De Amerikaanse Radiowereld heeft een nieuwe manier gevonden om nog meer FM-stations kwijt te kunnen in de volle FM-band. Door het inzetten van zogenaamde translators in grote steden kunnen er extra stations aangeboden worden bovenop het huidige aanbod. En dat het gebruik van een translator lucratief kan zijn bewijst Cumulus Media.
Cumulus Media weet met een dergelijke constructie een marktaandeel van 4% te scoren.
Steunzenders
Het inzetten van FM-translators is niet nieuw in de Verenigde Staten. Officieel wordt een translator ingezet als ‘steunzender’ voor een radiostation als de hoofdfrequentie aan de rand van het verzorgingsgebied slecht te ontvangen is vanwege bergen of andere obstakels.
Zo heeft het publieke radiostation WCBE in Columbus, Ohio, naast de hoofdfrequentie 90.5 FM, een FM-translator op 106.7 FM en Newark, ten oosten van Columbus.
Het kenmerk van een FM-translator is dat het vermogen waarmee uitgezonden wordt, erg laag is. Maximaal 250 Watt. In het geval van WCBE is dit slechts 17 Watt. Daarnaast hebben translators afwijkende callsigns. Normaal gesproken hebben radiostations in de Verenigde Staten elk een unieke combinatie van drie of vier letters waarmee ze zich kunnen identificeren. Op de eerste letter na, die altijd een K of een W is, mogen zij deze letters zelf uitkiezen.
In het geval van een FM-translator is dit iets anders. Deze krijgen namelijk een unieke combinatie van letters en cijfers toegewezen door de mediawaakhond FCC. Wel begint deze altijd met een W of een K, maar daarna volgen drie cijfers, gevolgd door twee letters. In het geval van de translator van WCBE is dit W294AC. Overigens hoeft een translator geen eigendom te zijn van een radiostation. Deze kan ook in handen van derden zijn, die deze vervolgens verhuren.
Beperkingen
Voor het gebruik van translators zijn er beperkingen. Zo mag een translator geen unieke content hebben(lees: apart/nieuw radiostation). Alleen het opnieuw uitzenden van het signaal van een radiostation met een eigen ‘volwaardige’ frequentie (moederstation), zoals de 90.5 FM van WCBE bijvoorbeeld, is toegestaan. Toch zit er een addertje onder het gras. Het uitgezonden signaal van de translator hoeft niet per se het analoge signaal van het moederstation zijn.
Digitaal
Sinds ongeveer acht jaar zenden een groot aantal radiostations in de Verenigde Staten via Hybrid Digital (HD)-Radio digitaal uit. HD-Radio zorgt er als het ware voor dat de bestaande ‘analoge’ FM en AM gedigitaliseerd worden. Radiostations zenden naast hun analoge signaal ook hun signaal digitaal uit via FM. Maar het is ook mogelijk om meerdere themakanalen digitaal mee te zenden, de zogenaamde HD2, HD3 en HD4-kanalen. Volgens de huidige wetgeving is het toegestaan om een HD2 of HD3-kanaal analoog via een FM-translator uit te zenden.
In eerste instantie maakten veel radiostations op AM gebruik van deze methode om op FM uit te kunnen zenden. Hun signaal werd dan via het HD2 of HD3-kanaal digitaal via een radiostation op FM uitgezonden en vervolgens weer analoog uitgezonden via een translator.
Uitbreiding aanbod
Inmiddels lijken ook de grote radiogroepen FM-translators steeds interessanter te vinden om hun HD-stations analoog op uit te zenden. Zeker nu de FCC steeds vaker toestemming geeft om een translator naar de stad zelf te verplaatsen en het vermogen te verhogen.
Zo kreeg de stad Detroit er eerder deze maand plotseling twee nieuwe radiostations bij. Radio Power kreeg toestemming om twee translators 94.3 FM (W232CA) en 104.7 FM (W284BQ) naar de stad Detroit zelf te verplaatsen en het vermogen naar respectievelijk 99 Watt en 250 Watt te verhogen. Beide frequenties zijn nu verhuurd aan de urban popzender 107.5 WGPR.
Via 94.3 FM is nu de rockzender 94.3 The Bone, officieel het HD3-kanaal van WGPR, te beluisteren, terwijl op 104.7 FM de smooth jazz zender 104.7 The Oasis, het HD2-kanaal van WGPR, uitzendt. Hierdoor keert het smooth jazz format terug in de ‘Motor City’ nadat CBS Radio in september 2009 de stekker uit V98.7 (WVMV) trok.
Ook in New York City, de grootste radiomarkt van de Verenigde Staten, komt er binnenkort een nieuw radiostation bij door de inzet van een FM-translator. Momenteel staat translator W293BU met slechts 1 Watt uit op 106.5 FM in Union City ten westen van New York City. Hierop is momenteel ‘New York Country’, het HD2-kanaal van 106.7 Lite FM (WLTW) te beluisteren.
De FCC heeft echter toestemming te geven om deze translator naar hartje Manhattan, aan de andere kant van de Hudson, te verplaatsen. De frequentie mag worden gewijzigd naar 106.3 FM en het vermogen opgevoerd naar 99 Watt. Doordat vanaf een hoogte van 271 meter wordt uitgezonden, is deze frequentie door miljoenen inwoners van Manhattan, Brooklyn, Queens en New Jersey (zie kaartje) te ontvangen. Onduidelijk is nog of New York Country op deze frequentie blijft uitzenden, of dat de frequentie aan een ander radiostation verhuurd gaat worden.
Grappig
Dat de inzet van een translator in de grote stad zeer lucratief kan zijn, bewijst Cumulus. In Kansas City verscheen Funny 102.5, het HD2-kanaal van de oldieszender 94.9 KCMO, op FM-translator K273BZ (102.5 FM). Funny 102.5 zendt non-stop stand-up comedy uit van onder meer Jerry Seinfield, Jeff Dunham, Bill Cosby, Martin Lawrence en Adam Carolla.
Het station blijkt een ware hit te zijn, want twee maanden na de start scoort het station al een marktaandeel van 4,0%. Funny 102.5 staat hiermee op een gedeelde elfde plaats bij de luistercijfers. [RS/Radio.NL]
