Hans Schiffers (1960) wilde zijn hele leven eigenlijk striptekenaar/tekenleraar worden maar toen hij in 1983 bij een Gooise radiopiraat achter de microfoon terechtkwam, besloot hij popradio te gaan maken. Inmiddels werkt hij nu ongekend lang voor de AVRO; Zestien jaar, waarvan twaalf jaar op radio 3 (de baas van de week, Het Steenen tijdperk, Popparazzi, Arbeidsvitaminen) en de laatste jaren op radio 2 (Thuis op 2, Schiffers.fm)
- Je bent zoals veel radiomakers begonnen bij een piraat. Wat is er volgens jou verbeterd en verslechterd aan de radio ten opzichte van toen?
Radio is veel professioneler geworden. Qua vormgeving. Qua geluid. Het niveau van de presentatie ligt hoger. Maar radiomaken is ook minder spontaan geworden. En er is geen radiostation meer zonder format; De muzikale grenzen zijn afgebakend en presentatoren moeten zich houden aan de regels die hen worden voorgeschreven. Ik vraag me weleens af of mijn programma er beter van wordt wanneer ik van tevoren – net zoals toen – niet precies weet wat voor muziek ik ga draaien en waarover ik met mijn gasten ga praten. Ik denk dat je meer verrassingen creeert.
We zijn in die professionalisering wel wat te ver doorgeschoten, denk ik.
- Wie waren vroeger je grote voorbeelden?
Ik ben het meest beinvloed door de diskjockeys op Hilversum 3 en dan met name door de manier waarop de VARA-ploeg op dinsdag radio maakte. Dat werd nog eens versterkt door het feit dat ik eind jaren zeventig bij de Vara de post rondbracht, en er met mijn neus bovenop zat. Felix Meurders, Peter Holland en in mindere mate Frits Spits. Ja, dat waren toch wel helden voor mij. Het was een wat elitaire dag. Zeker als je dat vergelijkt met de TROS donderdag en de AVRO maandag van toen, maar ze hadden een heel duidelijke visie over popmuziek.
- Hoe ben je bij de AVRO terecht gekomen?
Dat is in dit verband wel een delicate vraag natuurlijk, haha. Ik zat in 1983 bij City radio in Hilversum en ik wilde koste wat het kost doorbreken bij de landelijke omroep. Ik heb het eerst gesolliciteerd bij de VARA. Daar zat toen Willem van Beusekom als hoofd. Maar die maakte te weinig werk van mij,ondanks mijn aandringen om eens naar een bandje te luisteren. Toen trok ik de stoute schoenen aan en ben bij Veronica met Lex Harding gaan praten. Die werden toen A-omroep. Ondertussen raakte ik ook in gesprek met Jan Steeman van de AVRO. Ik ben een gedegen jongen. Laten we het er op houden dat ik uiteindelijk bij de juiste omroep ben terechtgekomen.
- Bij de Avro heb je (begin jaren negentig) nog een tijdje samen met je moeder gepresenteerd. Je deed samen met haar het ochtendprogramma op radio 3 op de Avro maandag. Hoe was dat om met je moeder te werken?
Die periode heeft maar anderhalf jaar geduurd. Ongelofelijk; nog steeds beginnen mensen daarover. Het was een uit de hand gelopen grap. Welke disc-jockey neemt zijn moeder mee naar de studio? Ze had natuurlijk geen enkele sjoege van radio maken maar ze vertrouwde me blindelings. Ik nam mijn moeder zelfs mee naar drive in shows. Daar liet ik haar dan playbacken op ‘French kiss’ van Lil Louis. Dan stond de hele zaak op zijn kop! Ze genoot er geweldig van.
Minder enthousiast was ze over de klaagbox van Jack Spijkerman, waar ze elke dinsdag in zat, maar dat was juist het sterke; iedereen had een mening over haar. Mijn moeder is in 1996 overleden, maar ik ben nog altijd dankbaar dat ik haar dat heb kunnen geven.
- Hoe vond je het om de Arbeidsvitaminen, destijds het best beluisterde radioprogramma van Nederland, te presenteren?
Arbeidsvitaminen is een programma van iedereen. De muziek wordt aangevraagd door bedrijven. Je wordt als presentator muzikaal door elkaar geschud. Madonna, Guns and Roses. The Eagles, Andre Hazes. Dat moet je allemaal aan elkaar praten. Daar moest ik in het begin wel aan wennen.
Luisteraars vonden mij goed omdat ik veel mijn mond hield. En ik heb geleerd om naar muziek te luisteren, tot de kern van een nummer door te dringen. Te snappen welke jingle na welke plaat moet. Uiteindelijk werd het echt een feest. Hoewel; ik was na vier en een half jaar wel toe aan iets nieuws.
- Hoe verliep je overstap van radio 3 naar radio 2?
