De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) gaat in beroep tegen de uitspraak van de rechter in Amsterdam dat de dienst journalisten van De Telegraaf niet langer mag afluisteren. Van drie journalisten, onder wie de hoofdredactie, werd de telefoon afgeluisterd en een werd gevolgd. De AIVD deed dit om het lek binnen de eigen organisatie boven te krijgen die informatie doorspeelde naar Telegraaf-journaliste Jolande van de Graaf. Zij publiceerde er vervolgens over.
De dienst noemt de uitspraak ‘opmerkelijk’. “De rechtbank heeft geoordeeld zonder kennis te hebben genomen van het achterliggende dossier, terwijl de AIVD de rechtbank deze mogelijkheid nadrukkelijk heeft aangeboden.”
De rechtbank oordeelde dat de AIVD niet heeft aangetoond dat de organisatie het lek binnen de eigen organisatie niet had kunnen opsporen zonder dat dit een schending zou opleveren van het recht op journalistieke bescherming.
Die dienst laat in een reactie weten dat ‘alle noodzakelijke stappen’ zijn gezet om het lek op te sporen. “Hierbij is zorgvuldig, adequaat en voortvarend gehandeld.” De dienst zegt alle vertrouwen te hebben in het hoger beroep. De hoofdredacteur van De Telegraaf Sjuul Paradijs is wel blij met het vonnis. Hij spreekt op de website van zijn krant van een ‘overwinning van de journalistiek op de staat’.
Huiszoeking Telegraaf-journaliste was terecht
De rechtbank in Haarlem oordeelde ook dat de huiszoeking bij een journaliste van De Telegraaf terecht was. De politie viel het huis van journaliste Jolande van der Graaf vorige maand terecht binnen, omdat zij mogelijk staatsgeheime informatie in haar bezit had, wat strafbaar is. Volgens de rechter was deze inval gerechtvaardigd, omdat het van groot belang is dat de informatie teruggaat naar de inlichtingendienst AIVD. De nationale veiligheid en de openbare veiligheid eisen namelijk dat de verspreiding daarvan dient te worden voorkomen.
Dat De Telegraaf zich beroept op bronbescherming doet verder niet ter zake. De identiteit van de bronnen is inmiddels namelijk al bekend, stelt de rechter. De informatie waarover de journalist beschikte, was vermoedelijk gelekt door een medewerker en een oud-medewerker van de AIVD. Zij werden opgepakt en zitten nog steeds vast.
De informatie die Van der Graaf kreeg, leidde in De Telegraaf tot twee publicaties over de rol van de inlichtingendienst bij de inval in Irak en bedreigingen rond het bezoek van de dalai lama aan Nederland. Bij de journaliste werden onder meer computers, notitieblokjes, usb-sticks en een telefoon in beslag genomen. Alle spullen die niet staatsgeheim zijn, moeten worden teruggegeven, heeft de rechter verder geoordeeld. De rest ligt in de kluis van de rechter-commissaris. Die bekijkt of het inderdaad gaat om stukken die het predicaat staatsgeheim dragen. [Novum/Radio.NL]