25 jaar Z100 New York: Identiteitscrisis in de jaren ‘90 [2]

“Serving the universe from the top of the Empire State Building…”, zo klonk jarenlang de weinig bescheiden uuropener van één van de meest legendarische Top 40 stations ter wereld: Z100 (WHTZ) in New York City. Dit jaar viert de hitzender zijn 25ste verjaardag. Z100 ging op 2 augustus 1983 van start. Sindsdien is het station hét grote voorbeeld voor vele hitstations over de hele wereld. Radio.NL blikt daarom terug op 25 jaar Z100. Vandaag in deel 2: Identiteitscrisis in de jaren ‘90.

Nog meer concurrentie
Terwijl het Z100 in haar beginjaren voor de wind ging, verschenen eind jaren ’80 de eerste tekenen van een crisis waarin het station terecht zou komen. Niet alleen door het vertrek van Scott Shannon, maar ook door de sterker wordende concurrentie. In 1986 was er namelijk een nieuwe hitzender in de ether van New York City verschenen: Hot 103 (WQHT). En dus had Z100 opeens naast Power 95 nog een concurrent waarmee het moest vechten.

Hot 103 wist echter veel luisteraars te trekken door naast Top 40 ook dance en R&B te draaien van artiesten als Exposé, de Cover Girls, Bananarama en George Michael. Hierop besloot ook Z100 dancehits toe te voegen. En dat beide zenders elkaar als concurrent zagen, was ook op de radio zelf goed te horen. Zo waren er op Hot 103, dat later naar een andere frequentie verhuisde en doorging als Hot 97, jingles te horen met de tekst: “The number you have reached – Z100 – has been disconnected. The new number is 97.1. Please make a note of it”. Z100 claimde daarentegen “less repetition than the discostation” te hebben.

Ondanks de toegenomen concurrentie bleef Z100 de nummer één voor hits. En natuurlijk bleven deejays daarin een belangrijke rol spelen, zoals Elvis Duran (foto onder) en Kid Kelly (foto boven).

Ook begin jaren ’90 bleef Z100 aan haar format sleutelen en adverteerde het met “The new sound of Z100”. In die tijd was er overigens ook een voor Nederland bekende deejay op de zender te horen. Zijn naam: Adam Curry. Hij mocht diverse elementen die hij al in ‘Curry & Van Inkel’ had gejat gaan toepassen bij het origineel.

De weg kwijt
In 1992 begon Z100 in een waren ‘formatcrisis’ te raken. Doordat WPLJ van Top 40 naar het Hot AC format overschakelde, besloot Z100 meer oudere hits op de playlist te plaatsen. Er kwam zelfs een praatprogramma in de avond. De luistercijfers daalden gestaag.

In een poging om het marktaandeel weer op te vijzelen besloot Z100 in 1993 ook rockhits te gaan draaien. En dus werden Madonna, Michael Jackson en Paula Abdul grotendeels vervangen door Pearl Jam, Soul Asylum en Nirvana. Een jaar later draaide Z100 zelfs nog maar een paar pophits per uur.

Leegloop
De luistercijfers bleven halverwege de jaren ’90 stabiel, maar in februari 1996 kwam er een kaper op de kust: WKTU, dat terugkeerde met een danceformat op 103.5 FM, de oude frequentie van Z’s oude concurrent WQHT. En KTU wist al snel op te klimmen tot de populairste zender van de Big Apple. Daarnaast visten ook WNEW, WAXQ en WXRK, ofwel 92 3 K-Rock, met rockhits in dezelfde vijver als Z100. Tevens had K-Rock een sterke troef: Howard Stern. Het mag dan ook geen verassing zijn dat zowel WKTU als K-Rock luisteraars afsnoepten van Z100. Maar niet alleen de luisteraars liepen weg bij de zender, ook het personeel vertrok deels. Zo gingen programmaleider Steve Kingston en zijn assistent Sam Milkman aan de slag bij K-Rock, terwijl muzieksamensteller Frankie Blue naar KTU overstapte.

Door het kwakkelen van Z100 was de zender ondertussen al meerdere malen verkocht. Malrite verkocht het station in 1994 aan Shamrock Broadcasting, waarna het in 1996 in handen kwam van Chancellor Media. Deze nieuwe eigenaar besloot echter wat te doen aan de problemen bij Z100. Meer hierover in deel 3.

Podcast
Wat is de geschiedenis van een radiostation zonder geluid? Eigenlijk helemaal niets en dus is dit artikel ook beschikbaar als podcast. Voeg radio.nl/podcast toe aan uw programma en luister mee.

De podcast met fragmenten en veel bonusmateriaal, waaronder Kid Kelly en Adam Curry die superstrakke hitradio maken, is ook hier (handmatig) te downloaden. Dit maal laten we ook horen hoe Z100 vormgeving ook bij Radio 538 terecht kwam. [RS/Radio.NL]