Het kijk- en luistergeld wordt in Zwitserland niet afgeschaft. Dit is de uitkomst van het referendum van afgelopen zondag. Ruim 71% van de stemmers sprak zich uit tegen “No Billag.” En dat is een flinke opluchting voor de publieke omroepen die dreigden te verdwijnen.
Jaarlijks wordt hierdoor een slordige 1 miljard euro bij elkaar geharkt. Deze wordt grotendeels verdeeld onder de vier publieke omroepen SRF (Duitstalige gedeelte), RTS (Franstalige gedeelte), RSI (Italiaanstalige gedeelte) en RTR (Reto-Romaanse gedeelte).
Ondanks de hoge inkomsten kijk- en luistergeld zendt de Zwitserse publieke omroep ook veel reclame uit. Op primetime duren de blokken soms wel 7 minuten lang. Daarnaast worden veel films ook één maal onderbroken voor reclame.
Echter, het leeuwendeel van de Zwitsers kijkt naar buitenlandse tv-zenders, die een marktaandeel 63% hebben. Op radiogebied ligt het echter geheel anders. In Duits-Zwiterland scoort de SRF een marktaandeel van ruim 63% tegenover ruim 31% voor de commerciëlen en 4% voor buitenlandse radiozenders.
Toch zijn veel mensen van mening dat ze niet willen betalen voor iets waar ze niet naar kijken. Een discussie die ook regelmatig in ons land oplaaide toen er nog kijk- en luistergeld werd geheven. Omdat er voldoende draagkracht leek te zijn in Zwitserland voor de afschaffing kwam er een referendum.
In Zwitserland bestaat de mogelijkheid voor het volk om zogenaamde ‘initiative’ in te dienen, een soort referendum. Indien er genoeg handtekeningen verzameld worden, dan mag het volk naar de stembus. In tegenstelling tot in ons land is de uitslag van een referendum in Zwitserland bindend.
Afgelopen zondag werd er dus gestemd voor of tegen “No Billag.” Eigenlijk bleek er al weken voor het stemmen een grote meerderheid tegen het afschaffen is. Desondanks blijft het altijd spannend wat de uiteindelijke uitslag wordt. Denk aan Brexit of de Amerikaanse presidentsverkiezingen die een iets andere uitslag hadden dan vooraf werd voorspeld.
Maar begin van de middag bleek uit een tussenstand dat bijna driekwart van de stemmen zich uitspraken tegen het afschaffen van kijk- en luistergeld. Uiteindelijk stemde ruim 71% tegen het afschaffen van kijk- en luistergeld. In geen één van de 26 kantons was een meerderheid voor afschaffing. De opkomst bedroeg 54%.
De uitkomst betekent goed nieuws voor de publieke omroepen die blijven bestaan. Wel zal er een flinke herstructurering komen om de kosten omlaag te brengen. De overheid had immers toegezegd het kijk- en luistergeld met 70 euro per jaar te gaan verlagen.
Maar de uitkomst is ook goed nieuws voor vele commerciële radio- en tv-stations. In totaal krijgen 34 commerciële radio- en tv-zenders namelijk een deel, zo’n 52 miljoen euro per jaar, van het kijk- en luistergeld. Het gaat hierbij vooral om zenders in dunbevolkte gebieden die commercieel niet levensvatbaar zouden zijn. Een voorbeeld hiervan in Radio Beo in het Berner Oberland, die jaarlijks rond komt van 3,3 miljoen euro. Hiervan komt bijna 1,5 miljoen euro binnen via kijk- en luistergeld. Voor een kleine zender is het wegvallen hiervan niet te compenseren middels extra reclame-inkomsten.
Maar ook de toekomst van grotere commerciële omroepen staat op het spel. Zij maken veelal gebruik van de distributienetwerken van de publieke omroepen. Te denken valt bijvoorbeeld aan DAB+. Zo hebben de SRF en de commerciële omroepen gezamenlijk SwissMediaCast opgericht, dat alle grote DAB+netten in Duits-Zwitsersland beheert. Nog amper 40% van de Zwitsers luistert analoog naar de radio en daarom gaat FM tussen 2020 en 2024 gefaseerd uit. [Radiowereld.NL]
