[Update] Op donderdag 31 december komt er een einde aan de uitzendingen van de laatste Duitse publieke radiostations op de middengolf. Terwijl het vuurwerk de lucht in wordt geschoten, staken de landelijke zender Deutschlandfunk en de regionale zender Antenne Saar hun uitzendingen op de AM. Daarmee eindigt een geschiedenis van 92 jaar.
Wie vandaag de dag de middengolf doorzoekt komt maar tot één conclusie: de AM wordt steeds leger.
De afgelopen jaren is het aantal radiostations dat uitzendt op de middengolf flink afgenomen. In diverse Europese landen, waaronder Nederland, zijn de publieke radiostations gestopt met uitzenden op AM.
Een schril contrast met de jaren ’70 en ’80 toen de middengolf propvol zat. Duitse radiostations als Deutschlandfunk, NDR 2, WDR 2 en Europawelle Saar (tegenwoordig SR 1 Europawelle) waren tot ver in Nederland te ontvangen.
Start in Berlijn
In Duitsland begon de geschiedenis van de middengolf op 23 oktober 1923. “Achtung! Hier Sendestelle Berlin Voxhaus” klonk het toen vanuit de Duitse hoofdstad. Voor het eerst kon er informatie, vermaak en muziek worden uitgezonden en direct in de woonkamer ontvangen worden.
Tot 2005 was elke Duitse publieke omroep, zowel landelijk als regionaal, wel actief op de middengolf. Zo ook het landelijke station Deutschlandfunk dat bij de start in 1962 alleen via de middengolf en kortegolf uitzond. Dit terwijl veel regionale publieke stations al de beschikking hadden over FM-frequenties.
Deutschlandfunk had aanvankelijk de beschikking over drie middengolffrequenties, waarvan de sterkste zender een vermogen had van 300 kW. Maar volledige dekking had het station daarmee niet in West-Duitsland. Europawelle Saar, het publieke radiostation voor het Saarland, daarentegen was in een groot deel van Europa te ontvangen. Vanaf de zender Heusweiler werd op 1421 kHz jaren lang met maar liefst 1200 kW uitgezonden.
Steeds minder populair
In de jaren ’90 keerde het tij. De populariteit van de middengolf daalde, omdat steeds meer luisteraars op FM afstemden. Ook de landelijke zenders Deutschlandfunk en Deutschlandradio Kultur waren op steeds meer plaatsen in Duitsland in stereo op FM te beluisteren.
Toch duurde het nog tot 2005 voordat de eerste Duitse publieke omroep afscheid nam van de middengolf. De publieke omroep voor Berlijn en Brandenburg (RBB) was de eerste. De publieke omroep voor Hessen volgde eind 2009, gevolgd door Radio Bremen in maart 2010.
De eerste omroepen staakten hun uitzendingen puur uit kostenoverwegingen. Na 2011 was er een andere oorzaak: DAB+ deed haar intrede. De Duitse publieke omroepen waren overeengekomen flink te gaan investeren in de uitrol van digitale etherradio. Alleen komst dat geld. De overheid had daarop besloten om subsidie te verlenen voor de uitrol van DAB+ as de omroepen zouden gaan besparen op distributie via langegolf en middengolf.
Het nieuwe beleid zorgde ervoor dat het einde van radio via AM met een rap tempo in zicht kwam. Eind 2011 verdween de publieke omroep voor Zuidwest-Duistland (SWR) van de middengolf, gevolgd door de MDR (Midden-Duitsland) in april 2013. In september van dat jaar staakte ook de landelijke zender Deutschlandradio Kultur haar uitzendingen op AM.
Begin 2014 was het de beurt aan de publieke omroep voor Noord-Duitsland (NDR), terwijl de WDR (West-Duitsland) en BR (Beieren) respectievelijk in juli en september 2015 volgden.
Dinosaurus van de radio sterft
Donderdag 31 december, als het nieuwe jaar op het punt staat om te beginnen, worden de laatste Duitse publieke middengolfzenders het zwijgen opgelegd. Met een druk op de knop verdwijnt Deutschlandfunk dat van de laatste zes AM-frequenties, terwijl ook Antenne Saar haar analoge distributie staakt. Daarmee sterft de dinosaurus van de radio grotendeels uit. Alleen de Amerikaanse legerzender AFN zendt in delen van Duistland nog uit op AM, maar hier komt uiterlijk oktober 2016 een einde aan. [Radiowereld.NL]