Overdag bij de spoorwegen, ’s avonds radiopiraat ‘Wat ik deed op het moment dat Radio Veronica uit de lucht ging? Janken! Mijn ouders vonden het belachelijk, maar allez, ik was daaraan gehecht zunne.’ Vlaming Patrick Moedbeek is een van de ruim honderd bezoekers van de Radiodag, afgelopen weekeinde in Haarlem. Uit Friesland, Limburg, Brabant en zelfs uit Duitsland zijn ‘radiofreaks’ gekomen om te herdenken hoe een kwart eeuw geleden de ‘vrije jongens’ vanaf hun zendschepen afscheid namen van de luisteraars. In 1974 sprak omroepminister Van Doorn een verbod uit op piratenzenders, en jong en progressief Nederland huilde mee met Peter Koelewijns Veronica sorry. Maar van jong en progressief is tijdens de Radiodag weinig meer over. Het zijn overwegend mannen op leeftijd die schuifelen langs de stands met T-shirts, petjes en sleutelhangers. Een man bladert door een oude editie van het inmiddels opgeheven Free Radio Magazine. Op bladzijde 4 het verhaal ‘Hoe begin ik een radiostation: Voor het verzorgen van radio-uitzendingen heb je behalve platen en zendapparatuur ook een locatie nodig.’ Hans Knot, die al 21 jaar de Radiodag organiseert, kondigt de gasten van de dag aan, maar de meeste bezoekers zijn meer geïnteresseerd in de piratenprullaria. Bij de stand van Radio Caroline wordt onderhandeld over de ruilwaarde van Veronica-stickers en Radio Noordzee-sleutelhangers. Knot: ‘Ach, de een spaart postzegels of suikerzakjes. Wij zijn nu eenmaal gek op alles wat met piratenradio te maken heeft. Toen, 25 jaar geleden, had radio nog kleur en warmte. Radio was gericht op de luisteraar. Vandaag de dag is radio behang, en dj’s praten over de luisteraar heen.’ Rien Roobol, 45 jaar en werktuigkundige in een ziekenhuis, is er ieder jaar bij. Samen met zijn schoolvriend Jan. ‘Als Jan en ik praten, gaat het altijd over radio’, zegt Roobol. ‘Het is geen verlangen naar je puberteit of midlife crisis. Het is gewoon nostalgie naar de radiotijd van toen.’ Rien en Jan zijn fanatieke luisteramateurs, wat volgens Rien betekent dat je met een krachtige antenne zoveel mogelijk radiozenders uit de ether je huis binnenhaalt. Het is dringen geblazen rond authentieke zendapparatuur van het Veronica-schip, speciaal voor deze gelegenheid gerestaureerd. Patrick Moedbeek uit België vindt het allemaal wel mooi, maar heeft ook klachten. ‘Ik ben al helemaal rond geweest, maar dit jaar is er geen poster te krijgen. Spijtig.’ Helemaal voor niks is hij niet gekomen. ‘Wat wij met z’n allen hier delen, is de liefde voor vrije radio. Ik ben zelf presentator van Radio X-tra, een zogenaamd oldies-station. Overdag heb ik een echte baan bij de spoorwegen, al twintig jaar, en nog steeds vreselijk saai.’ Moedbeek introduceert zijn vriend uit Antwerpen, een kleine gestalte met een vriendelijk gezicht dat schuilgaat achter lang grijzend haar en een baard. ‘Hij heeft nog voor Mi Amigo gewerkt, de radiozender van de Vlaamse wafelmiljonair Sylvain Tack.’ Moedbeeks vriend heeft geen tijd om te praten want een glimmend T-shirt bij de stand van Radio Caroline eist zijn aandacht op. In de namiddag begint het in het bedompte zaaltje van Haarlems stadscafé De Beiaard te ruiken naar zweet, zware shag en pinda’s. De meeste radiofans hebben hun tas al vol met souvenirs en lopen naar de uitgang. Werktuigkundige Rien Roobol vindt het niet erg dat ‘zijn’ dj-sterren van weleer zich niet hebben laten zien. ‘Mensen als Lex Harding en Erik de Zwart, dat zijn nu carrièrejagers. Commerciële radio is niet meer wat het geweest is. Het is nu luilekkerland: alles is er, je hoeft niet meer te zoeken in de ether, er zijn 24 uur-stations voor liefhebbers van classic rock tot en met jazz. Maar het taalgebruik op die zenders! Nee, dat is er niet beter op geworden.’ Uit de luidspeakers van het café komt Elvis Presley. ‘One for the money, two for the show. . .’ Een blinde man bij de bar, die al de hele dag niet van zijn plaats is gekomen, heupwiegt zachtjes mee. Volgend jaar komt hij vast ook, dan is er weer een Radiodag. (Volkskrant)
1 oktober 2010
