Het lijkt er steeds meer op dat Digital Audio Broadcasting (DAB) in het Verenigd Koninkrijk het slachtoffer aan het worden is van haar eigen ‘succes’. Door ruimtegebrek en expansiedrift van radiogroepen, gaat de geluidskwaliteit van DAB steeds verder achteruit. Om ruimte te creëren voor nieuwe diensten en meer radiostations, krijgen radiostations steeds minder bandbreedte ter beschikking. Daarnaast lijken steeds meer muziekstations over te stappen van stereo naar mono uitzendingen.
Bij de introductie van DAB in de jaren ’90 klonk het allemaal veelbelovend: radio in digitale cd-kwaliteit. Helaas is de realiteit anno 2006 heel anders. DAB is alleen succesvol in het Verenigd Koninkrijk, waar al circa 4 miljoen DAB-ontvangers verkocht zijn. Toch lijkt DAB hier steeds meer ten onder te gaan aan het eigen ‘succes’. De multiplexen waarop wordt uitgezonden zitten overvol. En om meer radiostations op één multiplex kwijt te kunnen en om meer ruimte te creëren voor nieuwe diensten, wordt de bandbreedte (bitrate) steeds verder verlaagd. Zond BBC Radio 1 in 1998 nog uit met een bitrate van 192 kbps, nu is dit nog slechts 128 kbps.
Maar het kan nog erger. Steeds meer muziekstations gaan over van stereo naar mono uitzendingen. Via het multiplex van ‘Digital One’, waar de landelijke commerciële stations op uitzenden, zijn onlangs de muziekstations ‘Core’ en Life’ overgeschakeld van stereo naar mono, terwijl het nieuwe station ‘theJazz’ al gelijk met de ‘belabberde’ kwaliteit van 96 kbps mono van start ging. Van de acht stations die via het multiplex van Digital One uitzenden, zijn er slechts drie in stereo.
Ook de BBC kampt met soortgelijke problemen. BBC 7 zendt al standaard uit in 80 kbps mono, terwijl BBC Asian Network genoegen met nemen met 64 kbps mono. Maar ook BBC Radio 3 en 4 blijven niet buiten schot. Zodra BBC Five Live Sports Extra uitzendt, en dit is voornamelijk ’s avonds en in het weekend, worden de Bitrates van Radio 3 en 4 verlaagd. Daarnaast gaat Radio 4 over van stereo naar mono.
Kijkend naar de regionale stations, dan is de situatie minstens zo problematisch. De rockzender ‘Kerrang’ is in regio’s als Birmingham, Liverpool, Leeds en Manchester slechts te ontvangen in 64 kbps mono. Stations als Choice, The Hits en Smash Hits doen het vaak niet veel beter. Recent schakelde ook het oldiesnetwerk Classic Gold in één regio over van stereo naar mono.
Oude techniek
Het probleem van DAB in het Verenigd Koninkrijk is de zwaar verouderde techniek. Momenteel maakt DAB nog gebruik van MP2. Het nadeel hiervan is dat er hoge bitrates benodigd zijn om cd-kwaliteit te benaderen. Heeft MP3 bijvoorbeeld 128 kbps nodig om dit te benaderen, dan heeft al MP2 al minstens 192 kbps nodig.
Vooralsnog ziet het er niet naar uit dat er verbetering zal komen in deze situatie. Mediaregulator Ofcom heeft namelijk onlangs laten weten voorlopig nog vast te houden aan de verouderde DAB-techniek. Dit ondanks dat WorldDMB eerder dit jaar een nieuwe standaard voor DAB accepteerde. De nieuwe standaard maakt gebruik van MP4 in combinatie met het AAC+ codec, waardoor minder bandbreedte benodigd is om een betere geluidskwaliteit te behalen dan MP2.
De radiogroepen in het Verenigd Koninkrijk zullen waarschijnlijk liever vandaag dan morgen overstappen van MP2 naar MP4. Niet voor niets is Channel 4, als één van de kanshebbers op het nieuwe landelijke multiplex, al bij Ofcom aal het lobbyen om enkele stations in MP4 te mogen gaan uitzenden.
Het enige probleem dat overwonnen nog moet worden is dat de vier miljoen verkochte DAB-ontvangers grotendeels waardeloos worden, aangezien deze niet geschikt zijn voor de nieuwe generatie DAB. [RS/Radio.NL]
