als in Nederland publieke, commerciële en lokale omroepen. Het verschil is dat deze alleen in één (of soms twee) deelstaten uitzenden, wat dus ook voor de publieke omroepen geldt. Terwijl dus de Engelse BBC in heel Groot-Brittannië uitzendt, Radio France in heel Frankrijk en de NOS in heel Nederland, is er vaak één publiek net (en div. commerciële netten) voor elke deelstaat apart, dat wil zeggen, elk ‘Bondsland’ heeft zijn eigen 3FM enz. Je kunt dus op een reis van bijvoorbeeld Hamburg naar Munchen niet naar dezelfde zender blijven luisteren, maar je hebt tevens in elke deelstaat met een ander publiek stel te maken.
Duitsland bestaat dus net als Nederland uit publieke en commerciële omroepen. Duitsland telt echter acht Publieke omroepen met totaal ongeveer 45 stations. Er zijn bovendien op dit moment ca. 190 commerciële zenders, ongelijkmatig verdeeld over de uitzendgebieden in de div. Deelstaten. Er is maar een vijftal commerciële zenders voor héél Duitsland, deze beschikken echter nauwelijks over ether frequenties, en zijn alleen maar op de kabel te vinden of via de Astra satelliet en spelen geen rol.
Er is incidenteel ook lokale omroep afhankelijk van de mogelijkheden (=wetgeving) in de resp. deelstaat)
Vandaag informatie over de radio in de deelstaat Rijnland-Palts.
Als je vanuit Venlo of Emmerik in richting zuiden rijdt, dwaars door Noordrijn-Westfalen heen, kom je vroeg of laat naar Rijnland-Palts, de deelstaat gelegen ten zuiden van Keulen/Bonn. Bij veel Nederlanders bekent ivm. het Eifel-gebergte en de vele romantische stadjes langs de Moezel en de Rijn en de grote steden Trier en Koblenz.
De SWR (=Zuid West Omroep) is het publieke stel in Rijnland-Palts met vijf stations in de ether. De naam SWR zullen wij in een van de volgende afleveringen nog een keer tegenkomen, want dit is tevens de Publieke Omroep voor het zuidelijk gelegen Baden-Württemberg. In tegenstelling tot de WDR heeft de SWR dus een verspreidingsgebied over twee deelstaten.
Vandaar dat men niet alleen in de hoofdplaats Mainz een studio heeft, maar ook in de hoofdplaats van Baden-Württemberg: in Stuttgart. De administratie en hoofdzetel van de SWR is echter in Baden-Baden, een stadje bij de grens met Frankrijk in westelijk Baden –Württemberg.
Vandaag kijken we echter alleen naar Rijnland-Palts:
• SWR1-Rheinland-Pfalz: (afgekort SWR1-RP)
Nieuws en actualiteiten met popmuziek. Vergelijkbaar met NOS-Radio2. Dit station heeft een aparte editie voor de buur deelstaat Baden-Württenberg. ‘s-avonds en ‘s-nachts is er echter een gezamenlijk programma. In het RDS display is er de toevoeging “RP” cq. “BW”, want in het ‘grensgebied’ kun je uiteraard allebei de edities ontvangen.
• SWR 2
Klassieke muziek en cultuur, qua inhoud vergelijkbaar met NOS Radio4.
• SWR 3
Pop en rock muziek, vergelijkbaar met NOS 3fm.
SWR 3 is een heel populaire zender.
• SWR4– Rheinland-Pfalz (afgekort SWR4-RP)
Schlager- en Duitstalige muziek met wat actualiteiten uit de regio. Net als bij SWR1 zijn er twee edities van het station: eentje voor Rijnland-Palts en eentje voor Baden-Württemberg. In het RDS display is er de toevoeging “RP” cq. “BW”.
• Das Ding
Vroeger was SWR 3 (toen nog SWF3 genaamd) de jongerenzender. Maar de jongeren uit de jaren 70 en 80, zijn de mid-dertigers van nu. Er is een nieuwe generatie jeugd, dus kwam er een nieuw jongeren station, en de ‘volwassen jeugd’ kan naar hun ‘jeugdzender’ blijven luisteren.
Das Ding (letterlijk “Het Ding”) is gericht op de 12 tot 19 jarigen en was eerst alleen maar op de kabel en via de Astra satelliet te beluisteren, inmiddels heeft men op veel plaatsen in Rijnland-Palts (en Baden-Württemberg) ook min of meer sterke zenders, echter (nog) niet dekkend.
