Het ontslag van Giel Beelen als discjockey voor de KRO op onze nationale herriezender was voor mij aanleiding nog eens goed te kijken naar het antwoord op de vraag “wat maakt van iemand een goed presentator?”. Een ander nieuwsfeit waarvan vorige week melding werd gemaakt via deze website, was de transfer van Collin Banks naar Noordzee FM.
Deze man, afkomstig uit de programmering van Radio 538, werd betiteld als één van de weinige talenten die er momenteel rondlopen in de nieuwe generatie radiomakers. Persoonlijk kan ik me niet herinneren ooit een show van de heer Banks te hebben gehoord, dus kan ik deze stelling verdedigen noch aanvallen. Maar hij zal ongetwijfeld een bekwaam radiomaker zijn. Hoewel ik moet zeggen dat het noemen van zijn naam onmiddellijk een negatieve reactie losmaakte in mijn directe omgeving.
Je kunt je natuurlijk afvragen wanneer iemand een “talent” genoemd mag worden. Ligt dat aan de kwaliteit van de stem? Is het de manier waarop je die stem weet te gebruiken? Of is het de creativiteit in het verzinnen van teksten en onderwerpen? Het mooiste is natuurlijk een combinatie van die factoren, maar ik vraag me wel eens af wat nu eigenlijk de doorslag geeft bij de dames en heren omroepbazen. Er zijn volgens mij nog wel een aantal factoren te vinden in het hele proces bij een sollicitatie in omroepland. Zelf heb ik in diverse brieven, waarin men mij meedeelde dat ik het niet geworden was, kunnen lezen dat ik niet pas in “het plaatje” van de omroep. Zonder afbreuk te willen doen aan mijn presentatiekwaliteiten vinden ze dat ik niet voldoe aan het beeld dat ze hebben bij een Dj van “hun station”. Op zich een uitspraak waarin ik me wel kan vinden, want ieder station heeft natuurlijk zijn eigen “kleur” en die kleur wordt bepaald door de formatkeuze en de presentatoren.
De naam Giel Beelen kende ik vooral uit de vele persberichten die over deze rebel van de KRO verschenen in het afgelopen jaar. Beelen zou de journaalredactie voor de gek hebben gehouden door een pruik te dragen tijdens een interview, zo vernam ik. Bovendien zou hij zich oraal hebben laten bevredigen in een live-uitzending, zo werd mij verteld. Twee vragen kwamen toen direct bij mij op. Ten eerste vroeg ik me af of dat dan het ideaalbeeld is van een talentvolle radiomaker, ten tweede bekroop mij het vermoeden dat de KRO, gezien het imago van de omroep, bepaald niet gelukkig zou zijn met zo’n personeelslid. Dit laatste vermoeden is vorige week bewaarheid. De affaire met het boek van Adolf Hitler is kennelijk voor de leiding van de Katholieke Radio Omroep de druppel geweest. Misschien was het de stok waar men al een tijdje naar zocht. Hoe dan ook, de brutalere zenders in Nederland kunnen zich opmaken voor een contractaanbieding.
Ben je een bekwaam radiomaker als je dergelijke geintjes flikt? Als je brutaal bent op de zender en alles durft te roepen? Als je je er niet voor schaamt dingen te doen die de gemiddelde Nederlander niet in zijn hoofd zou halen? Of juist niet? Heeft het er iets mee te maken? Ben je een goed deejay als je beschikt over een perfecte timing en een vlotte babbel, zoals Jeroen van Inkel? Zijn kwaliteiten werden door mij eerder op deze plaats bejubeld, maar werden even fel onderuit gehaald door Willem Duys, een andere grootheid op het gebied van radio maken. Willem is groot geworden door klein te blijven. Hij sprak met gemeend respect over de artiesten waarvan hij materiaal behandelde in zijn muziekmozaïek. Hij presenteerde op bedaarde toon zijn muziekstukken aan de luisteraars en hield niet van poespas in zijn uitzendingen.
Wat is nu een goed radiomaker? Bij een muziekzender als Radio 10FM wordt de presentatiestem zeer beperkt ingezet. Ruimte voor creatieve uitspattingen, zoals Giel Beelen of Edwin Evers zich die kunnen veroorloven, is er nauwelijks. Maar is een presentator dan meteen “minder goed”? Ik denk het niet. In tegendeel. Iemand die met zeer eenvoudige middelen iemand gedurende dezelfde periode net zo weet te boeien als al die druktemakers, is misschien wel veel beter. Iemand die het presteert om, ondanks de strakke formule van de zender waarvoor hij werkt, toch het beste uit die uren te halen en kan rekenen op een trouwe schare fans, is misschien wel goud waard. Of de omroepbazen het net zo zien, weet ik niet. Maar dat lees ik wel weer in de reactie op mijn eerstvolgende sollicitatiebrief…
Raimond Bos
presentator@hotmail.com