David Lynch leek meer een Messias dan een filmmaker, toen hij woensdag een lezing gaf aan de VU. Hij sprak vooral over zijn liefde voor trancendente meditatie.
David Lynch mag een gepassioneerd filmmaker zijn, toen hij woensdag Nederland aandeed stond zijn liefde voor transcendente meditatie voorop. Lynch sprak als een Messias over de meditatietechniek waarmee hij gelooft wereldvrede te kunnen bewerkstelligen en mensen ‘de sleutel tot de schatkist van het creatieve bewustzijn’ te kunnen aanreiken. Vaag? Absoluut. Maar Lynch wil ‘het woord verspreiden’. Of zoals hij het ook verwoordde: ‘Let’s get rocking’.
De dag begon met een persconferentie waar journalisten zich nauwelijks waagden aan vragen over zijn nieuwe film ‘Inland empire’ of de oeuvreprijs die hij onlangs ontving op het filmfestival van Venetië. Ja, de film was goed ontvangen en hij had er een goed gevoel over, maar veel belangrijker is dat we allemaal aan het mediteren slaan. Want, zei Lynch, transcendente meditatie lijdt tot een betere menselijke natuur. Het Nederlandse woord geluk, of ‘kéloek’ zoals hij het uitsprak, had hij zich alvast eigen gemaakt en gooide hij er, met de lachers op zijn hand, regelmatig uit.
Waarom zijn films dan bol staan van de ongelukkige, angstige en verwarde personages? Dat komt doordat een goed verhaal nu eenmaal uit contrasten bestaat, legde Lynch uit. “De verteller van een verhaal hoeft zelf niet vreselijk te hebben geleden om over leed te vertellen. Het vertellen van verhalen, of het maken van een film, staat los van hoe ik mijn eigen leven inricht.” Ook legde hij uit dat zijn ideeën voor films gewoon ‘ergens zitten’. “En daar word ik dan verliefd op. En daar maak ik dan een film over.”
Na de persconferentie was het op naar de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar de 60-jarige regisseur van onder meer ‘Eraserhead’, ‘Blue velvet’, ‘Twin Peaks’ en ‘Mulholland drive’ met veel geduld vragen beantwoordde van een bomvolle zaal studenten en fans. Met zinnen als ‘de zon in jezelf zal alle negativiteit in de wereld doen verbleken’ en ‘angst is de slechtste graadmeter’ leek Lynch een groot aantal luisteraars ervan te overtuigen dat voor iedereen een rooskleurige toekomst in het verschiet. Dankzij transcendente meditatie. “De donkere nacht is voorbij. De zon zal opkomen en al onze negatieve gevoelens wegblazen.”
Later, in zijn hotelkamer in het Amstel Hotel, ging het gesprek nog steeds over de meditatietechniek van de Indiase maharishi Mahesh Yogi, die Lynch sinds 1973 beoefent. Met zwaaiende handen en een schittering in zijn ogen ging hij verder over de David Lynch Foundation of Consciousness-Based Education and World Peace, waarmee hij geld lospeutert om transcendente meditatie te introduceren in het onderwijs. Leerlingen zouden er minder stress van krijgen, minder sigaretten van gaan roken, intelligenter van worden, beter van presteren en vooral veel gelukkiger van worden.
Nog deze week komen er vijftien à twintig Nederlandse scholieren bij die de meditatietechniek leren beoefenen op hun school. Ze keren terug naar ‘de innerlijke bron van creativiteit, die zich vertaalt in een verruiming van het bevattingsvermogen’. Het doel is de komende jaren zo’n tienduizend Nederlandse leerlingen aan het mediteren te krijgen.
Voor Lynch-liefhebbers voor wie wie meditatie een ‘ver van mijn bed-show’ blijft is er altijd nog ‘Inland empire’. Deze film, die Lynch zonder script maakte en waarvan hoofdrolspeelster Laura Dern zei dat ze geen idee had van wie ze speelde, is binnenkort te zien in de bioscoop.
[Novum]
