Verduidelijking: Programmaraden en betrekkingen

Door onduidelijk woordgebruik in een eerder artikel is er onduidelijkheid ontstaan over wat, volgens het Commissariaat voor de Media en de Mediawet, wel en niet mag voor leden van programmaraden (met programmaraad bedoelen wij dan nu het orgaan dat beslist welke radio- en TV-stations er in het basispakket van de kabel worden opgenomen). Derhalve proberen wij het in dit artikel wat te verduidelijken.

Een lid van een programmaraad mag, volgens de Mediawet, GEEN betrekking hebben bij een omroep. Lokaal, regionaal, landelijk, publiek, commercieel of wat anders maakt niet uit. Of een medewerker van een omroep wordt betaald voor een functie is ook niet relevant. Het woord betrekking moet ruim worden opgevat. Dus: vrijwillige medewerkers van een lokale omroepen mogen *niet* in een programmaraad zitten. Betaalde medewerkers mogen dat ook niet.

De mediawet maakt geen onderscheid tussen betaald en vrijwillig werk. Wie actief is voor een omroep, mag niet in een programmaraad zitten.

Kabelraden.nl heeft aan het CvdM gevraagd of het lidmaatschap van een omroep ook als betrekking wordt gezien. Met lidmaatschap wordt hier bedoeld: lid zijn van een landelijke publieke omroep (AVRO, KRO, NCRV, BNN, etcetera). Meestal zijn mensen die een abonnement hebben op een omroepgids meteen lid van de betreffende omroep. Iemand kan echter ook zelf beslissen lid te worden van een omroep zonder een abonnement te nemen op een omroepgids, of een omroepgids nemen zonder lid te worden. Uiteraard wordt een lidmaatschap wel gewoon toegestaan; iemand die gewoon lid is van een omroep verricht immers geen werkzaamheden voor de betreffende omroep.

De gedachte achter de bepaling in de mediawet verklaart dit alles. De wetgever heeft geprobeerd alle vormen van, al dan niet vermeende, belangenverstrengeling in programmaraden te voorkomen. Iemand die bij een commercile omroep werkt heeft er uiteraard alle belang bij dat de betreffende omroep op de kabel komt. Iemand die bij een must-carry publieke omroep werkt (Radio 1 t/m 4, 747AM, de regionale omroep en de plaatselijke lokale omroep op radiogebied, bijvoorbeeld) heeft echter ook belang bij de samenstelling van het kabelpakket. Het kan zijn dat een medewerker voorheen bij een ander station heeft gewerkt of daar binnenkort gaat werken (en daar dus ook een deel van de loyaliteit heeft liggen) maar ook persoonlijke banden in het kleine mediawereldje kunnen een rol spelen. Daarnaast is er een nog directer belang; als een medewerker van een publieke omroep een aantal concurrenten van de kabel weet te houden, is er minder concurrentie voor de betreffende publieke omroep en dus is er minder kans op bijvoorbeeld bezuinigingen.

Concreter: een medewerker van Radio 3FM kan er wellicht belang bij hebben om Radio 538, Yorin FM, Slam, Studio Brussel et cetera van de kabel te weren. En een medewerker van de lokale omroep van <vul hier uw woonplaats in> kan er belang bij hebben om een regionale commercile omroep in <de betreffende regio> van de kabel te houden.

Hopelijk zijn nu alle onduidelijkheden weggenomen. Onze excuses voor de eventuele verwarring, veroorzaakt door een verkeerd woordgebruik in een alinea over het lidmaatschap van een publieke omroep.[MvD/Radio.NL]