Hoe word je jong rijk? Voetballen, tennissen? “Ik zou een carrière als diskjockey overwegen”, zegt radiodirecteur Ton Lathouwers van Sky Radio. De salarissen voor top-dj’s in Nederland rijzen de pan uit. Bedragen van zeshonderd- tot achthonderdduizend euro per jaar gaan over tafel. Welke diskjockeys verdienen dat en welke radiozenders kunnen dat betalen?
Onrust in radioland. Sinds dit voorjaar de overheid de FM-frequenties opnieuw heeft verdeeld, zoeken commerciële radiostations naar manieren om het geïnvesteerde geld terug te verdienen. De snelste oplossing: koop een succesvolle dj weg bij een concurrerend station. Dat levert meteen hogere luistercijfers op en dus meer reclame-inkomsten. Die snelle oplossing kiezen de zenders niet uit luxe. Ze hebben haast. De gekochte frequenties mogen ze maar acht jaar gebruiken.
In die tijd moet het geld terugverdiend zijn. “Nee, dan moet er winst zijn gemaakt. En het liefst niet in het laatste jaar, maar meteen volgend jaar al”, corrigeert Lathouwers. Zelf betaalde hij namens Sky Radio 56 miljoen euro voor een frequentie. Een stuk minder dan John de Mol. Die telde tachtig miljoen euro neer om Radio Noordzee in de lucht te houden, Radio 538 betaalde 57 miljoen en Yorin 33 miljoen. Sky bemachtigde ook een tweede frequentie en daar zendt Veronica nu op uit.
In totaal ontving de overheid ruim 330 miljoen euro voor alle radiofrequenties. Lathouwers: “Jaarlijks wordt voor ongeveer tweehonderd miljoen euro op de radio geadverteerd. Niet iedereen kan dus zijn geld terugverdienen. De verschillende partijen vechten nu om de koek. Verschuivingen van tienden van procenten in marktaandeel zijn nu ineens belangrijk.”
Daarbij spelen top-diskjockeys een belangrijke rol in de strijd om de luisteraar. Maar een relativering is op zijn plaats. De rekenmeesters van de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek (KLO) wijzen er fijntjes op dat Radio 1 in de ochtend de best beluisterde radiozender is. En zowel ’s ochtends als ’s avonds blazen Sky Radio en Radio 2 een aardig deuntje mee. Sky Radio is zelfs al jaren marktleider als de hele dag in ogenschouw wordt genomen. Dat doen die zenders allemaal zonder top-dj’s.
Waarom kijken alle populaire radiostations dan toch zo begerig naar een paar namen? “Omdat ze een hele duidelijke marktwaarde hebben. Die jongens trekken luisteraars ongeacht op welk station ze zitten. Heb je ze binnen, dan weet je ongeveer wat je verdient”, zegt Florent Luyckx, als zendercoördinator verantwoordelijk voor Radio 3 FM. “Bovendien trekken de top-dj’s veel jonge luisteraars en daar zijn adverteerders extra in geïnteresseerd.”
Stoelendans
Luyckx heeft twee van de zes Nederlandse top-dj’s op zijn zender zitten. Rob Stenders (Vara) in de ochtend en Ruud de Wild (BNN) in de namiddag. Maar niet voor lang meer, weet hij sinds deze week. Radio 3 FM dreigt de grote verliezer te worden van de stoelendans die op gang gekomen is als gevolg van de verdeling van de radiofrequenties.
Radioland telt zes grote namen met bijbehorende salarissen. Naast De Wild en Stenders zijn dat Edwin Evers en Jeroen van Inkel bij Radio 538 en Gordon en Robert Jensen bij Radio Noordzee. Volgens het geruchtencircuit verdient Gordon zeshonderdduizend euro per jaar, Evers en Jensen zitten dichter tegen het miljoen aan, De Wild en Stenders zouden net als Jeroen van Inkel rond de 250.000 euro zitten.
De laatste drie voelen wel wat voor een salarisverhoging. Lathouwers is al twee maanden met Van Inkel in gesprek over een overstap naar Radio Veronica. Lathouwers schrikt daarbij niet van bedragen die boven de achthonderdduizend euro per jaar uitkomen. “Die jongens weten heus wel wat ze waard zijn. Jeroen heeft zich zelf bij ons gemeld. Wij willen hem graag hebben. Hij is goed. Alleen hij moet er nog met Radio 538 uitkomen. Het heeft nog een contract daar.”