B) Commerciële radio
Anders dan in NRW (zie deel I) waar een commerciële omroep als dakorganisatie voor 45 stads- en streekradio’s fungeert, is de situatie in Rijnland-Palts vrij overzichtelijk:
De deelstaat telt drie ‘landelijke’ kavels voor commerciële radio, die in heel de deelstaat te ontvangen zijn.
• RPR1 – motto: SuperHits im MegaMix
Qua inhoud een mengeling tussen Q-music en Radio Veronica.
De afkorting kan worden vertaald met ‘Omroep Rijnland-Palts’ en is de oudste commerciële zender in de deelstaat, aktief sinds april 1986.
Je vraagt je af waarom het station zich RPR1 noemt, zou er een RPR2 bestaan? Inderdaad, RPR2 bestond tot zo’n 3 jaar geleden, hiermee was de RPR het enige commerciële station met twee programma’s. RPR2 was een schlager en volksmuziekzender, maar werd op 4 augustus 2003 vervangen door het jongerenstation big FM:
• Big-FM:
Qua inhoud vergelijkbaar met Radio 538.
De tweede kavel met dekking in Rijnland-Palts: big-FM nam de frequenties/zenders van RPR2 over. Maar toch was big-FM bij de overname geen onbekende: Big-FM was al actief als commerciële jongerenzender in Baden-Württemberg, we hebben hier dus de uitzondering dat een commerciële radio niet in één, maar in twee deelstaten dekkend wordt doorgegeven.
• Rock Radio
Qua inhoud vergelijkbaar met Arrow Rock Radio.
Sinds 1998 heeft RockRadio de frequenties van de derde kavel: men heeft een flink aantal frequenties in Rijnland-Palts, deze zijn echter voor een groot deel kleine zenders met gering bereik, alleen in de regio Mainz heeft men een sterke zender met een flink bereik tot diep in de naburige deelstaat Hessen.
C) Regionale stations:
Naast de drie kavels voor heel de deelstaat, zijn er ook regionale kavels (net zo als in NL waar Rebecca Radio of Hot FM maar in een gedeelte van het land uitzenden…)
• Antenne West: Motto – Radio für den wilden Westen
Zoals de naam laat vermoeden, is dit station alleen in het westen van de deelstaat in de ether, te weten langs de grens met België en Luxemburg.
Het station ging in 2001 van start onder de naam “Radio 22” en heeft het ontvangstgebied daarna uitgebreid wat in de recente naam wordt weergegeven.
Bijzonderheid: men heeft ook een zender (=101,7 MHz) in het buitenland op Belgisch grondgebied, en is te horen in Sankt Vith en omgeving in de Duitstalige Oostkantons van België in de provincie Luik.
Rond 600.000 mensen in het westen van Rijnland-Palts, de Belgische Oostkantons en Luxemburg kunnen naar Antenne West luisteren.
• Antenne Koblenz:
Ander regionaal station voor de regio Koblenz en omgeving.
D) Overige/andere:
• RTL Radio 93,3 + 97,0- motto: “De beste hits aller tijden”
Vanuit Luxemburgs gebied zendt het Duitstalige “RTL Radio” op twee sterke frequenties uit (93,3: Dudelange in Zuid-Luxemburg en 97,0: Hosingen in Noord-Luxemburg) en maakt een speciaal programma voor Duitsland, op de Luxemburgse FM frequenties zelfs met lokale reclame voor Rijnland-Palts, het Saarland en Luxemburg. Terwijl op de Duitse kabel de ‘standard-editie’ wordt doorgegeven.
Het station bestond al in de jaren 60 en 70, lang voor dat er in Duitsland überhaupt iemand van commerciële radio had gehoord en werd toen via de MG ‘richting Duitsland’ gestuurd. De Luxemburgse pioniers waren dus de eersten die commerciële radio voor/in Duitsland maakten en hele generaties zaten naar ‘RTL’ te luisteren. Sinds 1 januari zendt men digitaal op de middengolf 1440 khz uit.
Volgende keer: radio in de deelstaat Baden-Württemberg, de tweede deelstaat waar de publieke SWR uitzendt. [Bernd Kueck/Radio.NL]