Heel plotseling. Avro presentator Jetske van Staa werd ernstig ziek (en is later overleden) Kees Toering, de zendercoordinator van radio 2, vroeg me voor de late middag. Als radio 2 niet zo’n sterke zender aan het worden was, had ik het niet gedaan. Ik geef mijn zekerheden niet zo snel op. Maar ik heb nooit spijt gehad.
- Mis je radio 3?
Mmm… eigenlijk niet. Hoewel… soms. De Rock en Roll van 3FM mis ik weleens. Twee jaar terug heb ik Wim Rigter een week vervangen in Arbeidsvitaminen en toen merkte ik dat ik een andere stem opzette en een andere toon had op 3 dan op 2. Dat heeft natuurlijk voor een belangrijk deel met de muziek te maken. ‘Californication van de Red Hot Chili Peppers’ was toen net uit. Heerlijk!
- Je opvolger bij de Arbeidsvitaminen was Wim Rigter. Hij is weer opgevolgd door Gerard Ekdom. Het programma klinkt inmiddels iets anders dan toen jij het nog presenteerde. Wat vind je van de huidige Arbeidsvitaminen?
Gerard Ekdom heeft een frisse kijk op het programma. Hij heeft een lekker stemgeluid. Gelukkig heeft hij die ‘eeuwige baas van de dag’ een ander gezicht gegeven. Een programma als Arbeidsvitaminen moet met zijn tijd meegaan.
- Radio 3 is sinds jouw vertrek behoorlijk veranderd. Hoe vind je Radio 3 nu ten opzichte van toen?
Eh.. ik luister niet meer zo frequent als vroeger. Wat mij opvalt, is dat in mijn tijd eigenlijk TEVEEL mensen naar 3FM luisterden. Zo sprak ik voor een miljoen luisteraars per dag. Daardoor moest je altijd rekening houden met die veel te breed samengestelde groep. Het kost je op de een of andere manier je geloofwaardigheid. 3FM programmeert nu eigenwijzer. Het is weer ‘cool’ geworden om naar 3FM te luisteren.
- Radio 2 is de laatste jaren sterk verbeterd. Er zit meer lijn in de programma’s en het marktaandeel is flink verhoogd. Wat zou er nog beter kunnen?
Niets. Radio 2 is af, haha. Nee, onzin natuurlijk. Ik denk dat het radio 2 voor een groot deel gelukt is, te zijn wat ze moet zijn. Het is een full service zender waar muziek de drager is en waar de luisteraars (dertigers, veertigers en vijftigers) vlot worden bijgepraat over de belangrijkste ontwikkelingen in de wereld. Er wordt geen onzin verkocht. De verhouding tussen nieuwe en oude muziek is precies goed. De top 2000 in de laatste week van het jaar is uitgegroeid tot HET radio-evenement van het jaar. Dat is een knappe prestatie. Misschien – en dat is heel persoonlijk – zou de zender wat minder braaf mogen zijn. Wat meer humor is ook welkom. Maar dan moet het wel humor op nivo zijn.
- Bij radio 2 presenteerde je eerst Thuis op 2 in de avondspits en nu bij Schiffers.fm. Bij Thuis op 2 lag het accent meer op nieuws en nu meer op muziek. Wat ligt je beter? Nieuws of muziek?
Dat is een goeie vraag. Ik zou zeggen dat nieuws mijn intellectuele ontwikkeling meer stimuleert en dat muziek mijn emotie meer blootlegt. Ik ben nieuwsgieriger naar het eerste en bedrevener in het laatste.
- Als je naar een commercieel station zou moeten vertrekken, welk station zou dat dan zijn en waarom?
Tjee. Dat is moeilijk. Het zou een station moeten zijn dat me het vertrouwen schenkt om een programma te maken waarin mijn kwaliteiten goed uit de verf komen.
- Je presenteerde in het verleden ook het tv programma Fort Boyard en de kwis Boggle. Zou je ooit weer tv willen maken?
Televisie is een heel ander medium. Ik heb geleden onder de aandacht die je ten deel valt wanneer je ineens dagelijks op tv bent. (Boggle) Mensen die bij de radio werken vind ik in het algemeen prettiger in de omgang dan mensen die bij de televisie werken. Er is zoveel verbeelding. En er wordt veel over mensen heengelopen. Als ik ooit tv maak, is het omdat ik geloof in de mensen en het programma dat ik moet gaan maken.
- Wie zijn de grote radiobeloften voor de toekomst?
Het noemen van namen is gevaarlijk, want je weet nooit of ze de verwachtingen waarmaken. Maar ik vind Jeroen Kijk in de Vegte een heel soepele radiomaker.
- En hoe zou je eigen radiotoekomst moeten verlopen?
Ik heb nog altijd het gevoel het beste radioprogramma van Nederland te willen maken.
Hans Schiffers
