Wie handhaaft het Concessiebeleidsplan van de NPO?

Elke vijf jaar moet de NPO een Concessiebeleidsplan opstellen waarin de ambities en doelen staan beschreven. Op basis hiervan wordt een prestatieovereenkomst gesloten met het Ministerie van OCW. Maar wie handhaaft de gemaakte afspraken? De rechter deed hierover uitspraak.

Wie handhaaft het Concessiebeleidsplan van de NPO? Aanleiding voor deze rechtszaak is NPO SterrenNL Radio. Sinds begin 2016 is dit themakanaal te ontvangen op DAB+.

Volgens het Concessiebeleidsplan van de NPO zijn alle themakanalen gekoppeld aan een hoofdkanaal en moeten bovendien een afgeleide (verbinding en verbreding) van dit hoofdkanaal zijn. In het geval van SterrenNL is er volgens de NPO een koppeling met NPO Radio 5.

Maar de vraag is in hoeverre SterrenNL echt een verbinding heeft en een verbreding is van NPO Radio 5.

Daarnaast was SterrenNL tot 2016 gekoppeld aan NPO Radio 2. Zonder enige programmatische wijziging is SterrenNL door de NPO gekoppeld aan een ander station.

Van OCW…
Enkele jaren geleden trok RadioCorp, eigenaar van 100% NL daarom al aan de bel bij Staatssecretaris Sander Dekker, die namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) de NPO in zijn portefeuille had zitten. Maar Dekker gaf aan dat OCW niet bevoegd was om te handhaven en dat RadioCorp daarvoor bij het Commissariaat voor de Media (CvdM) moet zijn.

…naar het CvdM…
In 2018 verzocht RadioCorp het CvdM dan ook om handhavend op te treden tegen SterrenNL Radio. Maar nadat de mediawaakhond een besluit meerdere keren had uitgesteld, besloot het commissariaat eind 2019 om het handhavingsverzoek opnieuw af te wijzen. Volgens het CvdM was de inhoud van het handhavingsverzoek namelijk onderdeel van het hoger beroep bij de Raad van State (RvS), iets wat door RadioCorp betwist werd.

Begin 2020 deed de RvS uitspraak over schaarste op DAB+ en stelde dat SterrenNL Radio niet illegaal op DAB+ werd verspreid Maar daarmee was er nog geen oordeel over of SterrenNL inhoudelijk een afgeleide is van hoofdkanaal NPO Radio 5.

RadioCorp besloot daarom naar de rechter te stappen om het CvdM te dwingen het handhavingsverzoek in behandeling te nemen. Maar nu stelt de mediawaakhond niet bevoegd te zijn om handhavend op te treden als het om het Concessiebeleidsplan van de NPO gaat.

…en weer terug
De Rechtbank van Midden=Nederland heeft nu bevestigt dat het CvdM niet bevoegd is om handhavend op te treden op de inhoud van het Concessiebeleidsplan. Volgens de rechter moet RadioCorp daarvoor bij de minister van OCW zijn. Die is volgens de rechter bevoegd om handhavend op te treden, waarmee het op een ware ‘van het kastje naar de muur’ soap begint te lijken.

Wat nog wel opmerkelijk is, is dat de rechter stelt dat het CvdM niet bevoegd is op basis van artikel 7 van de grondwet. Die verbied voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio- of televisie-uitzending door de overheid.

Maar de vraag is of er bij handhaving van het Concessiebeleidsplan van de NPO wel sprake is van ‘voorafgaand toezicht’. Diverse onderdelen, zoals koppeling van themakanalen, kan namelijk ook tijdens uitzending of naderhand plaatsvinden. Ook brengt het CvdM elke vijf jaar advies uit aan OCW over de inhoud van het Concessiebeleidsplan van de NPO. [Radiowereld.NL]