Deejays geven niet graag toe dat ze hun radioshows van tevoren opnemen. De luisteraar verwacht dat zijn presentator live achter de microfoon zit. Op voicetracking rust een taboe.
Het is technisch een fluitje van een cent, de luisteraar merkt er niets van en het scheelt de zender veel geld als er niet 24 uur per dag een deejay in de studio aanwezig hoeft te zijn. Desondanks wordt er nogal geheimzinnig gedaan over voicetracking, de techniek waarmee een radioprogramma op de computer wordt opgenomen en later afgespeeld. Gordon zou, zeggen althans zijn concurrenten, lang niet altijd bij het krieken van de dag in de Noordzee FM-studio aanwezig zijn. Dankzij de voicetrack kan hij zijn programma van tevoren opnemen en ’s ochtends een uurtje langer blijven liggen.
Veronica FM
Michiel Veenstra wordt er zelfs van beticht dat hij nooit lijfelijk aanwezig is terwijl zijn nachtprogramma op Radio Veronica door de ether schalt. Opvallend is dat veel radiomakers collega’s als ‘schuldigen’ aanwijzen. Zelf voicetracken ze nooit, beweren ze stellig.
Noordzee FM
Nee, Gordon is zonder uitzondering vanaf de eerste minuut van zijn programma aanwezig, bezweert een woordvoerster van Noordzee FM. “Ik weet ook niet waar die geruchten vandaan komen, maar Gordon heeft het in zijn eerste jaar als deejay hoe dan ook zwaar te verduren gehad. Misschien gunnen sommige collega’s hem zijn succes niet omdat hij van huis uit geen dj is.”
Veronica FM
Ook Veenstra zit in de nachtelijke uurtjes gewoon achter de knoppen, zegt de woordvoerder van Radio Veronica. “Onze stelregel luidt: de deejay is aanwezig. Alleen in noodgevallen wordt wel eens gebruik gemaakt van voicetracks. Als iemand die de hele week al heeft gewerkt in het weekeinde ook nog eens moet invallen voor een collega, bijvoorbeeld.”
Yorin FM
Robert Jensen van Yorin geeft toe dat hij zijn programma zo nu en dan van te voren opneemt. Een dagelijkse show hoeft een lang weekeinde weg niet te dwarsbomen; hij neemt de vrijdagse uitzending gewoon op donderdagmiddag op. “Ik snap niet dat er altijd zo moeilijk over wordt gedaan. Ik wijs de kijker er toch ook niet voortdurend op dat mijn tv-shows niet live zijn?”
Noordzee FM
De dikbetaalde topjocks van de grote radiostations zeggen slechts bij hoge uitzondering te voicetracken. Simpelweg omdat hun shows, gevuld met actuele grappen en grollen en belspelletjes, dat niet toelaten. Gesprekken met luisteraars of interviews met bekende Nederlanders worden soms wel vooraf opgenomen. “Zo had ik onlangs weerman Piet Paulusma in de uitzending,” zegt Sjaak Bral, presentator van het middagprogramma Broodje Bal op Noordzee FM. “Als je niet uitkijkt, lult die man een tram uit de rails. Zo’n gesprek neem ik dan tijdens een plaatje op, zodat er eventueel nog wat uitgeknipt kan worden.” Daar blijft het bij wat Bral betreft: “Als ik weg ben, komt er een vervanger.” De Haagse dj erkent dat er onder collega’s ‘nogal schimmig’ over de computertechniek wordt gedaan. “Een goochelaar vertelt ook niet graag hoe hij een dame doormidden zaagt.”
Radio 2
Voicetracking is wel een uitkomst voor radiozenders die krap bij kas zitten. In Amerika zijn geautomatiseerde shows eerder regel dan uitzondering, in Nederland zijn lokale stations vaak aangewezen op voicetracks. Op Radio 2 wordt de Muzieknacht, elke doordeweekse nacht tussen één en zes uur, sinds een jaar van te voren opgenomen.
Een bezuinigingsmaatregel, zegt zendercoördinator Kees Toering. “Als ik dan toch moet bezuinigen, dan maar in de nacht. Presentatoren als Edwin Diergaarde en Sjors Fröhlich zetten in een uurtje een hele week nachtuitzendingen op de band. De luisteraar merkt er niets van, we hebben er nog nooit eeén opmerking over gehad. We zorgen natuurlijk wel dat het zorgvuldig gedaan wordt. Ik hoor ook wel eens voorbeelden van prutswerk, met allerlei rare overgangen.” Vanaf september draait Radio 2 overigens ’s nachts louter non-stop muziek.
Yorin FM
Ook de grote commerciële radiostations voicetracken sommige nacht- en weekendshows. Zo worden compilatieprogramma’s als Best of Stenders en Best of Jensen van tevoren opgenomen. “Toevallig heb ik het vorige week voor het eerst van mijn leven gevoicetrackt,” zegt Eric Dikeb, co-presentator van Rob Stenders. De luisteraars van Best of Stenders merkten er niets van: die sms-ten zoals gewoonlijk massaal om verzoeknummers. Dikeb vindt niet dat hij de luisteraar beduvelt door te simuleren dat hij live achter de microfoon zit. “Waarom zou je niet profiteren van de moderne techniek? Het einddoel is toch dat de luisteraar tevreden is?” [Het Parool/Berrit de Lange/Radio.NL]
