De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en het Genootschap van Hoofdredacteuren zijn verbijsterd over de ‘vergaande’ controle die de staat op de media wil uitoefenen als ze over inlichtingendienst AIVD willen publiceren. Volgens de journalistenvakbond en het genootschap wil de staat alle publicaties over de AIVD vooraf inzien. Een journalist zou hier niet zelfstandig over mogen oordelen.
De landsadvocaat zou hebben gezegd dat dergelijke publicaties eerst moeten worden voorgelegd aan de AIVD. Hij zei dit tijdens het kort geding dat De Telegraaf, de NVJ en het genootschap hadden aangespannen tegen de staat. Zij vinden dat journalisten niet mogen worden afgeluisterd als een AIVD’er naar de media lekt. Bovendien nemen ze aan dat de AIVD doorging met ‘afluisteren en spioneren’ nadat het lek was gevonden.
Het gaat volgens hen om de ‘meest vergaande dwangmiddelen’, waardoor de bronbescherming van journalisten in gevaar komt. NVJ en het genootschap vrezen dat ‘klokkenluiders’ niet meer met journalisten zullen willen praten, zodat ernstige misstanden niet meer aan de kaak gesteld worden. “Dat is een ernstige aanslag op het functioneren van een democratische samenleving.”
De vrouwelijke AIVD’er die geheime informatie naar de Telegraaf zou hebben gelekt zit sinds vorige maand in de cel, evenals haar man, een oud-AIVD’er. Volgens het OM was een journaliste van de Telegraaf actief bezig informatie van haar los te weken, waar een maximale gevangenisstraf van zes jaar op staat.
De huizen van de verdachten en de journaliste zijn vorige maand doorzocht, waarbij documenten in beslag zijn genomen. Volgens De Telegraaf is naast de vrouw onder meer ook de hoofdredactie afgeluisterd. Met het kort geding wil de krant dat de AIVD verantwoording aflegt over de ‘zeer vergaande opsporingsmethoden’ die zijn gebruikt. Met de gelekte informatie zou eind maart het artikel ‘AIVD faalde rond Irak’ zijn geschreven, en op 4 juni ‘Dalai lama bedreigd’. De rechtbank doet volgende week donderdag uitspraak. [Novum/Radio.NL]