Hoofdprijs fm-bingo voor Hendriks radiozender

Zelf wil hij het feest dat zijn radiozender binnen twee weken op het Haagse Malieveld zal organiseren, geen overwinningsfeest noemen, want de buit is nog niet helemaal binnen. Maar weinig insiders twijfelen nog aan de fraaie triomf van Ruud Hendriks in de slag om de fm-frequenties. Zijn Radio Nationaal kan een fm-frequentie nauwelijks nog ontgaan. Partijen die al jaren op het vinkentouw zitten, zoals Veronica en de Nederlandse Radio Groep, zijn door hem vrijwel verslagen. En dat is opmerkelijk, want Hendriks is pas sinds 21 december radio-ondernemer.

Op die dag maakte Hendriks (oud-diskjockey, betrokken bij oprichting en ondergang van Sport7 en bij de oprichting van HMG, en tot enkele maanden geleden bestuurslid van Endemol) bekend Radio Nationaal te hebben overgenomen. Het was een noodlijdend station dat opereerde vanaf een oude Koude-Oorlogszender in Londen. De zender zelf is krachtig, maar met alle nadelen van middengolf. Het geluid is matig, ’s morgens en ’s avonds zakt het signaal ouderwets weg. De zender vreet stroom. Elke radiobaron weet dat je de fm op moet.

De voormalige eigenaar René Castricum kocht de zender in maart 2001 uit een faillissement. ‘Ik hoopte er op dat er in september fm-frequenties zouden worden geveild’, zegt hij. Dan hoopte hij zijn reeds opgebouwde zender over te kunnen brengen naar de lucratieve fm. Maar toen die veiling niet kwam, kon hij zijn kosten niet omlaag krijgen. Na 11 september zakten ook nog eens zijn inkomsten in. Hij moest snel verkopen, want het geld spoot met 140 duizend euro per maand uit zijn handen. Hij sprak ook met andere partijen, waaronder de Nederlandse Radio Groep van de Amsterdamse zakenman Erik de Vlieger, maar die deinsde terug. Castricum: ‘Hendriks was de enige die durfde.’

Toen Hendriks zijn terugkeer in de radiowereld met een persbericht wereldkundig maakte, vroeg de concurrentie zich nog verbaasd af wat hem bezielde met die verlieslatende middengolfzender. Die vraag werd alleen maar pregnanter toen Hendriks twee weken later zes man personeel vroeg: van marketing directeur tot systeembeheerder. Blijkbaar voelde hij zich zeker van zijn zaak.

Pas toen staatssecretaris Van der Ploeg op 1 februari een brief stuurde naar de Tweede Kamer met de mededeling dat de fm-frequenties toch niet geveild zullen worden, viel de concurrenten de schellen van de ogen. Van der Ploeg schreef dat huidige radiobaronnen (zoals Sky en Radio 538) mogen blijven uitzenden, en dat nieuwkomers mogen wedijveren om twee fm-frequenties. Niet via een veiling, maar via een ‘schoonheidswedstrijd’.

De criteria moeten nog worden uitgewerkt, maar ‘de voorkeur’ gaat uit naar radiostations die al actief zijn, marktaandeel hebben opgebouwd en hebben geïnvesteerd in een radioprogramma, aldus de brief. Er lijken maar twee partijen in aanmerking te komen: Arrow Classic Rock en Radio Nationaal, die beide dankzij hun middengolfzender een behoorlijk marktaandeel hebben. Alle anderen, die óf alleen op papier bestaan of alleen op de kabel zitten, hebben een verwaarloosbaar marktaandeel.

Vooral Veronica en de Nederlandse Radio Groep voelen zich als bestolen door een zakkenroller. ‘Het kan niet anders of Hendriks wist al in december, toen hij RN kocht, hoe het zou gaan. Anders is niet te verklaren dat hij zo veel geld steekt in een verlieslatende zender’, zegt C. Posthumus namens de NRG. Hij wijst erop dat in november de landsadvocaat in een kort geding nog staande hield dat aan een veiling domweg niet te ontkomen viel. ‘Vóór 1 februari waren er geen tekenen dat de veiling niet door zou gaan.’
Maar insiders zoals Castricum zeggen achteraf dat in november de tekenen duidelijk herkenbaar waren dat het kabinet van standpunt ging veranderen.

Kennelijk had Hendriks goede voelhorens, al noemt hij het ’totale onzin’ dat hij al in december van het nieuwe kabinetsstandpunt wist. ‘Zelfs de betrokken ministers wisten toen nog niet wat er zou gebeuren.’ Maar hij was voldoende ingevoerd én rijk genoeg om een gokje te wagen. Directeur Karel van Cooten van RN houdt wel stoer vol dat ook zonder fm-frequentie Radio Nationaal winstgevend te maken is, maar Hendriks geeft toe: ‘Als ik die frequentie niet krijg, kost me dat vele miljoenen euro’s.’