Het weekblad ‘De Groene Amsterdammer’ brengt deze week een omslagartikel met de titel ‘De Diva’s van de Radio’. Kopers die denken alles te weten te zullen komen over Isabelle Brinkman (3FM), Sylvana Simons (Noordzee FM) of Anneloes den Haan (Radio 10 FM), komen echter bedrogen uit.
Het artikel gaat vooral over Clairy Polak, Djoeke Veeninga, Petra Possel, Harmke Pijpers en Marjolijn Uitzinger. Dames die zich bezighouden met presentatiewerk voor publieke omroepen op Radio 1 en 747AM. Omdat de Groene Amsterdammer nou niet bepaald een tijdschrift voor de grote massa is, valt het het blad niet kwalijk te nemen dat men met ‘radiodiva’ geen ‘Jeanne Kooijmans’ bedoeld.
HORIZONTALE PROGRAMMERING INGEHAALD DOOR FORMATRADIO
In het artikel beklagen de ‘anchorlady’s’ zich over de ‘horizontalisering’. Een onderwerp waar al sedert medio jaren zestig over gesproken wordt, sinds de zeezender Veronica ‘de horizontale programmering’ invoerde. Deze vorm van programmeren houdt in dat hetzelfde programma dagelijks op hetzelfde tijdstip wordt uitgezonden om zo tegenover de luisteraars duidelijkheid te scheppen. Formatradio heeft ‘de horizontalisering’ overigens weer ingehaald. Op veel stations maakt het tegenwoordig niet zoveel meer uit welke deejay op welk tijdstip draait. De computer zorgt ervoor dat een station de hele dag door nagenoeg hetzelfde klinkt, ongeacht wie er presenteert. Sky Radio is er de bestbeluisterde zender van Nederland mee geworden. Ook op andere grote commerciële zenders als Radio 10 FM, Radio 538, Noordzee FM en Yorin FM is de uitdraai van music schedulingsoftware als Selector en Powergold heilig.
SOLIDARITEIT BINNEN PUBLIEK OMROEPLAND
De publieke informatie- en opiniezenders Radio 1 en 747AM hebben echter sinds kort die horizontale programmering. En, volgens de schrijfster van het artikel in de Groene Amsterdammer, ergeren niet alleen de luisteraars, maar ook degenen die voor de radio werken, zich hieraan. VPRO-radiomaakster Djoeke Veeninga kraakt in de eerste alinea al meteen de nieuwe programma’s af die op Radio 747AM worden uitgezonden. – Alsof de ratten uit hun holen waren gekropen -, zegt ze. Tot zover de solidariteit binnen publiek-omroepland!
STERK STAALTJE VAN HAAGS ONBENUL
De publieke radiomaaksters klagen in het artikel vooral over het feit dat Radio 1, volgens hen, niet meer of moeilijk op de radio te vinden is. De FM-frequenties van het station zijn, vooralsnog, ongewijzigd gebleven. Wel werd er verhuisd van de 747 kHz AM naar de oude Radio 5 frequentie 1008 kHz. Dit is een tijdelijke maatregel. Op 1 september houdt Radio 1 nog uitsluitend een FM pakket over. Voor mensen die jarenlang hun radio vastgeroest hadden staan op de AM frequentie 747, is het inderdaad even slikken. Schrijfster van het artikel Marja Pruis, noemt de frequentiewijziging van Radio 1 – een tamelijk zotte geschiedenis, voor de gemiddelde radioluisteraar vooral verwarrend, voor diegenen die erin moeten werken buitengewoon ergerlijk, en het zoveelste staaltje van Hilversums mismanagement en Haags onbenul. –
MIDDENGOLF IS UITSTEKEND VOOR GESPROKEN WOORD
Of er echt sprake is van mismanagement zullen de luistercijfers na verloop van tijd wel uitwijzen. Maar op zich hebben de radiomaaksters van het artikel wel een goed punt aangesneden. Voor gesproken woord is de AM-band werkelijk fantastisch. Met één krachtige zender op een goeie frequentie (en Nederland heeft er daarvan vier, naast enkele AM-frequenties waarmee je nog zeker half Nederland doorblaast) ben je in vrijwel het hele land hard te ontvangen. Voor muziek is de bandbreedte op de AM volgens moderne waarden wellicht te gering, maar een stem heeft ruim voldoende aan de audiobandbreedte van zes kHz die wordt gebruikt.
VEEL FM-ZENDERS NODIG OM HET HELE LAND TE BEREIKEN
En tsja, waar je ook bent in Nederland, als je over de AM band draait, dan ontkom je niet aan het krachtige signaal van de 747 kKz. Voor het ‘kunnen vinden van Radio 1’ was het een uitstekende frequentie. Ook de 1008 kHz is makkelijk te vinden, maar die raakt Radio 1 op 1 september kwijt. Radio 1 is in heel Nederland op de FM te ontvangen, maar waar je ook bent: de FM band zit vol met krachtige signalen. FM-zenders hebben slechts bereik tot aan de horizon, gemeten vanaf de antenne van de zender. Vandaar dat je voor het gehele Nederlandse grondgebied nogal wat zenders nodig hebt. En mensen dus telkens van frequentie moeten wisselen om Radio 1 te kunnen blijven volgen. RDS is hier uiteraard een uitkomst, maar dat heeft ook niet iedereen.
ER IS GEEN HOND DIE RADIO 1 NOG VINDT
Harmke Pijpers, voormalig VPRO-anchorlady en nu alweer enige tijd werkzaam voor de AVRO, zei volgens het artikel al tegen de Radio 1-zendercoördinator dat ‘als Koningin Beatrix een aankondiging wil doen van het een of ander, of er is een nationale ramp gaande, er geen hond meer is die nog naar Radio 1 kan luisteren’. Nu zal dat laatste wel meevallen, ook al omdat de regionale omroepen betrokken worden bij grote rampen, en berichtgeving over een ramp toch wel op meerdere plekken op de FM-band te beluisteren zal zijn (mits ‘de nieuws- en sportzender’ Radio 1 zich weer beperkt tot het draaien van nonstopmuziek, zoals bij de v uurwerkramp in Enschede. Overigens moet hier worden opgemerkt dat bij de latere cafébrand in Volendam, Radio 1 wel alert reageerde).
RADIO 1 HOORT GEWOON THUIS OP DE MIDDENGOLF
In ieder geval is duidelijk dat de radiomaaksters die in het Groene Amsterdammer artikel aan het woord komen, van mening zijn dat Radio 1 vooral op de AM thuishoort. Juist ook om het voor luisteraars gemakkelijk te houden. Ook ‘opiniezender’ 747AM (ofwel Radio 5) komt op de AM uitstekend tot zijn recht. En omdat ‘dubbele dekking’ niet meer mag, kan het Radio 1 FM-pakket beschikbaar komen voor een commercieel programma. Volgens de huidige NOS en Verkeer en Waterstaat plannen wordt de 1008 kHz AM afgestoten. Maar als ook de radiomaaksters van de publieke omroep zich onomwonden voor behoud van de AM uitspreken, zou een dergelijk besluit best nog wel eens nader tegen het licht kunnen worden gehouden. (De Groene Amsterdammer / Radiovisie)