Het kabinet-Balkenende mag de etherfrequenties voor de commerciële radio niet verdelen via een vergelijkende toets. In plaats daarvan moet het een veiling uitschrijven. Dit heeft de Rotterdamse bestuursrechter gisteren bepaald in een zaak die was aangespannen door radiostations die via een veiling een FM-frequentie willen bemachtigen.
In het strategisch akkoord hebben de fracties van CDA, LPF en VVD juist afgesproken de frequenties te verdelen door middel van een zogeheten ‘beauty contest’, waarbij de financiële component een belangrijke rol moet spelen. Daarmee namen zij definitief afscheid van de door paars geopperde veiling. Het kabinet-Kok trok deze plannen in na verzet vanuit de samenleving en de Kamer.
In afwachting van een definitieve regeling wilde het vorige kabinet daarom een tijdelijke verdeling van een jaar in elkaar zetten. Hierbij was ook ruimte ingelast voor twee nieuwkomers die een jaar over de frequentie konden beschikken.
FM-kandidaten als radio Veronica en de Nederlandse Radio Groep waren het daarmee oneens en spanden de rechtszaak aan. Zij vinden dat er geen technische belemmeringen zijn om alle frequenties nu al te verdelen.
Volgens de bestuursrechter is een definitieve verdeling door het langdurige geruzie tussen kabinet en Tweede Kamer ten onrechte uitgebleven. Hij wil nu dat het kabinet voor 16 september een veiling aankondigt van de beschikbare frequenties.
Vanaf 1 februari 2003 zouden de zenders dan hun plaats in de ether kunnen innemen. Omdat de bestuursrechter stiltes in de ether ongewenst vindt, kunnen volgens hem de bestaande zenders tot februari volgend jaar blijven uitzenden op hun huidige frequentie.
De vergelijkende toets van de coalitie CDA-LPF-VVD ziet de bestuursrechter niet zitten. Volgens hem gaat er te veel tijd overheen om de juiste criteria op te stellen, zeker als bij zo’n toets mediapolitieke argumenten worden ingebracht. Worden alleen bedrijfseconomische criteria gehanteerd, dan staan de nieuwkomers bij voorbaat te veel op achterstand, meent de rechter.
De ministeries van Economische Zaken en Cultuur willen vooralsnog eerst het vonnis inhoudelijk bestuderen, voordat ze met een inhoudelijke reactie komen. Pas daarna wordt duidelijk of de regering beroep gaat aantekenen.
CDA-Kamerlid Joop Atsma reageert ‘zeer verbaasd’. ‘Dit is een politieke kwestie en daar hoeft de rechter zich niet mee te bemoeien.’ Atsma wijst op de afspraken die gemaakt zijn tijdens de kabinetsformatie. ‘Eindelijk was er een breed politiek draagvlak om niet te veilen en dan krijg je deze uitspraak. Ik moet de volledige uitspraak nog bestuderen, maar het CDA laat het hier niet bij zitten.’
Directeur Ton Lathouwers van Sky Radio vindt het ‘vervelend’ dat er is besloten tot een veiling. Zijn collega Jan Hoogesteijn van Veronica Radio reageert daarentegen verheugd op het vonnis. ‘Heel verstandig dat de rechter dit besluit bij de politiek heeft weggetrokken.’