Aanbod
Rob Stenders heeft een aanbieding van Yorin op zak. “Ik verdien nu ruim minder dan drie ton en het aanbod ligt daar ruim boven. Het lijkt me dus redelijk dat ik mijn salaris bij de Vara ter discussie stel”, zegt hij daarover.
En Ruud de Wild kan kiezen. Yorin wil hem graag hebben, maar ook Radio 538. “Daar zoeken ze nu naarstig naar een opvolger voor Jeroen. Ik denk dat Jeroen naar ons komt als ze daar een opvolger hebben”, aldus Lathouwers. Verder is HMGbaas Fons van Westerloo in gesprek met Robert Jensen over een mogelijke terugkeer naar Yorin. “Ik heb het gevoel dat Robert bij Radio Noordzee niet op zijn plek zit, hij is bij ons welkom.”
Daarmee wordt Radio 3 FM het kind van de rekening. De publieke radiozender kan niet tegen de topsalarissen op en raakt Stenders en De Wild dus kwijt. Het contract van Stenders loopt in augustus volgend jaar af, De Wild komt een jaar later ‘vrij’. Tot deze week leek het er op dat de publieke omroep ook met de geldbuidel zou gaan rammelen om het duo binnenboord te houden.
Luyckx had van zijn baas omroepvoorzitter Harm Bruins Slot te horen gekregen dat ‘de publieke omroep de Vara en BNN met geld wil steunen om Stenders en De Wild te behouden.’ Bruins Slot bevestigde dat vorige week voor de radio. “Je hebt medewerkers en je hebt sterren. Voor sterren moet je een uitzondering maken.” Maar Bruins Slot had buiten de politiek gerekend. In de Tweede Kamer stak deze week een storm van protest op. De coalitiepartjen CDA en D66 toonden zich fel tegenstander van het betalen van topsalarissen met belastinggeld. “De publieke omroep mag hier niet aan meedoen. Zo verhoog je alleen maar de bedragen die worden betaald. Als dat er toe leidt dat de radiosterren niet bij de publieke omroep zitten, dan is dat maar zo. Dan moet de publieke omroep zich schikken in haar rol als ontdekker van talent”, aldus CDA-Kamerlid Joop Atsma.
Teleurgesteld
Daarop trok de Raad van Bestuur van de Publieke Omroep snel haar toezegging in. Dat kon relatief eenvoudig omdat zowel Vara als BNN nog geen officieel verzoek tot steun hadden gedaan. Zendercoördinator Luyckx had alleen geïnformeerd naar de mogelijkheden. “Ik ben nieuw hier en wilde weten wat wel en niet kan. Ik ben teleurgesteld dat het nu niet doorgaat.”
Zowel Luyckx als BNN-voorzitter Gerard Timmer zien goede redenen om de dj’s meer te betalen. “Je wil een doel bereiken, namelijk dat meer jongeren naar de publieke omroep luisteren. Daar heb je dan wel de juiste mensen voor nodig. Als je die meer moet betalen dan anderen, dan moet dat. Alleen wel met mate. We maken als publieke omroep nu eenmaal ook deel uit van de vechtmarkt die radio nu is.”
Maar de politiek wil er niet aan. Voor Luyckx zijn de druiven misschien nog wel zuurder. Het is maar de vraag of hij zijn talenten kan vasthouden. Lathouwers: “De A-jongens hebben hun inkomen de afgelopen jaren flink zien stijgen, maar de B en de C-dj’s ook. Als over een paar jaar een aantal zenders te weinig verdient, gaan ze extra investeren in een laatste poging de schade te beperken. En dan kijken ze ook weer naar welke dj’s er rondlopen. Rust op de radiomarkt is ver weg.” [Krantenonline/Radio.nl]
Aantal luisteraars ochtend (06.00 – 09.00 uur):
Radio 1 390.000
Radio 538 (Edwin Evers) 315.000
Radio 3 FM (Rob Stenders) 305.000
Sky Radio 275.000
Radio 2 260.000
Radio 10 150.000
Noordzee (Gordon) 145.000
Yorin 70.000
Aantal luisteraars namiddag (16.00 – 18.00 uur):
Sky Radio 350.000
Radio 538 (Jeroen van Inkel) 320.000
Radio 3 (Ruud de Wild) 315.000
Radio 2 275.000
Radio 1 200.000
Noordzee (Robert Jensen) 170.000
Radio 10 170.000
Yorin 95.000
Bron: KLO, gemiddelde luistercijfers tot en met augustus 2003.