De Iraakse tv-journalist die zijn schoenen gooide naar de Amerikaanse president George Bush is een keer ontvoerd geweest door strijders en daarnaast ook kort gevangen gehouden door het Amerikaanse leger. In de loop van de tijd is de 28-jarige sjiiet Munthadhar al-Zeidi zowel de Amerikaanse bezetting als de Iraanse bemoeienis met Irak gaan haten, vertelde zijn familie maandag. Al-Zeidi is na zijn daad een nationale held geworden voor veel Irakezen die genoeg hebben van de aanwezigheid van de Amerikanen, maar ook bang zijn voor de invloed van Iran.
Duizenden mensen hebben in Bagdad gedemonsteerd voor de vrijlating van Al-Zeidi, die sinds maandag in Iraakse hechtenis zit. Hij kan beschuldigd worden van het beledigen van een buitenlandse leider en de Iraakse president, die tijdens het incident naast Bush stond. Bij veroordeling kan de straf variëren van een kleine boete tot twee jaar gevangenis. De zwaarste straf lijkt echter onwaarschijnlijk, gezien de nieuwe heldenstatus van de journalist in de Arabische wereld.
Een liefdadigheidsorganisatie geleid door de dochter van de Libische leider Moammar Gadhafi noemde het optreden van Al-Zeidi ‘een overwinning voor de mensenrechten’. De organisatie verleende hem een onderscheiding wegens betoonde moed.
Drie broers en een zus van Al-Zeidi kwamen een dag na de gebeurtenis bij elkaar in een bescheiden eenkamerappartement. “Ik zweer bij Allah dat hij een held is”, zegt zijn zus. De famillie is ervan overtuigd dat de actie spontaan was. Een motief voor zijn daad zou de politieke opschudding waarvan Al-Zeidi verslag deed kunnen zijn, maar ook zijn persoonlijke ervaringen met geweld en de doodsdreiging waar miljoenen Irakezen dagelijks mee te maken hebben.
Al-Zeidi studeerde af in communicatiewetenschappen aan de universiteit van Bagdad, waarna hij in september 2005 aan de slag ging bij de televisiezender Al-Bagdadia. Twee jaar later werd hij gevangen genomen door gewapende mannen terwijl hij bezig was met een opdracht in een soennitisch gebied in het noorden van Bagdad. Na drie dagen werd hij ongedeerd vrijgelaten. Zijn familie verdenkt al-Qaida van de ontvoering.
In januari van dit jaar werd hij wederom gevangengenomen. Deze keer door Amerikaanse soldaten, die ook zijn appartement doorzochten, zegt broer Dhirgham. Hij werd de volgende dag weer vrijgelaten.
Beide ervaringen hebben een diepe verontwaardiging bij Al-Zeidi teweeg gebracht over zowel de aanwezigheid van Amerikaanse militairen als de invloed die Iran uitoefent op het overwegend sjiitische Irak.
Een collega-journalist denkt dat opschepperij ook heeft meegespeeld. “Hij was een grote opschepper, arrogant en probeerde altijd indruk te maken”, volgens Zanko Ahmed, een Koerdische journalist die samen met Al-Zeidi een cursus heeft gevolgd. Ahmed herinnert zich dat Al-Zeidi met bezieling sprak over de anti-Amerikaanse geestelijke Muqtada al-Sadr. “Spijtig genoeg heeft hij niets geleerd op de cursus, waar we de journalistieke mores leerden en hoe we betrokken en neutraal moeten zijn”. [Novum/AP/Radio.NL]
