De omstreden veiling van de commerciële radiofrequenties is van de baan. Het kabinet ziet af van zijn oorspronkelijke plan om tien zenders per opbod te verkopen. De zeven zittende stations, zoals Radio 538, Sky Radio, Yorin, Classic FM, blijven op hun eigen frequentie zitten. Twee nieuwkomers worden toegelaten na een zogeheten vergelijkende toets.
De plotselinge ommezwaai van het kabinet is ontstaan door maandenlange grote druk van de Tweede Kamer en dreigende juridische procedures.
Impasse
De ministerraad spreekt vandaag over de impasse rond de toekomst van de commerciële radio en hakt volgens ingewijden naar verwachting de knoop door. De verantwoordelijke staatssecretarissen Van der Ploeg (Media) en Monique de Vries (Verkeer) voelen de hete adem van de rechter in de nek, die de overheid heeft gedwongen om de radiostations voor 1 februari duidelijkheid te verschaffen.
Eerdere eisen dat de nieuwkomers per se een Nederlandstalige zender, een commerciële nieuwszender en een klassieke zender moeten zijn, komen eveneens te vervallen.
De ommezwaai van het kabinet is een grote overwinning voor de bestaande commerciële zenders, die al maanden een keiharde lobby voeren om de veiling van tafel te krijgen.
Eerdere e-mailbombardementen en bel-acties van tienduizenden trouwe luisteraars die bang waren hun favoriete zender te verliezen, zorgden ervoor dat een Kamermeerderheid van PvdA, D66 en CDA dwars voor de veiling ging liggen.
Het kabinet hield echter tot op heden voet bij stuk en kwam met allerlei onderzoeksrapporten en juridische bezwaren om het besluit tot veilen kracht bij te zetten. Een tegenonderzoek van de commissie-Andriessen dat pleitte voor een vergelijkende toets werd door staatssecretaris Van der Ploeg regelrecht naar de prullenbak verwezen.
Criteria
Bij de verdeling van de nieuwkomers wordt straks gekeken naar economische criteria, bijvoorbeeld of de zender al op een frequentie zit en of er een goed bedrijfsplan is. De negen commerciële zenders gaan niet allemaal hetzelfde voor de frequenties betalen.
De hoogte van het bedrag dat aan de staat moet worden betaald, is afhankelijk van de winst die het station maakt. Zo hoeft een nieuwszender die weinig winst maakt en hoge kosten heeft, maar een fractie te betalen van het bedrag dat een zeer winstgevend station als Sky Radio moet ophoesten.
Het nieuwe kabinet zal de frequenties in 2004 opnieuw gaan verdelen over de commerciële zenders. Dan kan alsnog worden besloten tot een veiling of een toets op basis van ‘media-politieke criteria’. De brancheorganisatie de Samenwerkende Commerciële Radiostations gaat ervan uit dat er dan secuur wordt overlegd met de betrokken partijen.
De regionale frequenties worden op exact dezelfde wijze verdeeld, namelijk met een vergelijkende toets en gedifferentieerde betaling.
Voor VVD-staatssecretaris De Vries is afgelasten van de veiling een zware politieke nederlaag. De bewindsvrouw hield de afgelopen jaren hardnekkig vast aan een veiling en bleek steeds onvermurwbaar voor de Tweede Kamer.
