BBC Radio 1 bestaat eind deze maand 50 jaar. De oprichting en de beginperiode van BBC Radio 1 verliepen niet echt van een leien dakje. Groeipijnen door beperkte financiële middelen en een streng gecontroleerde creativiteit vormden onverwachte obstakels op weg naar de erkenning bij het grote publiek. Een terugblik op een woelige omschakeling zowat een halve eeuw geleden.
Het legale antwoord als alternatief op de uiteindelijk verdreven zeezenders ontstond door een nog nooit geziene herstructurering.
Het ‘Light Programme’, dat een samenraapsel van verschillende stijlen waaronder jazz, musical, swing en een beperkt aanbod popmuziek vormde, werd in de nacht van 29 op 30 september 1967 door Roger Moffat afgerond. Het betekende het einde van de oubolligheid bij de Britse openbare omroep.
De daarop volgende dag werden er ter vervanging twee stations op dezelfde frequenties gelanceerd: BBC Radio 2 en BBC Radio 1. Paul Hollingdale effende als allereerste ochtendpresentator zo het pad voor Tony Blackburn, die met ‘Flowers in The Rain’ van The Move om 7.00 u Engelse tijd het verlengstuk van de piratenzenders uitzette. Aan belangstelling en nieuwsgierigheid nauwelijks gebrek.
Aankloppen bij de vijand
Hoewel deze revolutie breed in de media werd uitgesmeerd, beseften weinigen dat de BBC tijdens de voorbereiding met een heel gebrekkige kennis van de gang van zaken bij de toen uitermate geprezen concurrentie kampte. Vandaar dat Johnny Beerling op pad werd gestuurd om de geschikte stemmen te verzamelen. Geen wonder dat zijn speurwerk dadelijk naar de ‘mv Galaxy’ van Radio London leidde. Er werden haast onmiddellijk onderhandelingen met de populairste jocks aangeknoopt.
De daarop volgende auditie waarop zich 120 sollicitanten meldden, leverde het voorspelbare resultaat op: 10 medewerkers van ‘Big L’ waaronder Ed Stewart en twee mensen van Caroline-North namelijk Mike Ahern en Emperor Rosko voldeden aan het gewenste profiel. Een jinglepakket van PAMS uit Dallas en een thema gecomponeerd door de ooit geboycotte producer van de Beatles George Martin zorgden voor een flitsende vormgeving.
Strenge regels
Wie van de aangeworvenen overigens op een losse presentatiestijl rekende, keek zeer raar op. Keith Skues, die al één en ander gewend was, bestempelde de strikte naleving van de vooraf geschreven scripts als ‘een enorme belemmering’.
De aanpak van de eindregisseur met tijdsgebonden interventies leverde zo bizarre taferelen op. Een, volledig contrast dus met de stijl van weleer toen men zelf het verloop van de shows bepaalde. Anderen behielden echter hun piratenbloed en leefden zich ongedwongen en tot algemeen jolijt volledig uit. Naarmate BBC Radio 1 evolueerde, werd dit rigoureuze beleid gelukkig afgezwakt en ontstond er een grotere vrijheid.
Seksistisch
Het imago van stoere machopresentatoren onderstreepte bovendien de talrijke waanbeelden van de beleidsmakers. Zo overheerste de angst over de mogelijke komst van een vrouwelijke collega waardoor men voor een negatieve ommezwaai van het luistergedrag vreesde. Journaliste Annie Nightingale trok meermaals tegen deze verregaande vrouwonvriendelijkheid van leer. Haar klachten verdwenen niet in dovenmansoren en leidden in 1970 tot de toevoeging aan de ploeg. De komst van Janice Long, Jackie Brambles, Zoë Ball, en Sarah Cox bevorderden het evenwicht in het personeelsbestand.
De ‘verkeerde’ verschuiving
De liberalisering van de FM-band in de jaren ’80 van de vorige eeuw opende de uitbreidingsmogelijkheden. Naast de gevestigde waarden als Simon Bates en John Peel kregen aanstormende talenten als Bruno Brookes, Simon Mayo en Marc Goodier verschillende doorgroeikansen. Voldoende namen dus om een volledige programmering met de nodige interactie met het publiek de klok rond te vullen.
Door deze explosieve groei verwaterde echter de hoofdopdracht van BBC Radio 1 namelijk de promotie van zowat alle aanvaardbare facetten binnen de hedendaagse popmuziek. Deze ergernis mondde in de bekende schoonmaakoperatie van 1994 uit, waarbij vele bekende namen het veld moesten ruimen. Het station ging zich steeds meer op jongeren richten en ook de middengolf werd afgestoten. [Radio.NL/FvM]
